Văn hóa / ELLE Interview

Họa sĩ Ánh Dương – Từng mâu thuẫn khi nghĩ về Việt Nam

(Phái đẹp - ELLE) Ánh Dương được sinh ra tại Bordeaux (Pháp), bố cô là người Việt, mẹ người Tây Ban Nha và cô đang là họa sĩ nổi tiếng New York.

-000

Xưởng trưng bày các tác phẩm điêu khắc, tranh vẽ chân dung của chính cô, của những người nổi tiếng và bạn bè như Christian Loubou- tin, Phillip Lim,… Các tác phẩm này được trưng bày trang trọng trong ngôi nhà trước kia của nhà văn Mark Twain. Thời gian này, Ánh đang chuẩn bị cho một chương trình tại phòng tranh danh tiếng Sonnabend ở New York, nơi các tác phẩm nghệ thuật của cô sẽ được trưng bày cùng các nghệ sĩ tên tuổi Jeff Koons và Philip Haas.

Cha của Ánh theo học trường Pháp ở Sài Gòn vào những năm 1940 trước khi học đại học tại Pháp, nơi ông gặp mẹ cô. Ánh nhớ lại khi còn là một đứa trẻ, cô cảm thấy mâu thuẫn khi nghĩ về Việt Nam: “Cảm nhận của tôi về Việt Nam vừa đáng sợ lại vừa xinh đẹp vì tôi đã nhìn thấy hình ảnh của một thiên đường nhưng đã bị xé rách bởi chiến tranh. Tôi nhớ mình đã bị thu hút bởi những vẻ đẹp ấy nhưng cùng lúc lại cảm thấy khủng khiếp khi biết rằng một phần gia đình, và người thân của tôi đã trải qua rất nhiều biến cố ở đó trong khi tôi có một cuộc sống tốt đẹp. Vì thê, tôi đã rất bối rối với cảm xúc của mình, đặc biệt khi còn là đứa trẻ, tôi không có đầy đủ sự hiểu biết về những gì đang xảy ra”

Lần đầu tiên cô đến thăm Việt Nam là lúc 23 tuổi. Bà của cô đã từng sở hữu một cửa hàng gốm và vải ren trên đường Đồng Khởi, nơi người bạn thân Christian Louboutin vừa mở một cửa hàng. Đó cũng là lần đầu tiên cô gặp bà mình, một trải nghiệm vô cùng xúc động. Trong ký ức đầy hình ảnh của cô, một trong những người đã phải vật lộn về tư tưởng trong những năm 1980, vẻ đẹp của Việt Nam giống như những gì cô đã tưởng tượng, như Marguerite Duras đã hình dung khi viết cuốn The Lover.

Chuyến thăm quê thứ hai cách đây hai năm trái ngược hoàn toàn với lần đầu tiên. Tỷ phú truyền thông Barry Diller đã đặt Ánh một tác phẩm điêu khắc bằng thép không gỉ cao hơn 2 mét tặng vợ – nhà thiết kế thời trang nổi tiếng Diane Von Furstenberg. Tác phẩm điêu khắc này được đặt ở mặt trước chiếc du thuyền Diller, một trong những du thuyền lớn nhất thế giới. Nhà thiết kế Diane đã mời Ánh cùng đi du thuyền với bà. Một trong những nơi du thuyền ghé đến là vịnh Hạ Long. Sau 26 năm kể từ chuyến thăm quê đầu tiên, Ánh nhìn thấy một Việt Nam hoàn toàn khác lạ. “Khi trở lại, tôi đã rất ngạc nhiên. Làm thế nào mà kinh tế đất nước được cải thiện và phát triển nhanh như thế? Điều gì đã xảy ra trong quá khứ, tôi chắc mọi người đều biết và điều đó đã truyền cảm hứng cho tôi. Mặc dù trải qua rất nhiều thăng trầm, người Việt Nam luôn giữ được nét duyên dáng, tình yêu dành cho cuộc sống và sự tinh tế. Tôi rất ngưỡng mộ vì không bao giờ nghe họ phàn nàn, họ không cho phép bất cứ thứ gì đánh bại mình”

Từ nhỏ, cô đã rất thích khiêu vũ, đi du lịch, diễn xuất trên sân khấu, đóng phim và khám phá thế giới. Tuy nhiên, sau một thời gian tham gia vài bộ phim, kể cả những bộ phim có Julia Roberts và Al Pacino, cô phát hiện ra rằng chỉ diễn xuất thôi thì không đủ. “Dù đã tham gia đóng phim và rất thích nó, nhưng đã đến lúc tôi tự tạo ra toàn bộ câu chuyện. Tôi cần viết kịch bản, làm đạo diễn và tất cả mọi thứ. Nếu là một diễn viên, tôi chỉ có thể kể lại câu chuyện của người khác. Tôi muốn kể câu chuyện của riêng tôi. Khoảng 29 tuổi, tôi trở nên nội tâm hơn và cảm thấy tranh, điêu khắc là những gì tôi muốn tập trung trong tương lai”.

-001

Một bức trang tự họa chân dung nổi tiếng của Ánh Dương.

Tác phẩm của Ánh chủ yếu là những bức chân dung của chính cô. Một số người có thể nghĩ cô quá đề cao bản thân. Nhưng cô giải thích, các tác phẩm nghệ thuật, giống như nhiều người, vốn đã tự yêu và tự khơi gợi vẻ đẹp của mình vì mang những suy nghĩ và cảm xúc của người nghệ sĩ. “Chân dung là sự lựa chọn khá rõ ràng đối với tôi, tôi yêu các tác phẩm này kể từ khi vẽ bức chân dung thời thơ ấu của các bạn cùng lớp, giáo viên của tôi và bạn bè. Tuy nhiên, bức chân dung tự họa đã đến một cách tình cờ. Vì tôi thích vẽ những gì tôi thấy, tôi cần một người ngồi làm mẫu. Một ngày, người mẫu mà tôi đã lên kế hoạch vẽ không xuất hiện. Tôi đã rất thất vọng và nghĩ khó có thể tin cậy vào người khác. Thế là, tôi quyết định vẽ bản thân mình bởi tôi nhận ra rằng ‘Tôi luôn luôn ở đây, luôn sẵn sàng và hiểu vị trí của những di chuyển, các trạng thái cơ thể tôi muốn vẽ’. Đây là con đường hợp lý nhất”, cô nói.

Việc tập trung đặt tâm huyết vào những bức chân dung của bản thân đã tạo ra một cuốn tự truyện ghi lại cuộc sống của chính bản thân và những gì cô đã trải qua trong từng khoảnh khắc mỗi bức chân dung được vẽ. Điều đó có nghĩa là những bức chân dung tự họa cũng có thể truyền đạt toàn bộ cảm xúc, nỗi cô đơn, lo lắng hoặc niềm vui, làm cho nó dễ dàng đi vào lòng người xem. Đó là những gì Ánh tin là mục đích chính của nghệ thuật khêu gợi cảm xúc: “Bạn có thể giải thích nghệ thuật theo nhiều chiều hướng khác nhau như bạn muốn nhưng cuối cùng bạn phải cảm nhận được nó. Đó là sự trải nghiệm được diễn tả qua những cử động và trong mỗi tư thế được thể hiện. Nhân vật ấy phải như đang sống. Tôi hy vọng những ai nhìn vào các bức chân dung tự họa sẽ thấy được chính trạng thái chuyển động trong cuộc sống của họ”

Các bức tranh của Ánh thường được miêu tả giống như Frida Kahlo và phong cách của cô đôi khi được xem là “vẻ đẹp xấu xí”. Cô không lo lắng và tin rằng nghệ thuật cần cả hai mặt: xấu xí và xinh đẹp: “Tôi nghĩ nghệ thuật luôn là cái gì đó không đối xứng, kỳ lạ hoặc xấu xí để tạo ra điều thực sự tuyệt vời. Nếu để ý, bạn sẽ thấy khuôn mặt của ai cũng có những đường cong đặc trưng. Khi tôi nhìn một người, tôi luôn bị thu hút và ngạc nhiên trước sự không cân xứng một cách hoàn hảo trên mỗi khuôn mặt. Điều này không làm cho một người xấu hơn, ngược lại, đó chính là điều đã tạo nên vẻ đẹp của họ. Ngay cả khi bạn nhìn vào thiên nhiên, có những kỳ lạ hay điều ngẫu nhiên xảy ra, ví dụ như sự xói mòn, nhưng cũng chính nó đã tạo nên cảnh quan kỳ vĩ “. Cô nhìn thấy một phần vai trò của mình, là một nghệ sĩ, phải dẫn dắt được người xem tìm thấy vẻ đẹp ở những nơi bất ngờ và theo những cách kinh ngạc. “Cuối cùng, không có gì là vẻ đẹp thực sự nếu người xem không cảm nhận được hay nói cách khác không làm người xem rung động, thu hút, nhìn và suy nghĩ về nó.”, cô tin là như vậy.

-“Người Việt Nam không bao giờ cho phép bất cứ thứ gì có thể đánh bại họ”-

Bài: Elizabeth Lưu – Ảnh: Nhân vật cung cấp

Phái đẹp – ELLE

ELLE.VN

Nhóm thực hiện

Kết nối với ELLE! Bắt kịp nhịp đập thời trang, làm đẹp và phong cách sống.

BÌNH LUẬN (0)