Và những người phụ nữ ấy hạnh phúc tự thân, không có ước muốn kiểu “phải chi mình là nam giới…”. Họ cảm thấy tự hào và tự tin là phụ nữ, tuy vậy lại nhìn nhận rằng làm mẹ là một trở lực. 60% cảm thấy để dung hòa giữa công việc và cuộc sống là một thách thức họ phải đương đầu mỗi buổi sáng thức dậy, nhưng cũng tin là mình có thể vun vén vẹn toàn!
Ưu tiên hàng đầu của nữ độc giả tham gia khảo sát của ELLE là công việc, rồi đến gia đình và cuối cùng mới là bản thân họ. Hơn một nửa nhìn nhận việc phải thành công trong sự nghiệp là áp lực xã hội lớn nhất mà phụ nữ ngày nay phải đối diện. Tuy nhiên, công việc là ưu tiên, là áp lực, nhưng chưa chắc là… hạnh phúc.
Những con số của hạnh phúc
70% nữ độc giả ELLE toàn cầu công nhận mình hạnh phúc. Phụ nữ Canada hạnh phúc nhất với 91%, sau đó là Nhật 89%, và Hà Lan 88%. Hạnh phúc ở đâu? 21% cho rằng hạnh phúc của họ đang ở đây, bây giờ (độc giả ELLE Việt Nam lọt vào hạng 5 trong nhóm dẫn đầu với 27%). Hơn 1/2 phụ nữ đọc ELLE toàn cầu xem việc có được một cuộc đời hạnh phúc là mục tiêu trong tầm tay.
Gia đình là suối nguồn của hạnh phúc
Cứ ba phụ nữ thì có một người xem đời sống gia đình là nguồn hạnh phúc lớn nhất đối với họ, tất nhiên là với phụ nữ đã kết hôn hay đang sống cùng đối tác (45%), và tuổi đời càng cao thì điều này càng chắc chắn (49% ở nhóm 35+). Độc giả ELLE Trung Quốc dẫn đầu với 58%, và Bỉ 17% xếp cuối cùng. Có sự khác nhau giữa các quốc gia và châu lục, nhưng chưa bao giờ gia đình là yếu tố cuối cùng trong danh sách những nguồn mang lại hạnh phúc cho phụ nữ ngày nay.
Bạn bè, thú vui… quan trọng khi người ta trẻ và tự do
“Cạnh tranh” với gia đình, 29% nữ độc giả ELLE toàn cầu công nhận đời sống xã hội mang đến cho họ sự hạnh phúc nhất. Bạn bè, tiệc tùng, những buổi gặp gỡ kết nối, và đeo đuổi những đam mê của bản thân… là nguồn chính mang đến hạnh phúc cho nhóm phụ nữ ELLE độc thân (42%) và trẻ (33% nhóm dưới 30 so với 19% nhóm 35+). Phụ nữ ở 13/42 quốc gia xếp hạng nhất cho yếu tố này, dẫn đầu là Thái Lan 46%, và (thật đáng ngạc nhiên) Việt Nam đứng cuối cùng (16%).
Hẹn hò và ái ân… về sau!
Chỉ có một trong năm nữ độc giả ELLE xem đây là nguồn hạnh phúc chính trong đời họ. Chuyện yêu đương và phòng the đứng vị trí thứ ba trong bốn yếu tố chính mang lại hạnh phúc, nhưng đứng vị trí thứ hai (28%) trong nhóm phụ nữ kết hôn hay đang sống cùng đối tác (sau gia đình, và trước đời sống xã hội). Duy nhất độc giả ELLE Nga tham gia khảo sát xem đây là nguồn hạnh phúc chính (36%) và đứng cuối là Thái Lan (11%) trong khi phụ nữ Thái đứng thứ tư trong bảng xếp hạng hạnh phúc tổng quát (87%).
Công việc không mang lại hạnh phúc thực sự
Dù 60% nữ độc giả ELLE tham gia khảo sát này đang đi làm, dù 46% cảm thấy hài lòng nơi công sở, nhưng công việc lại là yếu tố cuối cùng khi phụ nữ ELLE ở hầu hết các quốc gia nghĩ về hạnh phúc. Bỏ khá xa nước về nhì và ba, theo thứ tự là Nam Phi 18% và Ấn Độ 16%, Việt Nam xuất hiện trên “bản đồ ELLE” lần nữa khi có tỉ lệ cao nhất, đến 24% so với 9% toàn cầu xem công việc là nguồn hạnh phúc chính yếu trong cuộc đời họ.
Để biết thêm về cách phụ nữ một số nước nhìn nhận về hạnh phúc, mời các bạn đọc thêm bình luận của các biên tập viên ELLE từ khắp toàn cầu.
PHẦN LAN – TARU MARJAMAA, TỔNG BIÊN TẬP
Phụ nữ Phần Lan hạnh phúc!
Tôi thật rất hài lòng khi thấy 76% phụ nữ Phần Lan tham gia khảo sát lần này nói chung cảm thấy hạnh phúc. Chúng tôi xác định chất lượng cuộc sống của mình là tốt, và có vẻ như sự cân bằng trong cuộc sống cũng thế. 83% trong số này hạnh phúc với đời sống gia đình. Tỉ lệ này cao hơn nhiều nước khác. Lý do có thể vì chúng tôi có các dịch vụ chăm sóc trẻ nhỏ tuyệt vời. Chỉ có 19% phụ nữ Phần Lan có con tham gia khảo sát này cho rằng dịch vụ giữ trẻ để người mẹ có thể làm việc là không hợp lý, so với 70% trung bình trên thế giới.
Xã hội chúng tôi cổ vũ phụ nữ quay lại làm việc sau khi sinh con. Ở Phần Lan, xu hướng hiện nay là một gia đình có từ 3 con trở lên. Tôi cũng theo xu hướng gia đình này, có 4 con, bọn trẻ đang từ 2 đến 9 tuổi. Trong vai trò Tổng Biên tập của ELLE Phần Lan, công việc của tôi đòi hỏi trách nhiệm rất cao, nhưng chúng tôi có một hệ thống giữ trẻ xuất sắc và những hỗ trợ khác về ngân sách gia đình của chính phủ.
Điều có thể khiến cho phụ nữ Phần Lan tham gia khảo sát này hạnh phúc hơn đó là có nhiều tiền hơn, nhiều con hơn, và nhiều thời gian hơn. Nhưng tiền bạc và sự nghiệp không chiếm vị trí quá quan trọng trong cuộc đời họ, nếu so với các quốc gia khác. Có vẻ như gia đình và đôi lứa đối với họ quan trọng hơn. Thêm nữa, phụ nữ Phần Lan tham gia khảo sát này không thấy quá áp lực về vẻ bên ngoài hay tuổi tác. Họ tự mô tả về mình là cứng cáp và đầy cảm thông. 97% người được hỏi ở Phần Lan thẳng thắn trả lời rằng điều kiện sống của phụ nữ trong nước họ rất tốt, hoặc tốt, trong khi đó trung bình thế giới là 72%.
PHÁP – VALÉRIE TORANIAN, CỰU TỔNG BIÊN TẬP
Hạnh phúc, lạc quan, nhưng bị áp lực!
Những từ trên có thể tóm tắt về phụ nữ Pháp trong nghiên cứu xã hội về phụ nữ lần này, hai phần ba trong số họ hạnh phúc, 8% trong số đó hạnh phúc trọn vẹn, những người tự mô tả về mình là cởi mở, cảm thông, kiên quyết, lạc quan và… căng thẳng!
Lý tưởng của phụ nữ Pháp? Một gia đình đầm ấm và có nhiều tiền hơn!
Cuộc sống gia đình (37%), sau đó đến đời sống xã hội (26%), và cuối cùng là tình yêu (21%) mang đến cho phụ nữ sự hài lòng nhất. Còn để được hoàn toàn thỏa mãn, họ ước mơ có nhiều tiền hơn (43%), sự bình đẳng (27%), một người bạn đời thích hợp và… không phải lo nghĩ gì hết! Hãy nhìn vào những thách thức chủ yếu mà phụ nữ Pháp đối diện trong cuộc sống, từ bảo đảm tài chính, tiến triển trong sự nghiệp bản thân, cho đến sự an vui đầy đủ của con cái họ. Vậy nên chúng ta nên hiểu mong muốn được sống vô lo này không có nghĩa là họ ích kỷ.
Phụ nữ Pháp mỗi ngày đều phải vật vã để cân bằng giữa những tham vọng cá nhân và sự nghiệp, bên cạnh đó, trong họ còn là ước muốn làm một bà mẹ thành công. Thường thì họ có được sự hài lòng trong việc này, 53% phụ nữ tham gia khảo sát cho rằng việc hòa giải giữa công việc và cuộc sống cá nhân của họ là “một thách thức hàng ngày, nhưng có thể làm được”. Còn đối với 30% khác thì “tất nhiên là vậy rồi, có khó gì đâu”.
Cũng hợp lý khi thấy ưu tiên hàng đầu của phụ nữ dưới 35 tuổi là sự nghiệp, sau đó đến chuyện lứa đôi; trong khi với phụ nữ trên 35 tuổi thì con cái là trên hết, sau đó đến đời sống lứa đôi, rồi hạnh phúc của bản thân, và cuối cùng mới là sự nghiệp của họ. Mâu thuẫn về mức ưu tiên cho công việc giữa phụ nữ trong hai nhóm tuổi này bắt nguồn từ các dịch vụ giữ trẻ được cho là còn thiếu thốn (hơn 63%).
Các mối quan hệ tình ái là một nguồn hạnh phúc, với điều kiện là… có. Cả khi phụ nữ không còn tin vào Bạch mã Hoàng tử nữa, thì việc có một đối tác thích hợp vẫn là điều cần thiết để họ cảm thấy đời sống được đầy đủ. Phụ nữ có đôi vẫn hạnh phúc hơn trong đời sống tình yêu so với phụ nữ độc thân, 38% công nhận họ không thực sự hạnh phúc, trong khi con số trung bình là 29%. Và trong số này, 53% cho biết họ không có đời sống tình dục.
Không phân biệt các nhóm tuổi, 28% phụ nữ không hài lòng với đời sống tình dục của họ, và 25% cho biết họ đang không có hoạt động này tại thời điểm tham gia khảo sát.
Nhiều áp lực trong cuộc sống hàng ngày
Trong xã hội Pháp, phụ nữ bị nhiều thứ áp lực, phải “thành công trong sự nghiệp” (44%), trước cả “thành công trong tình yêu” (32%), và sau cùng là “có ngoại hình đẹp” (30%).
Đối với phụ nữ trong nhóm tuổi từ 50 trở lên, vẻ đẹp bên ngoài được cho là điều khiến họ bị áp lực nhất. Ít hơn 60% phụ nữ độ tuổi này cảm thấy vừa ý với làn da của họ, 35% trong số này cho rằng sự lão hóa thực sự là một vấn đề. Và càng nhiều tuổi thì vấn đề càng nghiêm trọng.
Phụ nữ có phần tự tin và thường tham gia các hoạt động xã hội
Có thể nói phụ nữ Pháp tự tin về tương lai của chính mình (65%), nhưng mặt khác họ lại có ít niềm tin vào tương lai đất nước của họ (59%).
Nhìn chung, độc giả của ELLE là những người phụ nữ có mong muốn được tham gia vào các hoạt động xã hội. Tuổi đời càng cao, họ lại càng muốn tham gia vào xã hội nhiều hơn (45% trong độ tuổi dưới 35 so với 53% ở nhóm 35-50 tuổi). Các lĩnh vực hỗ trợ xã hội chính mà họ tham gia gồm: 13% giáo dục trẻ em, 12% chăm sóc sức khỏe, 12% môi trường, và 8% các dự án nhân đạo.
TRUNG QUỐC – NICOLE XUE, TRƯỞNG BAN VĂN HÓA
1. Chỉ có 13% người tham gia khảo sát ở Trung Quốc cho biết “đang có đối tác thích hợp”, đây là một trong ba yếu tố chính kìm hãm sự hạnh phúc của họ (so với 32% trung bình trên thế giới).
Chỉ có 13%, thật không thể tin nổi! Nhưng mà bạn biết đó, cụm từ đầy ác ý “thức ăn thừa” (để chỉ phụ nữ độc thân trưởng thành) xuất phát từ Trung Quốc. Tìm được một người bạn trai/chồng (tốt) là chuyện ngày càng khó khăn trong khoảng 7 hay 8 năm nay, đặc biệt là ở những thành phố lớn như Thượng Hải và Bắc Kinh.
Đàn ông độc thân (và bình thường) đâu hết rồi? Đó là một chủ đề nóng bỏng. Chúng tôi cứ lôi chuyện này ra nói đi nói lại nhưng vẫn không tìm ra câu trả lời. Có quá nhiều phụ nữ độc thân vừa xinh đẹp vừa thông minh. Ừ thì, bạn có thể độc thân và sành điệu. Nhưng trong thực tế, chỉ rất ít trong số họ có thể làm ngơ trước áp lực đến từ gia đình và xã hội.
Thậm chí, nhiều cô gái sinh sau năm 1990 chỉ mong kết hôn càng sớm càng tốt ngay sau khi tốt nghiệp đại học. Họ chỉ muốn giải quyết vấn đề này lúc càng trẻ càng tốt. Tôi nhận thấy 55% người Trung Quốc tham gia khảo sát này có gia đình hoặc đang sống chung với bạn tình, có thể giải thích được kết quả kỳ lạ này.
2. Khoảng 88% số người tham gia khảo sát ở Trung Quốc cho biết họ từng trải qua sự đối xử phân biệt, bị kỳ thị nữ giới trong công việc (so với tỉ lệ trung bình thế giới 41%).
Ở Trung Quốc, sự khác biệt giữa thành phố và khu vực nông thôn là rất lớn. Ở những vùng kém phát triển, phụ nữ gặp nhiều khó khăn hơn trong khi tìm kiếm cơ hội việc làm so với nam giới. Tuy nhiên, trong các khu vực phát triển, đặc biệt là các thành phố hàng đầu, lực lượng phụ nữ lao động lại chiếm đa số. Hầu như họ là người có khả năng làm việc tốt và có kế hoạch sự nghiệp của riêng mình.
Theo khảo sát này, ưu tiên hàng đầu của người Trung Quốc là gia đình (60%), thứ hai là sự nghiệp (44%). Nhưng thực tế, cân bằng giữa công việc và cuộc sống không phải là chuyện dễ dàng, đặc biệt là đối với phụ nữ có con nhỏ. Các ông chủ tin tưởng nhân viên nam hơn nữ, có lẽ không phải vì khả năng làm việc của nam giới, nhưng vì họ nghĩ rằng nam giới có thể tập trung tốt hơn cho công việc.
3. Người Trung Quốc có vẻ đặc biệt quan tâm đến sức khỏe (52% so với 24% mức trung bình thế giới). Theo số liệu năm 2012, tuổi thọ trung bình ở Thượng Hải là 81,68, nữ giới là 84,67. Bắc Kinh là 81,35, nữ giới là 83,43. Chúng ta sống lâu hơn, nhưng liệu chúng ta có một cuộc sống khỏe mạnh và hạnh phúc không? An toàn thực phẩm, ô nhiễm môi trường, an sinh xã hội/y tế… Đúng vậy, chúng tôi rất lo lắng trước những vấn đề này. Gần đây, người Trung Quốc chú ý hơn đến những lối sống lành mạnh: hầu hết chúng ta đều sẵn sàng chi nhiều hơn (tiền bạc và thời gian) cho sức khỏe của chúng ta.
4. Chỉ có 25% số người Trung Quốc được hỏi cho rằng “an toàn tài chính” là một trong ba thách thức lớn nhất mà họ phải đối mặt (so với 53% mức trung bình thế giới). Có vẻ như những căng thẳng trong vấn đề tài chính đã giảm dần trong xã hội của người Trung Quốc.
Dù tất cả những người tham gia đều ẩn danh và rất khó để nói hoàn cảnh của họ ra sao, nhưng tôi tin là hầu hết những người Trung Quốc tham gia khảo sát này đến từ các khu vực phát triển của Trung Quốc. Như ở nhiều đất nước đang trên đà phát triển khác, phụ nữ tại các thành phố lớn đã có được sự độc lập về tài chính. Đa số họ làm việc cật lực và có thu nhập tốt. Họ tự tin vào bản thân, có kiến thức dồi dào và năng động trong công việc.
Hiện tại họ chú ý nhiều đến việc hoàn thiện bản thân và chất lượng cuộc sống. Những người này cảm thấy ba thách thức lớn nhất là phát triển sự nghiệp (65%), có một cuộc sống tình yêu/tình dục hạnh phúc (40%), và cân bằng giữa công việc và cuộc sống (40%).
NHẬT BẢN – KAORI TSUKAMOTO, TỔNG BIÊN TẬP
Nhiều phụ nữ ở Nhật cảm thấy địa vị của họ trong xã hội vẫn chưa thực sự vững chắc, và tiếc rằng điều này lại đúng. Các kết quả sau xác nhận điều đó rõ ràng:
56% trả lời cơ hội để họ thành công là không đồng đều với nam giới, so với 40% con số thế giới.
55% trả lời rằng địa vị xã hội hiện tại của phụ nữ là chưa tốt lắm hoặc không tốt, trong khi con số này chỉ 28% trên thế giới. 79% cho là phụ nữ không có quyền quyết định trong chính trị và kinh tế, con số này của thế giới là 55%.
49% nói rằng phụ nữ không ý thức đầy đủ về các quyền của mình trong nước, so với 28% trên toàn thế giới.
Đằng sau những câu trả lời là một thực tế, vẫn tồn tại một khoảng cách khi nói đến sự nghiệp giữa đàn ông và phụ nữ vì những đặc tính của mô hình công ty Nhật lâu năm. Luật Cơ hội việc làm bình đẳng được áp dụng năm 1986 và từ đó cơ hội việc làm cho phụ nữ đã được mở rộng hơn rất nhiều. Điều này đúng trong một mức độ nhất định, tuy vậy, để phụ nữ có thể xây dựng sự nghiệp của họ như cách đàn ông vẫn làm là một chuyện khó khăn.
Nhìn qua một cuộc khảo sát khác, tỷ lệ các nhà quản lý nữ là 11,9% và giám đốc điều hành là 1,2% trong các công ty niêm yết ở Nhật (Điều tra của Cục Thống kê, 2012). Con số này vô cùng thấp, thậm chí thấp hơn so với các nước Âu Mỹ cũng như các nước châu Á.
Nội các hiện nay của Thủ tướng Shinzo Abe đang từng bước thực hiện một chiến lược phát triển, trong đó bao gồm sự thành công của phụ nữ với khẩu hiệu “Phụ nữ tỏa sáng”. Một trong những mục tiêu là tăng “tỷ lệ phụ nữ nắm giữ các vị trí hàng đầu đạt hơn 30% vào năm 2020”, và trong thực tế chính phủ hứa hẹn sẽ chấp nhận tỉ lệ 30% nữ công chức trong năm tới.
Chúng tôi hy vọng rằng vị trí của phụ nữ trong xã hội sẽ thay đổi theo chiều hướng tốt hơn cùng với các chính sách hỗ trợ của chính phủ.
THÁI LAN – PANU SOMBATYANUCHIT, GIÁM ĐỐC BỘ PHẬN BIÊN TẬP
Sự thật là trước đây, phụ nữ thường chỉ được nhắc đến trong việc nội trợ hay các vấn đề liên quan đến gia đình. Nhưng sự thật này đã thay đổi theo thời gian, và phụ nữ đã tiến lên, sát cánh với nam giới trong trận chiến đời sống.
Chuyện tương tự xảy ra ở khắp nơi, và Thái Lan cũng không ngoại lệ. Phụ nữ Thái không còn chỉ đóng mỗi vai người mẹ, họ trở thành người phụ nữ của sự nghiệp, dấn thân cho những điều tốt đẹp nhất và nỗ lực để thành công. Điều này trở thành lý do trong sự chậm trễ của việc lập gia đình, bởi vì họ cảm thấy trước hết cần phải chứng tỏ bản thân qua việc đạt được một điều gì đó. Hơn nữa, bản chất của phụ nữ Thái vốn không thực sự hướng đến tình dục, mảng “đời sống yêu đương/tình dục” bị xem nhẹ trong danh sách những ưu tiên của phụ nữ Thái tham gia khảo sát này.
Nhiều hơn việc chỉ kết hôn rồi nuôi con, phụ nữ Thái nhận biết tiếng nói và tiềm năng của họ, điều này đã được phản ảnh qua sự tự tin và vững chãi của họ. Phụ nữ biết rõ về những thứ họ xứng đáng được sở hữu. Không chỉ có đàn ông làm chủ, phụ nữ cũng làm được và nên làm! Ở Thái Lan, người tham gia khảo sát cho biết, quyền phụ nữ hiện có ở một mức độ chấp nhận được, đặc biệt là so với mức trung bình trên thế giới. Nhìn lại lịch sử, tuy thực tế xã hội Thái Lan là nam quyền, nhưng chưa bao giờ có sự đàn áp về giới tính.
Ngay cả với chính trị, có thể bạn ngạc nhiên khi biết những người tham gia khảo sát đặc biệt quan tâm đến lĩnh vực này, nếu so với phụ nữ ở các nước khác – tự do ngôn luận cũng quan trọng như nam giới, nhất là trong thời gian các cuộc khủng hoảng. Sự bình đẳng có thể dẫn đến sự hài lòng nhưng không chắc sẽ hạnh phúc; nhiều trách nhiệm hơn dẫn đến sự mất cân bằng giữa công việc và cuộc sống riêng tư, cũng như việc theo đuổi thành công và tiền bạc (yếu tố bị thiếu trong chỉ số hạnh phúc).
Thật buồn khi thấy nhiều người nghĩ rằng sự cân bằng công việc – cuộc sống là một thử thách hàng ngày.
Phải gồng gánh nhiều hơn, điều này cho thấy sức mạnh và khả năng của phụ nữ để trở thành mẫu người mà họ muốn mà không cần sự cho phép của đàn ông. Phụ nữ không còn thấy đàn ông như một thực tại cần thiết khiến cuộc đời họ trở nên trọn vẹn, thay vào đó, đàn ông là bạn, là một người song hành.
Trong những năm qua, chỉ số hạnh phúc của cả phụ nữ và nam giới bị chi phối bởi tình hình chính trị. Nhưng như thể chúng ta đang dần nhìn thấy thứ ánh sáng ở cuối đường hầm, chỉ là vấn đề thời gian, hạnh phúc sẽ quay trở lại với mọi người, và Thái Lan một lần nữa sẽ lại là “Vùng đất của những nụ cười”.
ẤN ĐỘ – AISHWARYA SUBRAMANYAM, TỔNG BIÊN TẠP
Đây là một khảo sát rất thú vị. Mặc dù lượng người tham gia trả lời của chúng tôi ít (các cuộc khảo sát không phổ biến ở đây), nhưng tôi tin rằng kết quả thể hiện được những nét chính trong câu chuyện của độc giả chúng tôi. Trong vài năm qua, các vấn đề phụ nữ trong nước đặc biệt thu hút sự chú ý nhiều hơn. Một loạt các vụ bạo hành phụ nữ đã nêu bật sự bất bình đẳng trong xã hội chúng ta đang sống. Chẳng phải là thông tin mới mẻ gì, nhưng như nhà tranh đấu nữ quyền và nhà biên kịch Eve Ensler nói trong một chuyến thăm Ấn Độ mới đây: cuối cùng thì hiếp dâm cũng thành tin chính trên báo chí. Đó là một sự tiến bộ.
Trong bối cảnh phụ nữ trong nước rất tức giận và cảm thấy thiếu sự an toàn, tôi không ngạc nhiên chút nào khi thấy kết quả 79% số người được hỏi cảm nhận rằng điều kiện sống của phụ nữ trong nước không được tốt lắm, hay nói cách khác là không tốt chút nào cả. Con số này cao khủng khiếp, nhưng nó lại phản ảnh chính xác những gì đang diễn ra ở đây. Tương tự như vậy, 60% cảm thấy phụ nữ có quyền được đến trường như nam giới, trong khi 36% cảm thấy họ đang bị kìm hãm trong sự nghiệp chỉ vì họ là phụ nữ, 90% bởi vì họ có con.
Nhưng vẫn còn đó một sự lạc quan. 67% cảm thấy địa vị của phụ nữ đang được cải thiện dần, và một tỷ lệ đa số người tham gia khảo sát có vẻ như đang có một cuộc sống toại nguyện. Tổng thể về hạnh phúc, tỉ lệ này tương tự như các con số trên thế giới, cho thấy rõ ràng niềm hy vọng và khả năng phục hồi. Và điều đó, một cách vắn tắt, thể hiện phụ nữ Ấn Độ.
Nhóm thực hiện
