Không chỉ là thành phần phổ biến trong các thực phẩm hỗ trợ sức khỏe như sữa chua, kim chi, trà kombucha, các nguyên liệu lên men đã bước chân vào địa hạt làm đẹp và tạo nên nhiều dấu ấn đáng kể. Ở lĩnh vực chăm sóc da, hoạt chất lên men đã có mặt trong các sản phẩm của các thương hiệu uy tín như Drunk Elephant, The Ordinary, Biologique Recherche, Biossance, SK-II, Fresh và Estée Lauder. Hiện nay, các thành phần lên men đã bắt đầu xuất hiện trong lĩnh vực chăm sóc tóc, được các thương hiệu trẻ lẫn thương hiệu nổi tiếng ưu ái bổ sung vào các sản phẩm mới mang tính đột phá. Đơn cử là thương hiệu Cécred của Beyoncé vừa được giới thiệu vào đầu năm nay. Cécred đã ra mắt 7 sản phẩm chứa thành phần lên men từ keratin hoạt tính, mật ong, nước gạo và vỏ cây liễu tím. Sự quan tâm dành cho hệ vi sinh vật trong lĩnh vực làm đẹp và xu hướng dưỡng da DIY phổ biến trên TikTok đã thúc đẩy sự lên ngôi của các sản phẩm chăm sóc tóc có thành phần lên men.
Chăm sóc da đầu là xu hướng chăm sóc da mới
Một mái tóc đẹp là minh chứng cho da đầu khỏe mạnh. Tuy nhiên, thói quen chăm sóc da đầu vẫn còn khá xa lạ. Marie- Laure Pons, Giám đốc Tiếp thị Quốc tế tại Sisley cho rằng: “Do COVID-19, chúng ta mới bắt đầu quan tâm hơn đến việc chăm sóc da và tóc”. Khoảng 1/3 phụ nữ nhiễm virus SARS – CoV-2 gặp phải vấn đề rụng tóc đáng kể. Bên cạnh đó, căng thẳng cũng là nguyên nhân phổ biến khiến tóc rụng. Căng thẳng thúc đẩy sản sinh hormone cortisol, có thể gây ra tình trạng da nhạy cảm, căng, ngứa và thậm chí gây rụng tóc nhiều hơn. Khi ngày càng nhiều thương hiệu đầu tư vào lĩnh vực chăm sóc da đầu và khuyến khích bổ sung thói quen này vào quy trình dưỡng da, người tiêu dùng bắt đầu nhận thức rõ hơn về tầm quan trọng của việc chăm sóc da đầu.
Giải phẫu học da đầu
Da đầu cũng tương tự với phần còn lại của làn da nhưng dày hơn, với năm lớp mô so với ba lớp ở hầu hết các vùng da của cơ thể. Da đầu cũng chứa nhiều tuyến bã nhờn hơn và có khoảng 100.000 nang tóc. Tốc độ thay đổi tế bào của vùng da này nhanh gấp đôi so với phần còn lại của làn da chúng ta. Ngoài chức năng sản xuất tóc, da đầu bảo vệ hộp sọ khỏi các tác động và nhiễm trùng, đồng thời phải chịu các tác nhân gây hại bên ngoài như ô nhiễm và tia UV.
“Da đầu lão hóa nhanh gấp sáu lần so với da mặt”, Helen Reavey – Nhà tạo mẫu tóc và chuyên gia da liễu đến từ New York, người đã làm việc hơn 15 năm cùng với nhà tạo mẫu tóc nổi tiếng Sam McKnight và cho ra mắt thương hiệu đình đám Act+Acre vào năm 2020 – đã trích dẫn một nghiên cứu do Tập đoàn L’Oréal thực hiện. Helen cho rằng thói quen chăm sóc da đầu giúp tóc bóng mượt, dày hơn, khỏe hơn, mọc nhanh hơn, giảm gãy rụng và ngăn ngừa gàu, ngứa cũng như tình trạng căng da đầu.
“Khi chăm sóc da, chúng ta có thể trang điểm ít hơn. Nguyên tắc tương tự cũng có thể áp dụng cho việc chăm sóc da đầu”, Helen Reavey cho biết. “Bằng cách giải độc và nuôi dưỡng da đầu, chúng ta loại bỏ các chất silicon bám vào sợi tóc, trả tóc về với chất lượng và kết cấu tự nhiên”. Đối với chuyên gia, sức khỏe của tóc có liên quan đến hệ vi sinh vật trên da đầu và những thực phẩm chúng ta tiêu thụ.
Chăm sóc tóc từ gốc đến ngọn
Bên dưới những sợi tóc là toàn bộ hệ vi sinh vật quyết định sức khỏe của tóc. Giống như da hoặc ruột, da đầu là nơi sinh sống của hàng triệu vi khuẩn cùng hoạt động để giữ cho da đầu luôn được nuôi dưỡng, cân bằng và tạo môi trường phát triển mạnh mẽ cho tóc. Hãy tưởng tượng tóc của bạn giống như một loại cây, cần mảnh đất thích hợp để phát triển, đó chính là da đầu khỏe mạnh với lượng vi khuẩn cân bằng. Các vi sinh vật này bảo vệ da đầu, chống kích ứng và hỗ trợ nang tóc, đảm bảo mái tóc chắc khỏe, óng mượt.
Tuy nhiên, hệ vi sinh vật của mỗi người là độc nhất. Những yếu tố như di truyền, lối sống, sức khỏe, môi trường sống và thói quen chăm sóc tác động rất lớn đến việc cân bằng hệ vi sinh vật.
Do đó, nhu cầu bổ sung men vi sinh tại chỗ và men vi sinh dạng uống vào thói quen chăm sóc tóc ngày càng tăng. Một nghiên cứu được công bố vào tháng 5/2024 bởi Chang Shik Yin – nhà nghiên cứu tại Trung tâm nghiên cứu khoa học châm cứu và kinh lạc tại Đại học Kyung Hee ở Seoul – cho thấy lợi khuẩn không chỉ cải thiện sức khỏe làn da mà còn hỗ trợ các vấn đề mãn tính về da đầu như gàu, viêm da tiết bã nhờn, bệnh vảy nến và thậm chí là các tình trạng như mụn trứng cá, bệnh trứng cá đỏ.
Tiến sĩ Joshua Zeichner – Phó giáo sư da liễu và Giám đốc Nghiên cứu mỹ phẩm và lâm sàng về da liễu tại Bệnh viện Mount Sinai ở New York – chia sẻ: “Một chế độ ăn uống cân bằng là điều cần thiết cho mái tóc khỏe mạnh. Thiếu hụt vitamin và khoáng chất, chẳng hạn như vitamin nhóm B, vitamin D và sắt dẫn đến tình trạng tóc mỏng. Một chế độ ăn uống cân bằng cung cấp cho nang tóc những khối xây dựng thiết yếu để tóc mới mọc. Thực phẩm lên men rất giàu lợi khuẩn giúp duy trì hệ vi sinh đường ruột khỏe mạnh, từ đó tăng cường khả năng hấp thụ chất dinh dưỡng từ chế độ ăn uống và đã được chứng minh là có tác động tích cực đến sức khỏe tổng thể. Hàng rào ruột bị suy yếu có liên quan đến tình trạng viêm toàn thân và đã được chứng minh có ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe làn da”.
BÀI LIÊN QUAN
Yếu tố văn hóa đằng sau các thành phần lên men
“Lên men là quá trình các vi sinh vật như nấm men chuyển hóa đường và tinh bột thành các hợp chất mạnh hơn, như axít và rượu. Trong lĩnh vực chăm sóc da, các sản phẩm chứa thành phần lên men giúp dưỡng ẩm, cân bằng hệ vi sinh và chống ôxy hóa”, Tiến sĩ Joshua Zeichner giải thích. Quá trình lên men tăng cường sức mạnh của các thành phần, giúp chúng thẩm thấu tốt hơn. Đây là phương pháp được sử dụng rộng rãi trong lĩnh vực thực phẩm và làm đẹp trong nhiều thế kỷ. Trước khi thương hiệu Cécred của Beyoncé ra mắt sản phẩm Fermented Rice & Rose Protein Ritual – phiên bản đóng chai của loại nước vo gạo lên men phổ biến trên TikTok (hashtag #ricewater có hơn 1,2 tỷ lượt xem), việc chăm sóc tóc bằng các thành phần lên men đã xuất hiện từ một số nền văn hóa cổ đại. Tại Quảng Tây, khu tự trị nằm ở miền Nam Trung Quốc, khách du lịch đổ xô đến làng Huangluo để xem những người phụ nữ dân tộc Dao gội đầu bằng nước gạo lên men. Bảo tàng Tóc dài Trung Quốc tại làng Huangluo có một nhà máy tại chỗ sản xuất các sản phẩm chăm sóc tóc bằng nước gạo lên men được bán trong cửa hàng quà lưu niệm của bảo tàng.
“Chăm sóc tóc với thành phần lên men là một lĩnh vực đầy hứa hẹn. Về lâu dài, chúng ta có thể sẽ chứng kiến nhiều sản phẩm làm đẹp được cá nhân hóa, thậm chí là dược mỹ phẩm hoặc thuốc được làm từ các thành phần lên men giúp điều trị các tình trạng da như mụn trứng cá và bệnh chàm”, bác sĩ da liễu người Pháp Nina Roos cho biết. Vào tháng 9/2022, Shiseido đã mua lại thương hiệu Gallinée tập trung vào hệ vi sinh vật, sử dụng các thành phần lên men trong cả chăm sóc da và chăm sóc tóc. Tháng 12/2023, L’Oréal đã mua lại công ty nghiên cứu men vi sinh Lactobio của Đan Mạch, với kế hoạch phát triển các sản phẩm cho cả da và tóc. Do các thành phần lên men rất khó bảo quản, tiến sĩ Nina Roos khuyến cáo: “Bạn nên chọn các sản phẩm có thành phần tự nhiên, chưa qua chế biến và ít bị thay đổi nhất có thể”.
Nuôi dưỡng da đầu là chìa khóa cho mái tóc khỏe mạnh
Rootist, một thương hiệu chăm sóc tóc từ thực vật vừa ra mắt trong năm nay đã thu hút một lượng người dùng trung thành với các sản phẩm đột phá như BioBrew™ Fermented Strengthening Serum. Tất cả các sản phẩm của thương hiệu đều chứa Rootbiomic Ferment – một siêu thực phẩm đa vitamin được làm từ tám loại thực vật có hiệu quả lâm sàng – đang chờ cấp bằng sáng chế, chẳng hạn như rễ cây skullcap hỗ trợ chu kỳ mọc tóc, nấm linh chi giúp tăng cường hàng rào bảo vệ, hỗ trợ cân bằng da đầu và cà phê giúp chống ôxy hóa. Các sản phẩm của Rootist cũng chứa men vi sinh L. Plantarum và L. Casei được phân lập từ táo và kim chi thuần chay.
Tuy các sản phẩm có thành phần lên men đang trở thành xu thế trong lĩnh vực chăm sóc tóc, chúng ta phải hiểu rằng những sản phẩm này chỉ giúp nuôi dưỡng và mang lại nhiều lợi ích cho da đầu chứ không phải cho mái tóc, bởi tóc được tạo thành từ vật chất chết gọi là keratin. Mặc dù các sản phẩm có thể giúp tăng cường, bảo vệ và dưỡng ẩm cho tóc ở một mức độ nào đó, bạn không thể thay đổi cấu trúc của tóc mà chỉ có thể nuôi dưỡng da đầu, đảm bảo sự phát triển khỏe mạnh của tóc và ngăn ngừa gãy rụng. Viêm da đầu, kích ứng và bong tróc có thể gây rụng tóc và cản trở sự phát triển của tóc mới. Chăm sóc tóc bằng các thành phần lên men có thể giúp phục hồi hệ vi sinh trên da đầu, làm dịu tình trạng viêm và đảm bảo da đầu được dưỡng ẩm, thúc đẩy sự phát triển khỏe mạnh của tóc.
Nhóm thực hiện
Nhiếp ảnh: Baard Lunde Trợ lý: Oscar Berlinh-Pesant & Sebastian Mittermeier (Digital) Stylist: Alexandra Bernard Trợ lý: Maeva Mallier Làm tóc: Kazue Deki @ Calliste Trang điểm: Hugo Villard @Calliste Người mẫu: Margaux & Tess Van Kommer @ Karin Models BTV Làm đẹp: Virginie Dolata & Elisew Ebber (ELLE International ) Sản xuất: Yannickselva (ELLE International ) Chuyển ngữ: Taylor Phạm