Giải sách hay 2016: Kỳ vọng một “màng lọc” tri thức
Giải Sách hay 2016 lần thứ 6 do Viện IRED và Quỹ Văn hóa Phan Châu Trinh tổ chức, như thông lệ đã chọn ra những cuốn sách xứng đáng nhất bao gồm các tác phẩm và dịch phẩm ở 6 hạng mục truyền thống với kỳ vọng như một “màng lọc” tri thức cho độc giả giữa bể sách mênh mông.
“Giải sách hay” là giải thưởng “dân lập” đầu tiên về sách có quy mô của Việt Nam, kỳ vọng sẽ góp phần lựa chọn, quảng bá sách hay và lan tỏa tri thức, đồng thời gợi mở những xu hướng đọc sách, viết sách, dịch sách và làm sách tiến bộ trong xã hội. GS Chu Hảo, thành viên Hội đồng Trao giải Sách hay 2016, cho rằng:“Gần đây các loại giải thưởng của Nhà nước và của các Tổ chức xã hội khá phong phú. Bên cạnh những giải có uy tín và tác dụng xã hội tốt, vẫn có những giải còn nhiều hạn chế về quy mô và chất lượng. Giải thưởng về sách rất ít. Trong hoàn cảnh đó, sự ra đời của Giải thưởng Sách Hay, với khuynh hướng đề cao tác động xã hội của ấn phẩm và phát huy tinh thần dân chủ trong quy trình tuyển chọn, là một sự bổ sung cần thiết và khả thi vào công cuộc chấn hưng nền văn hóa đọc của nước ta (đang hết sức đáng lo ngại!), và tôn vinh các tác giả – tác phẩm có giá trị văn hóa – xã hội – thẩm mỹ cao”.
Không có bằng khen, không có hiện kim, “Giải sách hay” như một nơi gặp gỡ, chia sẻ và tôn vinh tri thức giữa người tổ chức, tác giả – dịch giả và độc giả, hay đúng hơn là cuộc hội ngộ giữa những cá nhân khát khao tri thức và ham hiểu biết nhằm khuyến khích việc đọc bằng cách công bố sách hay cho cộng đồng. Nhà văn Nguyên Ngọc, thành viên Hội đồng Trao giải Sách hay 2016 cho biết thêm về ý nghĩa của giải: “Tình hình sách trên thị trường ở ta hiện nay đã phong phú hơn nhiều, nhưng cũng như mọi sự ở đời, phong phú bao giờ cũng đi đôi với phức tạp. Giải thưởng Sách Hay có mục đích thứ nhất là hỗ trợ, gợi ý cho người đọc tìm được sách đáng đọc trong rừng sách bây giờ; và qua đó góp phần nâng cao thị hiếu đọc, một phần quan trọng của văn hóa đọc. Giải thưởng còn đặc biệt nhằm đến những người và những cơ quan làm sách tốt, hay. Chính những người này lặng lẽ mà lại tác động rất nhiều đến người đọc, qua việc đưa sách nào ra thị trường. Cho nên cũng có thể nói cuộc thi là một kiểu “phê bình văn học (cả văn hóa nữa – tất nhiên nếu nó được tổ chức tốt), một sự lên tiếng về việc viết sách, làm sách và đọc sách. Có thêm giải thưởng này đời sống văn hóa sẽ vui hơn, sôi nổi hơn, chắc sẽ góp phần thu hút được nhiều hơn sự quan tâm của mọi người đến sách và đọc sách”.
Bên cạnh 6 hạng mục truyền thống: Nghiên cứu, Giáo dục, Kinh tế, Quản trị, Thiếu nhi và Văn học, “Giải sách hay” 2016 còn có thêm hai hạng mục mới để đến gần hơn với độc giả trẻ là: giải Phát hiện mới và giải Người trẻ chọn sách cho người trẻ do các bạn trẻ từ 15 – 35 tuổi, gồm: Nguyễn Quang Diệu, Nguyễn Hoàng Liên, Dạ Thương, Nghiêm Việt Cường, Hanki Nguyễn, đại diện các cộng đồng đọc sách bình chọn.
Những tác phẩm đoạt giải:
1. Hạng mục sách nghiên cứu
Văn minh vật chất của người Việt; Tác giả: Phan Cẩm Thượng
Hiện tượng con người; Tác giả: Pierre Teilhard de Chardin; Dịch giả: Đặng Xuân Thảo
2. Hạng mục sách giáo dục
Những ghi chép về quyền tự do lựa chọn; Tác giả: Nguyễn Văn Trọng
Sự ra đời trí khôn ở trẻ em; Tác giả: Jean Piaget; Dịch giả: Hoàng Hưng
3. Hạng mục sách kinh tế
Cú sốc thời gian và kinh tế Việt Nam; Tác giả: Trần Văn Thọ
Hiểu nghèo thoát nghèo – Cách mạng tư duy để thoát nghèo trên thế giới; Tác giả: Abhijit V. Banerjee & Esther Duflo; Dịch giả: Nguyễn Lê Bảo Ngọc
4. Hạng mục sách quản trị
Một đời thương thuyết; Tác giả: Phan Văn Trường
Con đường đi đến thành công bằng sự tử tế; Tác giả: Inamori Kazuo; Dịch giả: Nguyễn Đỗ An Nhiên
5. Hạng mục sách thiếu nhi
Bộ sách Đồ thông minh ngốc xít, Cổ tích mới, Cô gái lơ lửng; Tác giả: Nguyên Hương
Chuyện con ốc sên muốn biết tại sao nó chậm chạp; Tác giả: Luis Sepulveda; Dịch giả: Bảo Chân
6. Hạng mục sách văn học
Cõi người rung chuông tận thế; Tác giả: Hồ Anh Thái
Lâu đài; Tác giả: Franz Kafka; Dịch giả: Trương Đăng Dung
7. Hạng mục sách “Phát hiện mới”
Những thiếu thời lơ lửng; Tác giả: Hạnh Nguyên
Cuộc cách mạng một cọng rơm; Tác giả: Masanobu Fukuoka; Dịch giả: Nhóm XanhShop
Bí ẩn nữ tính; Tác giả: Betty Friedan; Dịch giả: Nguyễn Vân Hà
8. Hạng mục “Người trẻ chọn sách cho người trẻ”
Walden – một mình sống trong rừng; Tác giả: Henry David Thoreau; Dịch giả: Hiếu Tân
Bắt trẻ đồng xanh; Tác giả: Jerome David Salinger; Dịch giả: Phùng Khánh
Cuộc cách mạng một cọng rơm; Tác giả: Masanobu Fukuoka; Dịch giả: Nhóm XanhShop
Khuyến học; Tác giả: Fukuzawa Yukichi; Dịch giả: Phạm Hữu Lợi
Tinh thần tự lực: Những tấm gương về phẩm hạnh và lòng kiên trì; Tác giả: Samuel Smiles; Dịch giả: Phạm Viêm Phương và Thư Trung
Tôi tự học; Tác giả: Thu Giang – Nguyễn Duy Cần
ELLE sẽ lần lượt giới thiệu đến độc giả những quyển sách trong khuôn khổ Giải Sách hay 2016 ở những bài viết tiếp theo.
—
Xem thêm
Những cuốn sách hay nên đọc cho người đam mê ẩm thực
Tạp chí Phái Đẹp ELLE