Văn hóa chỉ trích, nói xấu nhau trên mạng xã hội

Có bao nhiêu loại chỉ trích hoặc nói xấu nhau?

Dĩ nhiên câu hỏi này chỉ để hỏi cho vui, chưa có một thống kê nào chỉ ra rằng chúng ta tạo ra bao nhiêu lời chỉ trích trên mạng. Bởi vì, việc làm này quá khó vì…quá nhiều. Chỉ trích cá nhân, chỉ trích các dự thảo luật mới ra, phê phán nghệ sĩ chụp hình ăn chơi nghỉ dưỡng mà không lo làm từ thiện, chỉ trích vì đi du lịch một mình khắp thế giới sẽ nguy hiểm, hay đơn giản chỉ là vì con nhà chị thông minh và là thần đồng…

Chúng ta lại đặt câu hỏi: Thế có bao nhiêu loại chỉ trích? Sau vài năm tham gia mạng xã hội. Tôi xin được phân loại có 3 loại chỉ trích sau đây thường thấy hàng ngày.

Nhóm 1: Chỉ trích vì bạn giỏi, bạn hạnh phúc và sung sướng hơn tôi – Nhiều vô kể

Nhóm 2: Chỉ trích để thể hiện mình tài giỏi thông minh cái gì cũng biết – Nhiều không đếm được

Nhóm 3: Chỉ trích tích cực, thấy sai thì chia sẻ – Ít, rất ít

Nếu đọc đến đây, bạn tự liệt mình vào nhóm 1, nhóm 2, hay nhóm 3? Đừng bảo là bạn chưa bao giờ chỉ trích, phê phán ai đấy nhé. Với tôi, tôi đã từng rơi vào cả 3 nhóm trên. Sau rất nhiều xấu hổ và bực bội, bây giờ tôi thuộc nhóm 4: Chỉ la cà chỗ nào vui, cái gì đẹp thì khen, cái gì xấu thì bỏ qua.

Theo horoscope, những người thuộc nhóm 1 thường có tính cách tự ti, luôn mang tâm thế nhược tiểu. Nói một cách không được văn hoa cho lắm thì những người hay ghen ăn tức ở thường không cảm thấy vui vẻ trước những ai hạnh phúc và tài giỏi hơn mình. Minh chứng một lần tôi thấy một nghệ sĩ showbiz đăng hình đi spa. Một comment nhảy vào: Thời gian và tiền bạc đi spa thế mà bỏ ra làm từ thiện thì có phải xã hội này đã tốt đẹp hơn rồi không? Tôi cho rằng, phê phán lối sống cá nhân của một ai khác mình là việc làm không cần thiết và vô giá trị.

Ở nhóm 2, mức độ nguy hiểm ít hơn nhóm 1. Về cơ bản, nhóm 2 không gây hại cho xã hội, nghĩ theo cách tích cực thì cuộc sống lại thú vị và hài hước hơn khi có nhóm người thích ra vẻ ta đây hiểu biết. Việc họ chửi một ai đó, chỉ trích một vấn đề gì khác ngoài quan điểm của họ chỉ đơn thuần phục vụ thể hiện ta đây biết nhiều.

Với nhóm 3, nhóm mà tôi cho rằng cuộc sống sẽ trở nên tốt đẹp và có giá trị hơn khi nhóm này buông lời chỉ trích. Vì những người này thường am hiểu sâu vấn đề. Có biện giải, có dẫn chứng, lý lẽ sắc bén logic. Đáng tiếc là nhóm này lại rất ít trên MXH. Vì thường những người am hiểu và chân thành lại ít khi thể hiện mình, thường chỉ cười mỉm quay đi.

Phản ứng thế nào khi bị chỉ trích?

Nếu chẳng may dính vào một cuộc tranh luận mà chỉ thấy những chỉ trích phê phán nhau thì điều đó đồng nghĩa với nguy cơ bạn dễ bị nhồi máu cơ tim gấp 3 lần người bình thường. Vì khi bạn tức giận, chất hóa học catecholamines, chất gây tích tụ mỡ, sẽ xuất hiện và gia tăng trong tim. Trớ trêu làm sao, khi mà người ta phải bỏ ra 45 phút ngồi thiền, 1 tiếng đồng hồ tập yoga, bỏ rất nhiều tiền và thời gian để đi du lịch nhằm tìm kiếm sự thanh thản cho não bộ. Nhưng chỉ vì 1 phút thiếu kiềm chế, ta lại chuốc vào người sự bực dọc đâu đâu.

Vì một chút sơ ý nào đó bạn bị nhóm người số 1 chỉ trích. Kinh nghiệm của tôi là nên im lặng, đừng đối đầu. Vì nhóm 1 rất hung hăng và nguy hiểm, cậy số đông, nếu bạn không có đủ đồng minh và sự lì lợm cần thiết thì trong cuộc chiến này bạn chỉ chuốc vào mình sự bực bội, nghẹn đắng, nhiều khi có cả nước mắt. Nói chung, tránh voi chẳng xấu mặt nào.

Còn khi bị nhóm 2 lên mặt chỉ trích. Cũng đừng tranh hơn thua mà làm gì. Nếu bạn là một người có khiếu hài hước, thích cợt nhả thì nhiều khi đấu khẩu với nhóm người này cũng vui lắm đấy. Lúc trước tôi cũng khó chịu khi phải tranh luận với nhóm người này vì sự vô lý trong lập luận. Nhưng càng về sau tôi càng thấy họ là những người dễ thương, đáng yêu và đáng mến.

Với nhóm 3, thực sự là quý báu khi được những người nhóm này chỉ ra những lỗi sai của mình, khiển trách đúng mực những sai sót sẽ giúp bạn hiểu ra vấn đề, có thêm trải nghiệm cho cuộc sống. Nhưng làm sao để nhóm người này chịu mở mồm chỉ trích mình mới là vấn đề. Hãy chân thành khi biết mình sai, biết lắng nghe và xin lỗi, đơn giản bạn đã có được một bài học quý giá.

Để viết bài này tôi cũng cố gắng giữ tinh thần chung lập không để định kiến và cảm quan cá nhân lấn át vào con chữ. Nhưng vốn dĩ là một người Việt, qua bao nhiêu năm lịch sử ảnh hưởng vào tính nết. Tôi vẫn không thoát khỏi cái hạn hẹp của đầu óc đó là chỉ trích một ai đó, phê phán một chuyện vốn dĩ rất đỗi bình thường trên MXH. Nếu bài viết này khiến một người cá nhân nào bị tổn thương, tôi thành thật xin lỗi!

—

Xem thêm

Khi bạn mệt mỏi, chán nản về cuộc sống

9 mạng xã hội bạn nên ít nhất một lần tham gia

Sử dụng mạng xã hội thông minh