Giấc mơ là một phạm trù bí ẩn mà các nhà khoa học chưa hoàn toàn có lời giải bởi chúng bắt nguồn từ tiềm thức vô tận của con người. Bạn có từng lạc trong những giấc mơ lạ lùng như: Bạn bị truy đuổi bởi những con quái vật, bạn đột nhiên quay trở lại trường học để làm một bài kiểm tra mà bạn hoàn toàn không chuẩn bị trước hay đáng sợ hơn là thấy bản thân đang vẫy vùng trong biển nước. Đừng lo lắng, bởi ai trong chúng ta cũng ít nhất một lần trong đời trải qua những giấc mộng giống như vậy. Những chuyên gia tâm lý gọi chúng là giấc mơ căng thẳng. 

Nếu bạn thắc mắc chúng nói lên điều gì về sức khỏe tinh thần của bạn, hãy cùng ELLE lý giải ý nghĩa đằng sau những giấc mơ này nhé! 

Thế nào là những giấc mơ căng thẳng?

Ảnh: Pexels/ Cottonbro Studio

Những giấc mơ căng thẳng liệu có giống như những cơn ác mộng?

Những chuyên gia không cho là chúng tương đồng. Về bản chất, ác mộng sẽ khiến bạn tỉnh giấc với nỗi kinh sợ nhưng cảm giác đó chỉ tồn tại nhất thời trong khi những giấc mơ căng thẳng sẽ khiến hệ thống thần kinh giao cảm của bạn bị kích thích, dẫn đến nhịp tim gia tăng, huyết áp tăng, đổ mồ hôi và nỗi lo lắng của bạn trở nên nghiêm trọng hơn.

Tiến sĩ Julia Kogan – một nhà tâm lý học – định nghĩa: “Giấc mơ căng thẳng là một giấc mơ bắt nguồn từ những áp lực và lo lắng không được xoa dịu trong ngày”. Nhà phân tâm học Sigmund Freud cho rằng giấc mơ đại diện cho mong muốn, suy nghĩ và những ẩn ức thuộc về tiềm thức của mỗi người. Còn với Carl Jung, bác sĩ tâm thần học nổi tiếng người Thụy Sĩ, đó là nỗ lực của tâm trí để truyền đạt cho chúng ta những điều quan trọng, như một cách giúp chúng ta hiểu được bản chất của sự việc mà mình gặp phải. Nói cách khác, những sự ức chế trong học tập và công việc hay những đè nén cảm xúc trong cuộc sống thường nhật sẽ len lỏi vào giấc mơ của bạn để bạn nhận ra sự tồn tại chúng. Trong mơ, cụ thể hơn là trong REM (Radpid Eye Movement) – một giai đoạn của giấc ngủ khi giấc mơ trở nên thật và sống động nhất,  chúng ta có thể cảm nhận được những ký ức hay cảm xúc bị dồn nén. Đồng thời, khi những vấn đề được phản ánh trong mơ không được giải quyết ở thực tại, bạn sẽ không ngừng mắc kẹt trong những giấc mộng căng thẳng.

Lý giải những giấc mơ căng thẳng phổ biến nhất

Ảnh: Unplash/ Zohre Nemati

Đến lớp trễ

Chắc hẳn bạn đã từng mơ thấy mình đến lớp trễ, bỏ lỡ một kỳ thi hoặc quên hết tất cả những gì đã học khi làm bài kiểm tra. Ngay cả khi đã tốt nghiệp từ lâu, những giấc mơ này vẫn thường xuyên ghé thăm bạn. 

Điều này bắt nguồn từ việc bộ não của chúng ta có xu hướng sử dụng những tác nhân gây căng thẳng trong quá khứ để phản ánh những nỗi lo lắng của hiện tại. Khi còn đi học, áp lực học tập có thể là tác nhân chính gây stress. Nhưng theo thời gian, khi giấc mơ trễ học gắn với nỗi lo sợ thất bại, nó tái diễn mỗi khi bạn đối mặt với sự kiện tương đồng. Vì vậy, chúng là dấu hiệu cho thấy bạn đang bị căng thẳng trong cuộc sống, công việc và sự nghiệp của bạn. 

Thiên tai

Ảnh: Unsplash/Brooke Cagle

Khi bạn mơ thấy động đất, bão, ngập lụt hoặc các thảm họa thiên nhiên khác, có thể là một điều gì đó trong cuộc sống thực tại đang khiến bạn cảm thấy choáng ngợp và bị đe dọa. Theo Loewenberg – một nhà phân tích giấc mơ chuyên nghiệp, một số loại giấc mơ căng thẳng có thể gắn liền với một dạng lo lắng cụ thể. Nếu bạn thường xuyên gặp những giấc mơ về lốc xoáy, bạn có thể mắc chứng Rối loạn Lo âu Tổng quát (GAD).

Bên cạnh đó, những sự bất ổn trong tâm trạng của bạn là tác nhân dẫn đến những cơn mơ mà ở đó ngập lụt xảy ra hay thủy triều trở nên dữ dội bởi nước thường được xem như một nguyên tố đại diện cho cảm xúc.

Sự cố ô tô

Nếu bạn mơ thấy động cơ xe của bạn không hoạt động, bạn có thể đang mất động lực hoặc đang dần kiệt sức ở thực tại. Nhưng nếu ở trong mơ, hệ thống phanh của bạn bị hỏng thì đó là dấu hiệu bạn phải giảm tốc độ, đó là khi cuộc sống của bạn đang diễn ra quá nhanh và tiềm thức của bạn đang cố gắng cảnh báo rằng bạn đang tiến dần đến sự sụp đổ về cảm xúc hoặc cạn kiệt năng lượng nếu bạn không thể kiểm soát được nhịp sống của bản thân. Vì vậy, đôi lúc, bạn nên tạm gác những bộn bề của cuộc sống để tận hưởng từng khoảnh khắc ở hiện tại.

Bí quyết sống

7 hình thức nghỉ ngơi có thể bạn chưa biết

Cháy nhà

Thật đáng sợ khi nhìn thấy căn nhà yêu quý của mình tàn rụi trong ngọn lửa. Loewenberg gọi những giấc mơ này là “giấc mơ căng thẳng tột độ”.

Chúng là một dấu hiệu cho thấy rằng bạn đang ở trong tình trạng kiệt sức. Đây là một cảnh báo khẩn cấp từ tiềm thức, rằng bạn cần dành thời gian để thư giãn hoặc buông bỏ những chấp niệm trước khi bạn trở nên kiệt sức và cạn kiệt cảm xúc. . 

rụng răng

Ảnh: Unsplash/Cam Browne

Tất nhiên là giấc mơ có phần khủng khiếp này không phải là một lời nhắc về vệ sinh răng miệng. Giấc mơ này thường bắt nguồn từ cảm giác đau buồn khi mất mát một người thân yêu hoặc một mối quan hệ. Người ta có xu hướng né tránh đối mặt với cảm xúc này, do đó, những nỗi buồn không được giải tỏa len lỏi vào trong giấc mộng của bạn. Những giấc mơ này thường xảy ra trong giai đoạn giấc mơ trở nên sống động trong lúc ngủ. Ở đó, các neuron dẫn truyền căng thẳng hoạt động kém hơn, ngay cả khi ta mơ về trải nghiệm đau thương. Vì thế, các chuyên gia tâm lý cho rằng mơ là cách tâm trí chữa lành những vết thương tâm lý.

Đuối nước

Những vết thương lòng chưa được chữa lành có thể chuyển hóa thành những giấc mơ tiêu cực. Khi bạn đuối nước trong giấc mơ của mình, có thể bạn đang bị chi phối bởi sự bất lực và tuyệt vọng. Tương tự như cảm giác nghẹt thở và hoảng loạn khi vùng vẫy trong làn nước, bạn đang chìm trong nỗi bất an và sợ hãi. Đồng thời, những giấc mơ này thường liên quan đến sự quá tải với những trách nhiệm và công việc hàng ngày của bạn. 

Bị rượt đuổi/ Bị ngã

Theo một nghiên cứu được công bố trên European archives of psychiatry and clinical neuroscience (Kho lưu trữ tâm thần học và khoa học thần kinh lâm sàng của châu Âu) vào năm 2010, bị ngã và bị rượt đuổi là hai giấc mơ tiêu cực mà người ta thường gặp nhất. Chúng thường phản ánh rằng bạn có thể đang gặp những vấn đề tinh thần như căng thẳng, lo lắng hoặc trầm cảm. Bạn phải chạy trốn khỏi một mối đe dọa nào đó trong giấc mơ, cho thấy ở thực tại bạn cũng đang phải cố gắng thoát khỏi một mối quan hệ không lành mạnh hay vượt qua những thứ đang bóp nghẹt lấy bạn. Những giấc mơ này là cách tâm trí của bạn đang cố gắng vượt qua các vấn đề chưa được xử lý, căng thẳng hoặc đau khổ về mặt cảm xúc.

Xem thêm

• 6 thói quen đơn giản và hiệu quả giúp bạn vượt qua căng thẳng

• 7 chương trình thực tế của Hàn Quốc giúp xoa dịu tâm hồn và giảm thiểu căng thẳng

• Những giấc mơ nói lên điều gì về tính cách của bạn?

Làm thế nào để ngừng sự xuất hiện của những giấc mơ căng thẳng?

Ảnh: Pexels/Monstera

Giấc mơ là một phần quan trọng trong sự phát triển của mỗi cá nhân. Chúng đóng vai trò phản ánh những những căng thẳng hằng ngày, hoặc các tổn thương trong quá khứ. Những giấc mơ căng thẳng là một hồi chuông cảnh báo rằng bạn đang cần được “chữa lành” tâm hồn. Vì vậy, nếu những giấc mộng tiêu cực luôn tái diễn hàng đêm, bạn nên dành thời gian tìm hiểu sâu về nguồn gốc của sự ẩn ức và tìm cách xoa dịu, giải tỏa chúng. Đây cũng là bước đầu tiên trong quá trình thoát khỏi những cơn mơ căng thẳng được đề xuất bởi các chuyên gia. 

Bên cạnh đó, một thói quen ngủ lành mạnh là chìa khóa để bạn ngăn chặn những giấc mơ đến từ những cảm xúc tiêu cực. Đó là lý do vì sao bạn nên chú trọng vệ sinh giấc ngủ (sleep hygiene). Bạn nên:

• Có một chế độ ăn uống lành mạnh và tập thể dục thường xuyên.
• Đừng ăn quá no trước khi đi ngủ.
• Giữ nhiệt độ phòng ngủ của bạn trong khoảng 25ºC. Các ánh sáng từ đèn, điện thoại và màn hình tivi có thể khiến bạn khó ngủ, do đó, bạn nên ngưng sử dụng các thiết bị điện tử trong thời gian chuẩn bị đi ngủ.
• Tránh sử dụng các chất kích thích có thể tác động tiêu cực đến giấc ngủ như caffeine và nicotine.
• Đi ngủ và thức dậy vào cùng một thời điểm mỗi ngày — kể cả vào cuối tuần. 

Điều quan trọng nhất bạn cần làm để ngăn chặn những giấc mơ căng thẳng là dành một chút thời gian trong ngày để nhìn nhận chính mình và tìm hiểu điều gì đang làm phiền bạn. Bạn có thể trút những nỗi buồn của mình lên giấy hoặc tâm sự với những người thân yêu.

Khi bạn xoa dịu được tinh thần của bạn vào ban ngày, những giấc mơ căng thẳng sẽ không tìm đến bạn vào ban đêm.