Lê Cát Trọng Lý: Cứ làm những gì mình muốn làm

Lê Cát Trọng Lý có vẻ ngoài của một cô bé từ chối lớn, một nữ Peter Pan xinh xắn, ẩn đi sự sắc sảo, thông minh của một “tâm hồn già”. Gặp lại Lý khi cô đang chuẩn bị cho liveshow trong hang nước Hạ Long, ELLE đã được cô kể cho nghe nhiều “chuyện nhỏ”.

Người ta bảo Lê Cát Trọng Lý đang ở ẩn. Thực ra “ở ẩn” nên hiểu là thế nào?

Lý không ở ẩn. Vẫn hoạt động bình thường. Lý ở ẩn thì ai nuôi Lý đây? (cười). Lý không có gì đặc biệt để kể. Công việc cứ đến, Lý rất yêu việc và cứ làm thôi. Hầu như sự kiện nào cũng đặc sắc cả. Lý chẳng biết kể cái nào.

Sau hành trình cùng âm nhạc và cuộc sống, cũng đã bước sang tuổi 28, Lý cảm thấy điều gì thay đổi nhiều nhất trong mình?

Hành trình đó cho mình biết quý trọng những gì mình đang có. Lý nhận ra một điều là hãy cứ làm việc nhỏ trước, và hết tâm sức với nó.

Lý chia sẻ sản phẩm mới là nhật ký âm nhạc của mình với khán giả. Tuy nhiên, Lý lại không để cho khán giả trực tiếp thưởng thức mà ghi lại dưới hình thức video. Tại sao lại có lựa chọn này?

Lý diễn không ít nhưng ít khán giả trong một buổi diễn. Lý chưa bao giờ ghi video và cho đến nay mới có một video duy nhất “Live in Church”. Suốt 8 năm làm việc, chỉ có tương tác trực tiếp với khán giả trong live concert, nên lần này Lý chọn hình thức mới.

Các sản phẩm âm nhạc của Lý… thường không được truyền thông rộng rãi. Mặt khác, Lý chia sẻ rằng bạn thấy hạnh phúc khi khán giả hát theo. Có phải đây là một mâu thuẫn?

Khán giả nghe và thuộc nhiều bài hát của Lý. Thường là những khán giả rất lặng lẽ và hiền lành. Ở các buổi diễn của Lý, họ hay hát theo. Lý hạnh phúc vì điều đó.

Không truyền thông, quảng bá rộng rãi sản phẩm của mình là một lựa chọn, hay là kết quả của một giới hạn về nguồn lực, đối với Lý?

Có lúc là do giới hạn về nguồn lực. Có giai đoạn thì là lựa chọn. Lý lựa chọn điều ấy vì Lý thấy nó tốt cho nghề nghiệp tương lai của mình.

Tất nhiên là hình thức nào cũng chứa đựng một nội dung, hay đúng hơn, hình thức và nội dung thực ra không tách rời nhau, nhưng không phải ai cũng hiểu hai phần đó trong các chương trình của Lý, Lý có thể chia sẻ thêm về điều này không?

Thực ra Lý không có gì để truyền tải cả. Ai hợp thì thích thôi. Những người đó, họ nuôi mình.

Vậy tại sao Lý lại hát nếu không có gì để truyền tải?

Đó là công việc của Lý. Lý yêu công việc và biết ơn nghề nghiệp của mình. Giống như bạn cắt cỏ để kiếm sống thì có cần phải truyền tải gì không?

Dự án âm nhạc 2 năm của Lý mang màu sắc dân gian thính phòng, hình thức ấy mang lại trải nghiệm gì?

Vui và giàu tình cảm.

Lý nói về âm nhạc của mình giản dị như vậy, nhưng ai cũng nói Lý rất đàng hoàng với công việc…

Lý có ý thức về việc làm nhạc đàng hoàng, tử tế. Còn tất nhiên, mình có rất nhiều thiếu sót và cần thời gian và nỗ lực để bồi đắp, trau dồi.

Album mới của Lý có tên “Những kẻ mộng mơ”, Lý có thể giải thích một lần về tên album?

Lý thích ước mơ, và hiện thực hóa mong ước của mình. Làm được bao nhiêu thì làm. Lý hay nghĩ mình là một người mộng mơ, và để nghĩ về điều đó một cách tích cực nhất, Lý thường quyết tâm làm điều mình mơ ước nhiều nhất, biến nó thành thực tiễn.

Album là tổng hợp quá trình làm việc của Lý suốt 4, 5 năm. Lý vẫn nhìn về nó như mình là một kẻ mộng mơ, và đang hiện thực hóa dần dần mơ ước của mình.

Có khán giả bình luận ngay trong Facebook của Lý: “Không cần hang động, vài trăm cây nến và biển hồ đâu Lý. Chỉ cần Lý và cây đàn cùng những nghệ sĩ khác trong một không gian yên tĩnh là đủ rồi Lý ơi”. Lý nghĩ sao?

Tất nhiên Lý chẳng thể “đẽo cày giữa đường”, bạn làm những gì bạn muốn làm.

Bạn nghĩ sao về sự giản dị?

Lý không biết nữa. Lý thích những trải nghiệm mới mẻ. Hát một mình với hàng ngàn sinh viên, Lý cũng hát rồi. Hát một mình ở quán cà phê đơn giản, Lý cũng đã hát. Hát ở nhà hát đàng hoàng lịch sự, im ắng, vài trăm người, Lý cũng đã hát. Hát miễn phí ở bệnh viện, nhà thờ, nhà chùa, trên đường, trên núi, ở rừng, ở ruộng… Lý cũng hát rồi. Và giờ Lý thích hát trong hang. Lý nghĩ nó sẽ là một kỷ niệm đẹp.

Có một khán giả khác bình luận: “Mình mong muốn rằng Lý và ê-kíp tìm cách nào đó để bớt đi những thứ bên ngoài âm nhạc… để những buổi diễn có vẻ hợp lý hơn cho mọi người, và vẫn đảm bảo thu nhập cho các nghệ sĩ”. Theo Lý những thứ này có phải bên ngoài âm nhạc không?

Lý muốn chia sẻ với mọi người nhiều hơn là một bản nhạc. Lý muốn chia sẻ với khán giả cách mình suy nghĩ khi làm việc, tinh thần của mình, âm nhạc, những cộng sự, và cả ước mơ của mình cùng những anh em nghệ sĩ. Như một bộ phim, nó cần tất cả những chi tiết khác nhau, đảm nhiệm những vai trò riêng biệt; và trên hết, là để tạo ra cái Đẹp, chia sẻ cái Đẹp.

Với những người chưa được nghe album “Những kẻ mộng mơ”, Lý có thể chia sẻ về những điều vẫn được giữ lại, và những mới mẻ, so với các album trước?

Album này không mới. Nó chỉ là một cuốn nhật ký cũ kỹ của những năm tháng đã qua, ghi lại những bản ghi âm chưa công bố, như Nhanh nhanh quá, hay Nghèo, Con đường San Tiago (Trong đĩa 1 Những kẻ mộng mơ). Đây là 1 bộ 3 album là 3 chương trình khắc họa 3 chân dung khác nhau về Lý từ 2011 đến 2015. Ở đó, họ thấy được sự thay đổi.

Live in Church ở đĩa 2 là chương trình mới nhất thôi, đó là chương trình được ghi hình, ghi tiếng trực tiếp trong một nhà thờ. Ghi trong một ngày duy nhất, và không qua xử lý hậu kỳ về âm thanh. Nó đầy lỗi, tiếng chó sủa, tiếng còi xe, tiếng cộng hưởng của guitar vào nhà thờ gây ra âm thanh võng… về mặt một sản phẩm âm thanh, nhưng nó đặc biệt tình cảm và chân thực trong âm nhạc. Đĩa 3 là đĩa phim tài liệu về chuyến đi dọc Việt Nam vào năm 2011 của Lý.

Mọi người có thể xem miễn phí trên mạng chỉ sau vài ngày đĩa chính thức giao tận tay người mua mà, vì chắc sẽ có ai đó chia sẻ miễn phí lên mạng thôi.

Đợt vừa rồi Lý có mở lớp dạy guitar cho mọi người. Cảm giác đi dạy đàn cho mọi người, với Lý, thế nào?

Lý thấy thực sự rất vui. Và nó mở ra cho Lý một cánh cửa mới. Lý quyết định tiếp tục học nhạc, và sẽ đi du học trong năm sau.

—

Xem thêm

Lê Cát Trọng Lý và “Những Lý khác nhau”

Lê Cát Trọng Lý: “Kể chuyện cánh đồng”

Profile của Lê Cát Trọng Lý trên ELLE Network