Lễ hội len

Len ủ ấm

Từ những ngày đầu của nhân loại, con người đã tìm mọi cách, mọi thứ trong tự nhiên để che chở mình trước thiên nhiên khắc nghiệt. Len và kỹ thuật đan cũng từ đó mà ra.

Sản phẩm len đầu tiên trong lịch sử là những đôi tất len. Kỹ thuật đan xuất phát từ Ai Cập và Trung Đông từ thế kỷ 3 đến thế kỷ 5, sau đó mới du nhập sang châu Âu. Rất nhiều người thợ đan từ Trung Đông được thuê vào làm việc trong các cung điện ở châu Âu trong khoảng thế kỷ 14. Bên kia bờ Đại Tây Dương, kỹ thuật đan len cũng được tìm thấy ở Peru, nơi có mùa Đông khắc nghiệt do địa hình núi cao, từ thế kỷ thứ 3.

Khoảng thế kỷ 14 đến thế kỷ 16, đồ len và kỹ thuật đan len đến Anh và Bắc Âu, nơi khí hậu lạnh và u ám chiếm hầu hết các tháng của năm. Những người đầu tiên dùng áo len chui đầu là những người ngư dân. Mỗi vùng, mỗi gia đình tạo ra các hoa văn áo len khác nhau để nếu không may người thân của họ gặp nạn trên biển, họ có thể nhận ra thi thể con mình. Thời bấy giờ, những người đàn ông thường đan đồ len bởi họ quen thuộc với các kỹ năng đan và vá lưới. Chỉ trong thời cận đại, công việc đan len mới gắn nhiều hơn với người phụ nữ.

Máy dệt len bắt đầu được sử dụng từ đầu thế kỷ 16. Những chiếc máy này giúp người thợ tạo nên những họa tiết đan tinh xảo và hoàn hảo như đăng ten. Đến thế kỷ 19, các món đồ lót, phụ kiện len như mũ, găng tay mới bắt đầu xuất hiện và được coi là những món đồ xa xỉ. Thú vị hơn là trước Cách mạng Công nghiệp, những món đồ len sản xuất bằng máy được coi là hàng chất lượng cao trong khi món đồ đan thủ công được coi là không cao cấp. Quan niệm này gần như trái ngược hoàn toàn với quan niệm của chúng ta hiện nay.

Năm 1916, Coco Chanel giới thiệu những chiếc váy sợi đan (jersey). Sau Thế chiến thứ nhất, những người phụ nữ châu Âu chịu ảnh hưởng của thời cuộc đã ưu ái phong cách gọn nhẹ và đơn giản hơn. Len rất dễ bị coi là cầu kỳ với các họa tiết. Những thiết kế đan jersey của Chanel gọn ghẽ, nhưng vẫn gợi cảm được coi là sự kiện đưa trang phục đan trở lại với phụ nữ hiện đại.

Tôi đang viết bài và co mình trong chiếc váy len của United Colors of Benetton khi châu Âu bắt đầu vào giữa Thu. Len đến với những vùng đất khắc nghiệt nhất của trái đất, làm bạn với những người lao động trong sương gió cho đến những người phụ nữ quen diện váy ngắn trên phố mùa Đông.

Len đến với những người cần ủ ấm.

Thử thách xử lý chất liệu

Trong câu chuyện dài về lịch sử len kể trên, Coco Chanel là một ví dụ điển hình về nỗ lực của các NTK trong việc xử lý chất liệu và cải tiến kiểu dáng để giữ len trong thế giới thời trang. May thay, Thu – Đông là mùa len về.

Hãy bắt đầu bằng BST áo len chui đầu và cardigan dáng dài của Michael Kors. Bên cạnh dáng dài đang được ưa thích, mắt đan lớn, viền cổ dày, sự kết hợp tua rua, màu ombre và khăn quàng dài đã góp phần đưa len trở lại tâm điểm của báo chí trong Tuần lễ thời trang Thu – Đông 2014.

Hiểu hơn ai hết về giá trị của phá cách, Marc Jacobs không bao giờ chịu được sự cổ điển. Marc tạo nên cái kết dễ chịu cho Tuần lễ thời trang New York hồi tháng 2 với BST len mỏng. Các người mẫu bước ra với diện mạo của hình họa 3D. Khuôn mặt, mái tóc và bước đi mạnh mẽ để tạo nền cho những trang phục len mỏng manh, duyên dáng. Len được xử lý bằng phương pháp dệt thưa với len sợi mảnh. Len ôm sát lấy cơ thể, tôn vinh những đường cong và tạo vẻ quyến rũ nhờ cổ chữ V khoét sâu, áo không tay và khăn len bản nhỏ, dài.

Hai cái tên được nhắc đến nhiều trong Tuần lễ thời trang New York Thu – Đông 2014 về len là Lacoste và Tommy Hilfiger. Tại trung tâm Lincoln ở thành phố New York, Lacoste, dưới sự dẫn dắt của giám đốc sáng tạo Felipe Oliveira Baptista, cho ra mắt BST lấy cảm hứng từ những câu lạc bộ golf thời trước: áo len chui đầu ngoại cỡ nhưng vẫn gọn ghẽ với màu sắc nhã nhặn, hoa văn cổ điển như quả trám, kẻ carô, họa tiết nhí. Thể thao nhưng thanh lịch là cảm giác mà BST mang lại. Vẫn là len, vẫn rất Lacoste nhưng không cũ.

Trái ngược với Lacoste, len trở nên đầy màu sắc cùng Tommy Hilfiger. Cảm hứng bộ lạc (tribal) tràn ngập trong BST Thu – Đông 2014 của Tommy Hilfiger diễn ra tại Park Avenue Armory. Tòa nhà diễn ra show diễn có tường bằng gạch mộc đỏ, bên trong có hẳn một đường đi phủ đầy tuyết trải dài đến ngọn núi tuyết trên backdrop. Trên con đường tuyết tuyệt đẹp nhưng đơn độc ấy bừng sáng sắc xanh cobalt, đỏ rượu vang và rất nhiều sắc màu boho, Anh điêng ấm áp khác. Len – bên cạnh dạ, da, denim, nhung – được dùng triệt để để sưởi ấm con đường tuyết. Các điểm nhấn đan, tết, thêu được dùng để làm nổi bật cảm hứng boho của BST. Thiết kế len đáng chú ý của BST là chiếc áo poncho ngoại cỡ nhiều màu.

Bất ngờ lớn nhất của Thu – Đông 2014 là các mẫu áo len (gilê và dài tay) nam cổ điển xuất hiện trong BST của Vera Wang. Không có gì nhiều để nói về những chiếc áo len này bởi thiết kế quá đỗi cổ điển. Điều đáng nói là cách Vera Wang đột ngột điểm xuyết vào BST đầy đủ những chiếc váy voan đúng phong cách nữ tính của Vera Wang. Những chiếc áo len đó có thể không phải điểm nhấn của BST những mang lại cảm giác đầy đủ, bất ngờ, thỏa mãn cho người xem.

Len dày với mũi đan kép, len mỏng bằng phương pháp dệt thưa, len lấy cảm hứng nơi chốn cũ, len sắc màu để mang ánh sáng cho xứ sở băng giá, len có họa tiết nam tính để làm đủ cho BST nữ tính. Tùy cách xử lý len, các NTK hoàn thiện BST của mình, hoàn thiện cả kỹ năng sáng tạo trên len.

Và từ sàn catwalk, len lại xuống phố và làm tròn nhiệm vụ giản đơn mà quan trọng của mình: ủ ấm và làm đẹp cho những người phụ nữ!

Xem thêm Trong tủ đồ tháng 11: Len mùa đông

Xem thêm Trang phục dệt len: Kiệt tác bằng tay

Xem thêm 3 phong cách cho áo sweatshirt

Xem thêm sự lên ngôi của chiếc áo sweater