Fonos – một ứng dụng sách nói mới xuất hiện trên thị trường được 2 năm nhưng đã đạt những thành tựu khá ấn tượng. Đứng sau start-up này là một cô gái trẻ có tính cách vô cùng thú vị. Cởi mở và tự tin, Xuân không ngại thừa nhận thất bại trong quá khứ, và sẵn sàng đón nhận những thử thách mới. Bởi cô cho rằng, con đường sắp tới còn dài, và cuộc đời sẽ không ngừng mang lại cho cô những bài học để trưởng thành. Với Xuân, hạnh phúc là được làm điều mình thích, được làm chủ cuộc đời mình, có những người bạn đồng hành luôn thấu hiểu và yêu thương.
Trong khi có rất nhiều ứng dụng công nghệ hợp xu hướng đang thịnh hành, vì sao Xuân lại chọn audiobook? Hẳn là có duyên cớ đặc biệt nào chứ?
Tôi vốn là một người thích đọc sách nhưng lại không có nhiều thời gian. Vì thế, tôi tìm đến sách nói, bởi tôi có thể tranh thủ làm việc khác trong khi nghe. Những lúc cô đơn, hay suy nghĩ vẩn vơ tiêu cực, chọn nghe một cuốn sách yêu thích giúp tôi phấn chấn trở lại. Trước đây, tôi từng khởi nghiệp với chuỗi nhà thuốc, F&B… khi công việc tiến triển, thay vì vui mừng, tôi lại cảm thấy trống trải, dường như đây không phải là thế giới mà tôi thuộc về. Tôi là một người hướng nội, sự lớn mạnh của các chuỗi thương hiệu này đòi hỏi tôi phải quảng giao hơn. Chúng dễ làm tôi mất năng lượng và không cảm thấy hạnh phúc.
Tôi bắt đầu suy nghĩ đến một hướng đi khác cho mình, một thứ mà tôi có thể đặt hết tâm trí vào đó, kết nối với nó từ tận sâu trái tim mình. Tôi thường có thói quen tóm tắt sách đã đọc và công việc này khiến tôi say mê đến độ quên cả thời gian. Một ngày, tôi chợt nghĩ, tại sao mình không làm gì liên quan đến sách nhỉ. Vậy là, ý tưởng kinh doanh cứ thế đến với tôi một cách tự nhiên và làm tôi mỉm cười.
Xuân không có kinh nghiệm trong lĩnh vực xuất bản, lại không rành công nghệ, chắc sự khởi đầu gặp không ít khó khăn?
Quả thật, với cả xuất bản và công nghệ, tôi là kẻ tay trắng. Nhưng cuộc đời tôi lại may mắn bởi đã gặp được những người bạn, cố vấn rất giỏi trong các lĩnh vực này. Họ đã hướng dẫn, kết nối tôi với các nhà xuất bản, đạo diễn âm thanh, voice talent… Vậy là cơ hội cứ đến, hết cánh cửa này lại đến cánh cửa khác mở ra. Bản thân tôi cũng có kinh nghiệm trong khâu vận hành. Còn về mảng công nghệ, tôi cũng tìm được người giỏi chuyên môn mà mình có thể tin tưởng và sát cánh. Cho đến ngày hôm nay là 2 năm Fonos có mặt trên thị trường và đặt vài dấu mốc đáng kể. Tôi luôn cảm thấy biết ơn.
Được biết người cộng sự giỏi công nghệ đó cũng là ông xã của Xuân. Hai vợ chồng cùng quản lý một công ty liệu có gặp nhiều trở ngại trong việc tìm tiếng nói chung?
Tôi cũng đã suy nghĩ rất nhiều trước khi đặt vấn đề với Oscar về ý tưởng này. Anh là người nước ngoài, không biết nhiều về Việt Nam, trước giờ cũng chỉ làm việc với các công ty phương Tây nên cũng có phần e dè. Mà hai vợ chồng cùng làm chung nếu không rạch ròi cũng sẽ dễ nảy sinh mâu thuẫn. Tuy nhiên, chúng tôi rất hiểu nhau, luôn chia sẻ một cách thẳng thắn. Tôi nghĩ, nếu có một người cộng sự hiểu mình như vậy, lại có thể tin tưởng được, sao phải tìm người khác? Vậy là tôi thuyết phục anh, và cùng nhau tạo dựng đứa con tinh thần này. Với lại, chúng tôi mỗi người một mảng riêng, ít phải can thiệp vào công việc của nhau. Nếu cần hỏi ý kiến, chúng tôi sẽ ngồi lại bàn với nhau tìm cách giải quyết.
BÀI LIÊN QUAN
Hai người có để công việc chen nhiều vào cuộc sống riêng không?
Có lẽ điều đó khó tránh khi hiện tại cuộc sống của chúng tôi chỉ xoay quanh công việc. Chúng tôi chỉ có thể giảm thiểu bằng cách quyết định tạo ra một khung giờ giới nghiêm, là sau 6 giờ chiều sẽ không đề cập đến chuyện công ty nữa. Dù vậy, đôi khi hai vợ chồng cũng… phạm quy. Nhưng thật ra, cũng nhờ cùng làm với nhau, mà chúng tôi hiểu và thông cảm cho nhau hơn.
Trước ứng dụng Fonos, Xuân đã từng thành lập nhiều công ty, thành công có, thất bại cũng nhiều. Bài học lớn nhất của Xuân là gì?
Với tôi, có rất nhiều bài học lớn chứ không có cái nào lớn nhất, vì bài học nào cũng đều đáng giá cả. Từ cách dùng tiền, cách dùng người, tìm cộng sự phù hợp, từ cách tìm đối tác như thế nào, làm sản phẩm ra sao… Có những bài học tôi nghĩ mãi không hiểu tại sao lại xảy ra với tôi và ý nghĩa của nó là gì. Đến sau này tôi mới ngộ ra câu trả lời cho những việc đã xảy ra 10 năm qua. Những bài học từ các thất bại trước đã lót đường cho tôi, giúp tôi áp dụng vào để xây dựng ứng dụng Fonos một cách tốt hơn.
Đến bây giờ, Xuân đã cảm thấy tự tin rằng mình sẽ thành công?
Tôi tự tin. Tôi từng mở nhiều công ty và ứng dụng Fonos ban đầu cũng là một thử nghiệm. Tôi là người có máu kinh doanh. Tôi cứ nghĩ rằng, không sao, nếu thích thì làm, làm sai thì làm lại. Nhưng nói thật, khi Fonos mới chập chững những bước đầu, tôi đã gặp nhiều thử thách. Bởi với thị trường này, chúng tôi là những kẻ ngoại đạo, mọi thứ đều quá mới mẻ. Tôi cảm thấy rằng, mở một công ty như bước vào một khóa học, giúp chúng ta được tôi luyện. Ta bắt buộc phải trưởng thành, nếu không sẽ lập tức bị loại khỏi cuộc chơi. Hơn nữa, công nghệ luôn luôn thay đổi. Nếu ta theo không kịp, hẳn sẽ tụt lại phía sau.
Xuân có từng cảm thấy thất vọng?
Tôi không đến nỗi thất vọng, nhưng có cảm thấy buồn. Đã từng có một lần, tôi và Oscar nghĩ đến chuyện bỏ cuộc. Bởi khi ấy sự hiểu biết về thị trường của chúng tôi quá ít ỏi. Chúng tôi cứ như đang bước trên đường đột nhiên rơi xuống một cái hố thăm thẳm, chới với. Chúng tôi ngồi lại với nhau, thậm chí đã nghĩ đến một hướng đi hoàn toàn khác cho Fonos. Nhưng sau 30 phút, lần tìm ra được vấn đề và giải pháp, chúng tôi quyết tâm… yêu lại từ đầu. Tôi hiểu, bản chất của mọi sự là vậy, tôi phải chấp nhận nếu muốn bước tiếp.
Từ khi còn ngồi ở ghế nhà trường cho đến nay, Xuân đều tự mở công ty và làm chủ. Các bài học đều góp nhặt từ những vấp ngã của mình. Bạn có thể nghĩ ra một kế hoạch kinh doanh khác ngay khi vừa gặp thất bại. Bạn cho rằng đó là ưu thế hay là khuyết điểm? Nếu được làm lại, liệu Xuân có chọn khởi đầu bằng cách đi làm thuê để tích lũy kinh nghiệm không?
Nếu ở vào những năm 20 tuổi, tôi sẽ cho rằng đó là điểm mạnh của mình. Tôi không sợ thất bại và sẵn sàng làm lại từ đầu. Nhưng ở năm 30 tuổi, cái độ tuổi mà người ta cho rằng mình như được sinh ra lần thứ hai, cả thế giới quan của tôi thay đổi. Điều mà trước đây tôi từng cho là ưu điểm giờ biến thành nhược điểm. Nếu hỏi tôi một lời khuyên dành cho các bạn trẻ, tôi chân thành khuyên nếu có cơ hội, bạn hãy đi làm thuê cho người khác vào những năm đầu. Sẽ có những bài học bạn ít phải trả giá. Còn bản thân tôi, cho dù có cơ hội tôi vẫn không chọn khác đi. Bởi tính cách của tôi là vậy. Phải gặp thất bại, tôi mới tỉnh ra. Mà thất bại đó phải là của chính tôi chứ không phải của ai khác. Đây có lẽ không phải là con đường tốt nhất cho tôi, nhưng nó phù hợp với tôi.
BÀI LIÊN QUAN
Fonos vừa thành công vòng gọi vốn với mức đầu tư là 1,1 triệu USD. Bí quyết để thuyết phục các nhà đầu tư bỏ ra số tiền lớn trong khi ứng dụng Fonos mới chỉ hình thành không lâu?
Tôi nghĩ mối quan hệ với nhà đầu tư cũng như là hôn nhân, nên tìm những người phù hợp với mình. Tôi cân nhắc rất kỹ trong việc nhận tiền của ai, vì nó đi kèm với trách nhiệm và điều kiện. Nhỡ đâu, mình không đạt được những kỳ vọng của họ thì sao? Vì vậy, quan trọng không phải là nhận được bao nhiêu tiền, mà chìa khóa ở đây là hãy tìm những nhà đầu tư có cùng “khẩu vị”, tầm nhìn, mục tiêu và giá trị phù hợp với năng lực của công ty.
Có điều này tuy khó, nhưng chúng tôi luôn nhắc nhở nhau rằng, hãy “stay true to yourself”, bởi chúng ta dễ bị kéo theo những yêu cầu của xã hội. Một ứng dụng ra đời có 10 người thì 10 ý khác nhau, sau cùng, chúng ta phải thành thật với chính mình, rằng cái gì phù hợp nhất và mình có thể làm điều gì tốt nhất. Với nhà đầu tư cũng vậy, họ cũng quan sát rất kỹ và chỉ đầu tư khi start-up phù hợp với định hướng của họ.
Có thể thấy Xuân là người của công việc. Vậy đợt giãn cách dài vừa qua có ảnh hưởng nhiều đến cuộc sống riêng của bạn?
Nhiều người nghĩ tôi là người chỉ biết đến công việc, nhưng thật ra tôi chính là người phụ nữ của gia đình. Suốt những năm tháng ấu thơ cho đến khi trưởng thành, tôi đã chứng kiến cách mà bà và mẹ tôi – những người phụ nữ nội trợ chăm sóc gia đình. Nó ăn sâu vào tiềm thức của tôi. Vì vậy, tôi lớn lên với niềm vui là được chăm sóc mọi người, nấu ăn, chơi đùa với trẻ con, làm việc nhà… Nhưng tôi vẫn khác ở chỗ, tôi muốn là một người phụ nữ độc lập, có thể tự lo cho mình và quyết định cuộc đời mình. Hiện tại, mục tiêu của chúng tôi là ứng dụng Fonos nên cả tôi và Oscar cần tập trung để phát triển công ty. Nhưng quả thật, trong thời gian giãn cách làm việc ở nhà, chúng tôi có nhiều thời gian ở bên nhau hơn. Tôi có thể nấu cơm và chăm sóc chồng, những việc mà trước đây tôi khó có thể chu toàn. Chính ra, dịch bệnh tuy có ảnh hưởng một chút đến việc quản lý điều hành, nhưng bù lại, cả nhà cùng vui (cười).
Nhóm thực hiện
Bài: Hương Tôn Ảnh: NVCC Nguồn: Tạp chí Phái đẹp ELLE