Hầu hết chúng ta đều khó có thể sống thiếu tình yêu, nhất là với những người thường phụ thuộc vào cảm xúc. Đối với họ, tình yêu là lẽ sống, là lý tưởng và những mối quan hệ lãng mạn sẽ mang lại nhiều ý nghĩa cũng như mục đích sống. Cảm giác yêu và được yêu giúp ta xóa bớt nỗi sợ hãi cô đơn thường trực. Tuy vậy, những người từng trải nghiệm nhiều hơn một mối tình đều hiểu rằng tình yêu chứa đầy những cung bậc thăng trầm – hạnh phúc, có khi đau khổ, trống trải, tuyệt vọng cũng khó tránh khỏi. Thế nhưng, tình yêu có một ma lực hấp dẫn kỳ lạ khiến không ai còn đủ “tỉnh táo” mà cứ thế tự nguyện bước chân vào “bể khổ”.
Phản ứng hóa học của tình yêu
Bộ não của chúng ta có mối liên hệ mật thiết với các cảm xúc yêu đương. Các chất hóa học thần kinh tạo cảm giác dễ chịu tràn ngập trong não ở mỗi giai đoạn ham muốn và hấp dẫn nhau. Đặc biệt, dopamine mang lại cảm giác lâng lâng và ngây ngất, thậm chí có thể gây nghiện như cocaine. Những cảm giác sâu đậm hơn được hỗ trợ bởi oxytocin, “hormone âu yếm”, được giải phóng khi bạn đạt cực khoái. Nó liên kết trực tiếp đến sự gắn kết, đồng thời làm tăng sự tin tưởng và lòng trung thành trong các mối quan hệ lãng mạn. Thú vị hơn, chỉ mất 1/5 của một giây để những chất tăng cảm giác hưng phấn bắt đầu ảnh hưởng đến não bộ khi bạn nhìn thấy một người đặc biệt nào đó.
Mất cảm giác ngon miệng hoặc cảm thấy không thoải mái khi bạn nhìn thấy người yêu? Đừng lo, đó là những cảm giác bình thường khi yêu. Thực chất, đó chính là cách cơ thể nói với bạn rằng bạn thực sự thích người đó. “Có thể là do sự gắn kết hormone căng thẳng cortisol với các mạch máu trong dạ dày, làm cho bạn cảm thấy giống như bị bệnh”, tiến sĩ Kat Van Kirk, nhà tình dục học lâm sàng tại Mỹ, cho biết. Và dĩ nhiên, điều này thường mất dần theo thời gian khi bạn trở nên thoải mái hơn với người yêu của mình.
Theo một nghiên cứu khác, khi ở trong giai đoạn đầu yêu đương, chúng ta có thể cảm thấy hưng phấn và tràn trề sinh lực, tâm trạng tích cực dẫn đến cảm giác khó ngủ hoặc trằn trọc. Đặc biệt, một nghiên cứu khoa học hẳn hoi chứng minh rằng khi đang yêu, sự sáng tạo của con người sẽ “bùng nổ”. Và vì thế, những người đang yêu nên tranh thủ tập trung vào các dự án dài hạn hoặc niềm đam mê nào đó.
Tâm lý của người đang yêu
Tâm lý cũng đóng vai trò quan trọng trong một mối quan hệ. Bạn cần biết rằng, lòng tự trọng, sức khỏe tinh thần, kinh nghiệm sống và mối quan hệ gia đình của chúng ta đều ảnh hưởng đến cách ta bị thu hút bởi một người. Trải nghiệm, bao gồm cả tích cực và tiêu cực, sẽ tác động đến sự lựa chọn của chúng ta và khiến ai đó trông ít hoặc nhiều hấp dẫn hơn. Chẳng hạn như, nếu từng bị phụ bạc, chúng ta sẽ có xu hướng né tránh những người có quá khứ lừa dối người yêu cũ, dù hai người có nhiều điểm chung đi chăng nữa. Bí ẩn hơn, trong vô thức, một vài người lại bị hấp dẫn bởi một cá nhân có chung những khuôn mẫu cảm xúc và hành vi với một thành viên trong gia đình mình.
Ngoài ra, một nghiên cứu khác (và cả trải nghiệm thực tế) cho thấy rằng, sự gần gũi “lửa gần rơm” hoặc sự hấp dẫn về thể chất như bề ngoài, mùi cơ thể… cũng sẽ ảnh hưởng đến lý trí của người đang yêu. Và một điều không thể phủ nhận, đó là sự đồng điệu về tâm hồn sẽ dễ kéo hai người đến gần với nhau hơn.
BÀI LIÊN QUAN
Giai đoạn lý tưởng
Không khó để xác định đâu là giai đoạn bắt đầu yêu. Mọi thứ đều được lý tưởng hóa, dẫn đến trạng thái mà người ta thường gọi là “mù quáng”. Nhưng yên tâm, đây chỉ là dấu hiệu tâm lý rất bình thường. Chúng ta ngưỡng mộ người yêu, sẵn sàng bỏ thời gian khám phá sở thích và chấp nhận những tính cách khác biệt của đối phương. Ngược lại, tình yêu cũng sẽ làm bật ra những tính cách mà chúng ta ít khi thể hiện. Chúng ta thấy mình nam tính hoặc nữ tính hơn, đồng cảm hơn, hào phóng hơn và sẵn sàng chấp nhận rủi ro hoặc không ngại phiêu lưu với những thứ hoàn toàn mới. Một khía cạnh độc đáo khác là chúng ta thường trung thực bày tỏ bản thân ở giai đoạn đầu hơn là khi đã đầu tư sâu hơn vào mối quan hệ, bởi lo sợ nói ra sự thật có thể dẫn đến việc chia tay.
Tuy vậy, sự mù quáng này đôi khi có thể dẫn đến những hậu quả đáng tiếc, đó là khi nó xảy ra ngay khi bạn vừa kết thúc một mối quan hệ hoặc đang chìm ngập trong cảm giác cô đơn. Và để tránh những rủi ro không đáng này, hãy dành ra một chút thời gian “để thở”, hay đúng hơn là “hồi phục”.
Giai đoạn thử thách
Sau cao trào luôn là những điểm lặng. Sau giai đoạn lý tưởng ban đầu, thường bắt đầu sau 6 tháng, chúng ta bước vào giai đoạn thử thách khi biết thêm nhiều điều về nửa kia khiến ta cảm thấy không hài lòng. Chúng ta phát hiện ra những thói quen và khuyết điểm mà chúng ta không thích hoặc những thái độ mà chúng ta cho là thiếu hiểu biết hoặc khó chịu. Trên thực tế, một số đặc điểm ban đầu vô cùng hấp dẫn giờ lại trở thành “cái gai trong mắt”. Bạn từng cho rằng anh ấy thân thiện, ấm áp và năng nổ trong các cuộc vui, giờ lại cảm thấy anh ta quá bao đồng và lăng nhăng. Bạn từng cho anh ấy là người mạnh mẽ và quyết đoán, nhưng giờ đây, điều đó lại trở thành gia trưởng và thô lỗ.
Khi sự lãng mạn và lý tưởng hóa phai nhạt, sai lầm chết người là bạn rơi vào sự phàn nàn không ngừng và cố gắng biến người kia trở lại như lúc mới quen. Sau đó là cảm giác vỡ mộng và như bị lừa dối. Đôi khi, sự nỗ lực của chúng ta lại khiến đối phương cảm thấy bị kiểm soát và phiền lòng, xấu nhất là dẫn đến quyết định rút lui. Để hàn gắn, tốt nhất chúng ta nên vượt qua sự xấu hổ, lấy lại lòng tự trọng để cảm thấy có quyền được yêu thương.
Love Bombing (Dội bom tình yêu) – Yêu hay kiểm soát?
Sự lãng mạn hóa hay lý tưởng hóa đôi khi dẫn đến những hệ lụy vô cùng lớn. Cách đây không lâu, nữ ca sĩ kiêm nhạc sĩ FKA Twigs buộc tội Shia Labeouf – nam diễn viên, đạo diễn phim người Mỹ và là bạn trai cũ của cô – về hành vi ngược đãi thể chất, thao túng tình cảm và bạo lực ngôn ngữ trong khoảng thời gian hai người yêu nhau. Lý do bởi Shia Labeouf có sự quan tâm thái quá khi hai người mới gặp gỡ không lâu, thậm chí còn vượt tường rào nhà cô để gửi thư tình và tặng cô 20 bó hoa mỗi ngày.
Những cô gái mới lớn thường choáng ngợp trước những hành động như phim ảnh và tiểu thuyết đó, nhưng thực chất, nó được gọi là Love bombing – một thủ thuật mà những kẻ ngược đãi, lạm dụng thường thực hiện để nhắm đến thao túng “con mồi”. Theo chuyên gia liệu pháp tâm lý và tư vấn tình cảm Denise Dunne: “Love bombing là hành vi đối phương dành rất nhiều lời khen có cánh cùng các dòng tin nhắn vô cùng khoa trương cho bạn, thường là khi mới bắt đầu mối quan hệ chưa bao lâu. Bạn cảm thấy bỗng dưng yêu người đó, hoặc ngược lại, thấy bí bách, ngột ngạt trong mối quan hệ mới nảy mầm này. Và khi không còn nhận được sự quan tâm, ngưỡng mộ, tán dương từ họ, bạn thấy trống rỗng và khó hiểu, muốn đuổi theo thứ tình cảm đó, rồi bạn trở thành “người phục tùng” cho Love bombing”.
Tất nhiên, bạn không dễ thoát khỏi mối quan hệ này một khi đã bị thao túng, cũng thật khó để giữ cho bản thân luôn tỉnh táo. Khi bạn phát hiện ra dấu hiệu đang bị “Love bombing”, hãy tìm đến người thân, chuyên gia tâm lý hoặc một người bạn tin tưởng để được chia sẻ và tư vấn phù hợp.
BÀI LIÊN QUAN
xu hướng hẹn hò năm 2022
Bên cạnh sự bùng nổ của các ứng dụng hẹn hò online như Tinder, Bumble, Plenty of Fish, Fika… năm 2022, mọi người có xu hướng “slow dating” (hẹn hò chậm) nhiều hơn. Dating online không còn là nơi cho những cuộc hẹn hò chóng vánh hay “tình một đêm”. Theo Bumble, slow dating là xu hướng “mọi người dành thời gian để tìm hiểu nhau và xây dựng mối quan hệ trước khi quyết định xem họ muốn theo đuổi mối quan hệ này hay là gặp mặt trực tiếp”. Kết quả là 55% số người trên Bumble mất nhiều thời gian để có thể chuyển sang kết đôi ngoài đời (offline). Điều này liên quan đến hoàn cảnh, khi đại dịch đã thay đổi cách nhìn của họ. Họ có thời gian suy nghĩ chín chắn hơn về những gì họ muốn trong một mối quan hệ. Mọi người bắt đầu hiểu về bản thân nhiều hơn, dẫn đến việc họ dành nhiều thời gian hơn để tìm ra ai phù hợp và không phù hợp với mình.
Nhóm thực hiện
Bài: Hương Tôn Nguồn: Tạp chí Phái đẹp ELLE