Nhiều người cho rằng hạnh phúc là có thật nhiều tiền, thành công trong sự nghiệp, có một gia đình đông đủ, có nhiều bạn bè, có ngoại hình hoàn hảo, có tài năng xuất chúng,… Nhưng khi đạt được những điều như mong đợi, ta vẫn thấy thiếu vắng gì đó, vẫn muốn có nhiều hơn nữa và vẫn thấy không đủ vui. Vậy hạnh phúc ở đâu mà tìm khi tự nhiên và xã hội luôn vật đổi sao dời?

Các nhà nghiên cứu xã hội học đưa ra một số gợi ý cho các bước cơ bản như sau:

1. Cười nhiều hơn

“Một nụ cười bằng mười thang thuốc bổ”, câu tục ngữ luôn đúng với mọi thời đại và mọi nền văn hóa bởi nụ cười có tác dụng kỳ diệu trong việc giảm bớt căng thẳng, hồi hộp, lo lắng và kéo gần khoảng cách giữa người với người. Vì vậy, trong cuộc sống chúng ta hãy cố gắng thường trực nụ cười trên môi, chúng ta cũng sẽ nhận lại được những nụ cười. Hạnh phúc sẽ ngày càng nhân lên và nỗi buồn cũng được chia sớt.

2. Sống trong hiện tại

Đừng mất thời gian ân hận hoặc đau buồn về những điều đã xảy ra trong quá khứ. Quá khứ đã qua, tất cả những gì chúng ta có thể làm là trân trọng những kỷ niệm đẹp và rút ra những bài học đáng quý từ những nỗi buồn. Vì vậy, chúng ta hãy tập trung vào tại nơi mình đang có mặt, bên người mình đang ở bên và sống hết mình với giây phút đó. Chúng ta ai cũng đều có cảm giác lo lắng cho tương lai nhưng tương lai thực ra sẽ là kết quả của chuỗi những hành động trong hiện tại. Vì vậy, sau tất cả, hãy sống trong hiện tại nhiều nhất, tốt nhất và vui nhất có thể để quá khứ không buồn và tương lai thêm vui.

3. Học, học nữa, học mãi

Đời người hữu hạn, vũ trụ mênh mông, vì thế kiến thức cũng là vô tận, chúng ta không thể học hết mọi thứ nhưng nếu chúng ta thực sự quan tâm tới điều gì, thích thú và phù hợp với kiểu kỹ năng hay kiến thức đó hãy không ngừng học hỏi. Như người nông dân nếu cần cù học gieo trồng, chăm sóc, sẽ có những mùa bội thu nông sản; công nhân cần cù học các kỹ năng may, lắp ghép, dần dần sẽ là những người thợ lành nghề và thành công; người học giả, nhà văn, nhà khoa học nếu miệt mài nghiên cứu, thử nghiệm sẽ dần tìm ra những khám phá mới về tự nhiên và xã hội. Dù ít hay nhiều, mỗi ngày hãy học thêm một kiến thức hay kỹ năng mới, tích tiểu thành đại, rồi một ngày thành quả của bạn sẽ nhiều hơn những gì bạn có thể mong đợi.

4. Tự kiếm sống

Mỗi cá nhân, sớm nhất có thể hãy tự mình lao động, học tập, sáng tác để kiếm tiền chi trả cho cuộc sống của mình. Dù chúng ta có sinh ra trong gia đình quý tộc, giàu có, có trúng số độc đắc, chúng ta vẫn nên độc lập và tự kiếm sống cho mình. Bởi lao động không chỉ là vinh quang, lao động kiếm sống chân chính giúp chúng ta khỏe mạnh cả về thể chất lẫn tinh thần và đồng thời cũng góp phần xây dựng gia đình lành mạnh và xã hội cường thịnh. Việc ỷ lại, dựa dẫm vào vị thế gia đình hay tài sản của dòng họ, sức lao động của vợ/chồng hay bất cứ ai đều chỉ có cảm giác vui vẻ ban đầu nhưng sau đó sẽ là sự va chạm về quyền lợi, trách nhiệm, sự yếu đuối và lười biếng. Từ đó, mỗi cá nhân vô tình trở thành một phần tiêu cực của gia đình cũng như nỗi lo của xã hội. “Lao động là vinh quang” câu nói luôn đúng trong mọi thời đại.

5. Đối xử tốt với mọi người

Đối xử tốt với mọi người không có gì to tát cả, chỉ đơn giản nhất là yêu thương chấp nhận mọi người như chính con người họ, không chỉ trích, phàn nàn, gây khó khăn, căng thẳng cho cuộc sống của họ, không đòi hỏi vô lí, không oán trách. Ngoài ra nếu có thể hãy hỗ trợ khi họ gặp khó khăn, mắc sai lầm hay ốm đau, bệnh tật. Khi chúng ta nhận được những cử chỉ nhã nhặn, những hành động tốt bụng và lịch thiệp, cách đối xử tốt nhất là thái độ đền ơn đáp nghĩa, cảm tạ những người ta đã thương yêu và quan tâm khi chúng ta cần nhất. Khi chúng ta làm được những điều tích cực cho người xung quanh, những điều tích cực sẽ quay trở lại, mọi người sẽ yêu quý và tôn trọng ta hơn, xung quanh ta sẽ toàn những người sống tích cực và nhân bản. Hạnh phúc chính ở sự tích cực và nhân bản đó trong mỗi con người chúng ta.  

6. Tránh mâu thuẫn, phức tạp

“Cây muốn lặng mà gió chẳng đừng”, rất nhiều người chỉ muốn sống cuộc sống đơn giản nhất có thể nhưng có rất nhiều người vì mục đích cá nhân sẵn sàng tạo ra những căng thẳng, mâu thuẫn để phá vỡ sự thành công hay bình yên và hạnh phúc của người khác. Vì vậy, cách tốt nhất để có cuộc sống hạnh phúc là tránh xa những người hay gây hiềm khích, tạo mâu thuẫn, tránh những mối quan hệ phức tạp và rắc rối bởi nếu chúng ta không đủ hiểu biết hoặc tinh tế giải quyết các tình huống mâu thuẫn, mọi việc sẽ trở nên càng trầm trọng hơn. Một cuộc sống hạnh phúc thực ra chỉ đơn giản là có các mối quan hệ vui vẻ, đơn giản và bình yên.

7. Yêu và trân trọng thiên nhiên

Thiên nhiên là một phần tất yếu của cuộc sống như mây trời, không khí, nước uống, cây cối, nắng mưa. Mọi sự vật hiện tượng xung quanh ta đều là tự nhiên và thiên nhiên và đều có liên quan cũng như cần thiết cho cuộc sống. Vì thế, để hạnh phúc hơn, mỗi người chúng ta hãy quyết định yêu thiên nhiên, trân trọng từng hiện tượng thời tiết nắng mưa, nóng lạnh, từng giọt nước sạch, từng luồng không khí trong lành. Khi chúng ta buồn hay vui, hãy dạo chơi trong công viên hay cánh đồng khu rừng, hòa mình với cây lá hoa và sự vật, lòng ta sẽ bình yên hơn, nhẹ nhàng và sâu lắng hơn. Đó chính là hạnh phúc. 

8. Tham gia vào các hoat động tích cực

Trong xã hội vật chất kim tiền, nhiều người trong chúng ta đang trở nên trân trọng quá mức đồng tiền, vật chất, sự nghiệp, xe cộ, thiết bị kỹ thuật số và cho rằng những thứ đó đem lại cho chúng ta cảm giác vui vẻ, tự tin và an toàn. Tuy nhiên, sự vui vẻ đó chỉ đến trong chốc lát nếu chúng ta không biết kết hợp những hoạt động bổ ích và tích cực khác như: chơi thể thao, đọc sách, thưởng thức hoặc sáng tác nghệ thuật, du lịch, từ thiện, tình nguyện. Thể thao giúp cơ thể cường tráng, đọc sách giúp tâm hồn phong phú xúc cảm, sáng tác nghệ thuật giúp tài năng phát triển, du lịch giúp chúng ta mở mang trí tuệ, tầm nhìn, từ thiện, tình nguyện giúp chúng ta biết san sẻ, yêu thương và quan tâm. Hạnh phúc đơn giản chính là sự khởi đầu của lối sống tích cực với những hoạt động tích cực hàng ngày.

9. Xác định giá trị cơ bản của cuộc đời mình

Thực tế rõ ràng rằng giá trị cơ bản của mỗi người chính là bản thân người đó. Đừng chăm chú tập trung vào các lời dị nghị hay các hình ảnh quảng cáo, giải trí hoàn hảo của các ngôi sao. Đừng cố so sánh mình với anh chị em họ hàng, bạn bè hay đồng nghiệp hay các ngôi sao màn bạc. Thay vào đó hãy yêu thương và chấp nhận bản thân như vốn có của mình cả ưu và nhược điểm và tìm ra mục đích sống cũng như những mong muốn nguyện vọng của mình. Tưởng như vô lý nhưng rõ ràng, rất nhiều người trong chúng ta không tìm thấy hạnh phúc bởi chúng ta không biết mục đích sống thực sự của mình là gì, ai và cái gì là quan trọng nhất với mình, mình muốn trở thành người như thế nào, muốn ở bên ai và có được cái gì bởi chúng ta cứ chạy theo xu thế của xã hội, áp lực từ gia đình và nhiều thứ khác. Vô tình, chúng ta bỗng mâu thuẫn với tất cả mọi người và với chính mình và dần đánh mất bản thân. Lúc đó dù ta có chạy theo để hòa vào xã hội, chúng ta vẫn không tìm thấy bình yên và hạnh phúc. Để xác định được giá trị cơ bản trong cuộc sống chúng ta cần làm theo những bước cơ bản nêu trên, cần học tập, làm việc, đối xử tốt với mọi người, cần du lịch trải nghiệm, cần đóng góp cho thiên nhiên và xã hội, cần yêu thương và hiểu chính mình, mình thực sự cần gì và có thể làm gì và hãy là chính mình.

10. Mơ ước và biến ước mơ thành hiện thực

Khi hiểu bản thân, tôn trọng bản thân, hiểu được khả năng cũng như mong muốn nguyện vọng của mình chúng ta cần bắt tay thực hiện từng bước những nguyện vọng đó. Mơ ước thực ra chỉ đơn giản và nguyện vọng to lớn hơn khả năng bản thân mình có thể thực hiện được trong hiện tại. Ước mơ hoàn toàn có thể trở thành hiện thực trong tương lai khi chúng ta dựa một phần dựa trên những tiềm năng và khả năng có thật của bản thân, gia đình và xã hội. Không những thế, ước mơ giúp chúng ta có nguồn cảm hứng và mục tiêu vô tận để nỗ lực không ngừng phát triển bản thân và cải thiện cuộc sống. Ngay hôm nay, chúng ta hãy mơ ước và thực hiện dần những ước mơ cho những giá trị cơ bản của cuộc đời mình để có một cuộc sống hạnh phúc không ngừng.

Kết luận lại, theo các nhà tâm lý xã hội học, hạnh phúc thực ra rất đơn giản và gần ngay bên ta, đó thực ra chỉ là một “lựa chọn”. Chúng ta lựa chọn cho mình những giá trị cơ bản và quan trọng trong cuộc đời mình, phấn đấu để đạt được giá trị đó và cảm thấy hài lòng với những gì mình đã có, chính là hạnh phúc. Trong cuộc sống, có những người có gần như mọi thứ vẫn không thấy đủ và hài lòng, để rồi lại đi tìm kiếm thêm, phấn đấu thêm và rồi khi không đạt được bỗng trách đời trách người sao ta bất hạnh. Thực ra người đó chỉ không nhận ra hoặc không hài lòng với những giá trị mình đã có hoặc chỉ đơn giản người ấy không chọn “hạnh phúc”. Khi ta lựa chọn hạnh phúc, ta vui cả khi ta khổ đau, tan nát trái tim, sa cơ lỡ bước, nghèo túng bệnh tật, thất bại ta vẫn quyết định hài lòng bởi ta còn tồn tại và tiếp tục.“Hạnh phúc” chính là “lựa chọn sống tích cực, lựa chọn yêu thương chân thành và lựa chọn hài lòng với cuộc sống” dù cho bất cứ chuyện gì xảy ra, bất cứ cái gì ta nhận được”.

—

Xem thêm

Tìm hiểu quan niệm về hạnh phúc của phụ nữ Việt Nam

Phụ nữ ngoài 30, đi qua những gì để đến được hạnh phúc?

Phụ nữ tuổi 30 – Yêu thương bản thân cũng là cho đi hạnh phúc