[ELLE Saigon Special] Nhiếp ảnh gia Naoto Ohike: “Sự tự do là điều đặc trưng nhất của Sài Gòn”

Điều gì đã thu hút ông đến Sài Gòn và giữ chân ông ở đây suốt nhiều năm qua?

Không chỉ riêng Sài Gòn, tôi bị thu hút bởi bầu không khí ẩm ướt đặc trưng của Đông Nam Á – độ ẩm cao kết hợp với mùi hương riêng biệt không thể lẫn vào đâu được. Lần đầu tiên tôi đặt chân xuống sân bay vào một đêm tháng 6, bầu không khí sau cơn mưa lúc ấy đã khắc sâu trong tâm trí tôi về sự khác biệt rõ rệt giữa khí hậu Việt Nam và Nhật Bản.

Tôi chọn ở lại Việt Nam lâu dài vì hai lý do chính: sự tự do và con người. Sự tự do ở đây đôi khi trở nên thái quá đến mức tôi cảm thấy kinh ngạc, nhưng chính nhịp sống thư thái này lại là điều tôi trân trọng. Bên cạnh đó, chính những mối quan hệ với người Việt Nam xung quanh đã giúp tôi cảm thấy gắn bó và thấu hiểu sâu sắc hơn về đất nước này.

Ông có cảm nhận gì về sự thay đổi của Sài Gòn trong suốt thời gian sinh sống ở đây?

Sự phát triển của thành phố diễn ra với tốc độ chóng mặt – từ con người đến cơ sở hạ tầng. Những tòa nhà chọc trời và hệ thống tàu điện ngầm hiện nay là minh chứng cho sự thay đổi không tưởng so với 20 năm trước. Tuy nhiên, cái giá của phát triển nhanh chóng là số lượng phương tiện tăng đột biến, khiến tình trạng kẹt xe trở nên ngày càng trầm trọng.

Có bức ảnh nào mà ông chụp trong những năm đầu tiên đến Sài Gòn mà bây giờ ông nhìn lại với một góc nhìn hoàn toàn khác không?

Khi mới đặt chân đến Sài Gòn, với góc nhìn của một du khách, mọi thứ đều mới mẻ qua ống kính của tôi. Giờ đây, dù đã quá quen thuộc với nhịp sống và cảnh quan xung quanh, tôi vẫn tiếp tục ghi lại những khoảnh khắc thường nhật của thành phố. Có lẽ lúc là người mới đến, tôi từng trải nghiệm mọi thứ với niềm hứng khởi thuần khiết hơn.

Nếu một người chưa từng đến Sài Gòn nhìn thấy các bức ảnh của ông, ông mong họ sẽ cảm nhận được điều gì?

Tôi mong rằng qua những hình ảnh của mình, mọi người sẽ cảm thấy như đang du lịch hoặc khát khao khám phá nơi này. Đặc biệt, với những người chưa từng đến Sài Gòn, tôi muốn họ nhìn thấy những góc nhìn chân thực và đa chiều, vượt ra khỏi những thông tin đơn điệu hoặc định kiến mà họ có thể đã tiếp nhận từ truyền thông nước họ.

Có điều gì về Sài Gòn khiến ông luôn muốn quay lại mỗi khi đi xa khỏi thành phố không?

Mỗi năm, tôi quay về Nhật 1-2 lần. Ban đầu, tôi thật sự tận hưởng bầu không khí trong lành và cảm giác quen thuộc ở quê nhà. Nhưng chỉ sau một tuần ngắn ngủi, tôi lại khao khát trở lại Sài Gòn. Đó một cảm giác mãnh liệt mà đôi khi chính tôi cũng không thể lý giải. Có lẽ, sự hòa quyện giữa nhịp sống năng động và thoải mái nơi đây đã thấm vào tâm thức tôi theo cách không ngờ.

Có một khoảnh khắc nào mà ông cảm thấy mình thực sự là một phần của Sài Gòn, thay vì chỉ là một người đến Sài Gòn để làm việc không?

Dù không biết người Việt Nam xung quanh nhìn nhận tôi thế nào, nhưng trong nhịp sống hằng ngày, tôi luôn cảm thấy mình đã hòa vào dòng chảy của thành phố này. Đặc biệt, những khoảnh khắc trên yên xe máy, len lỏi giữa dòng người tấp nập, tôi không còn là người ngoài cuộc mà đã trở thành một mảnh ghép tự nhiên trong bức tranh sống động của Sài Gòn.

 

Văn hóa và con người Sài Gòn trong mắt ông có gì khác biệt so với những thành phố khác mà ông từng ghi lại hình ảnh?

Sự tự do là điều đặc trưng nhất của Sài Gòn. Tôi bị cuốn hút bởi tính cách phóng khoáng, vui vẻ của người miền Nam nói chung. So với Nhật Bản, điều khiến tôi ấn tượng là mối liên kết gia đình của người Việt Nam vô cùng bền chặt. Đặc biệt, khi từ “Việt Nam” xuất hiện thường xuyên trong các cuộc trò chuyện, tôi cảm nhận được tinh thần yêu nước sâu đậm của người dân nơi đây.

Điều đọng lại sâu sắc nhất trong ông về Sài Gòn sau tất cả những năm tháng gắn bó và ghi lại hình ảnh của thành phố này là gì?

Trước đây, việc chụp ảnh người Sài Gòn diễn ra một cách tự nhiên và cởi mở. Giờ đây, tương tự như ở Nhật, tôi nhận thấy sự dè dặt hơn khi ống kính hướng về họ trên phố phường. Song song với đó là những thay đổi về khí hậu – những cơn mưa chiều đặc trưng của mùa mưa dần biến mất, thay vào đó là những cơn mưa bất chợt từ sáng sớm.

Cảm ơn ông Naoto vì những chia sẻ chân thành. Chúc ông luôn có những trải nghiệm đáng nhớ tại Sài Gòn.