1. Cô ấy bận rộn và thành công, cô ấy phải hét vào điện thoại?
Hình ảnh người phụ nữ thành đạt thường thấy trong phim là tay ôm giấy tờ, cà phê, tay ôm điện thoại và không ngừng la hét. Cứ nhìn cô giám đốc sản xuất Becky Fuller (do Rachel McAdams thủ vai) trong phim Morning Glory là thấy. Cô ấy giải thích công việc với sếp bằng tốc độ nói như chảo chớp; còn với nhân viên, cô ấy gào thét các mệnh lệnh; với người thân, cô ấy liên tục hô lớn: “Tôi không có thời gian!”. Hình như cô ấy có thù hằn với… chiếc điện thoại.
Thực tế ngược lại, một người phụ nữ càng thành đạt và giỏi giang, càng biết giao tiếp chừng mực, nền nã và từ tốn, kể cả qua điện thoại. Từng nói chuyện điện thoại hay trò chuyện với các Tổng biên tập nhiều tờ báo, tạp chí trong và ngoài nước và Giám đốc truyền thông của các tập đoàn lớn… tôi hiếm khi thấy họ lên giọng chứ đừng nói là gào thét vào điện thoại. Nếu có chăng sự ồn ào, có lẽ là tiếng gõ bàn phím của họ và tiếng chuông điện thoại reo không ngừng.
2. Phụ nữ thành công trong công việc thường mù tịt về đàn ông?
Các bộ phim ROM-COM, đặc biệt khi có xuất xứ từ Mỹ, thường khắc họa hình tượng người phụ nữ thành đạt, cống hiến toàn bộ thời gian cho công việc nên dường như quên mình và quên luôn cả những kiến thức về ứng xử, trở nên vô cùng kém trong giao tiếp và quyến rũ người khác giới.
Kịch bản này quả thật đã thể hiện sự coi thường những người phụ nữ thành đạt của các nhà biên kịch. Hình ảnh sếp bà Abby (Katherine Heigl) ngồi bế tắc trên giường và nghe những lời dạy dỗ của chuyên gia tình yêu Mike (Gerard Butler) trong The Ugly Truth giống hình tượng của cô bé 16 tuổi mới biết yêu lần đầu hơn.
Khi đủ thông minh để thành đạt, phụ nữ cũng đủ thông minh để ứng xử với những người xung quanh, một yếu tố giúp họ thành đạt. Họ hiểu con người nói chung để dùng người, đặt quan hệ đối tác…, chả có lẽ gì họ mù tịt về đàn ông!
Một lý thuyết cũ rích cho rằng đàn ông sợ phụ nữ mạnh mẽ, tài năng hơn họ. Tôi nghĩ khác, chỉ có những người đàn ông chưa tài năng đủ để thích những người phụ nữ tài năng. Còn theo như tác giả Sherry Argov, tác giả của cuốn sách bán chạy của New York Times, đã được dịch ra 30 thứ tiếng, đàn ông thực sự bị quyến rũ bởi những thử thách và một người phụ nữ tài năng luôn là thử thách với họ. Người phụ nữ tài năng biết rất rõ điều đó!
3. Phụ nữ thành đạt quên mất gia đình?
Đúng, không dễ để tất cả phụ nữ thành đạt đều tìm được sự cân bằng giữa công việc và gia đình, nhưng gượm đã, không phải mọi phụ nữ thành đạt đều có cuộc sống gia đình rối loạn: Một anh chồng cô đơn và những đứa con đầy bức xúc như Wendy Healy (Brooke Shields) trong Lipstick Jungle hay Miranda Hobbes (Cynthia Nixon) trong Sex and The City.
Các bộ phim như dọa nạt những người phụ nữ muốn chinh phục “man-zone”, những lĩnh vực nơi đàn ông làm bá chủ như luật, kinh doanh địa ốc… Thông điệp là: “Để thành đạt, bạn cũng phải trả giá. Trở nên máu lạnh và cống hiến cho công việc như một người đàn ông”.
Lạ là sao các bộ phim ấy không khắc họa hình ảnh người đàn ông làm việc trong lĩnh vực thời trang cũng có một gia đình rối loạn như thế? Họ đang đóng khung tất cả trách nhiệm gia đình lên vai người phụ nữ và đương nhiên, có lẽ chỉ siêu nhân mới có thể làm trọn vẹn cả hai việc: Thành công trong sự nghiệp và chăm lo vẹn toàn việc nhà.
Trong cuộc sống có không hiếm những người phụ nữ thành công vẫn dành rất nhiều thời gian cho gia đình. Họ thông minh và tổ chức tốt nên dường như không để việc công ảnh hưởng đến việc tư. Bà Giám đốc văn phòng phát triển truyền thông của Đài tiếng nói Thụy Điển, người tôi có dịp làm cùng, là một ví dụ. Bà có thể làm việc 12-13 tiếng một ngày nhưng tháng nào bà cũng đăng ký ngày nghỉ để chăm sóc nhà cửa, gia đình. Không Giáng sinh nào mà cả gia đình bà không dành cả ngày ở khu chợ Skansen truyền thống ở Stockholm (Thụy Điển) để mua đồ chuẩn bị Giáng sinh.
4. Bữa trưa của người phụ nữ thành đạt dường như dài… 6 tiếng?
Họ, dù không có thời gian để nói cho hết một câu trong điện thoại nhưng lại có đủ thời gian để trò chuyện với những cô bạn thân (Sex and The City), ngoại tình (Lipstick Jungle), để mua sắm hay làm 1000 thứ khác trong giờ ăn trưa.
Tỉnh lại đi nào, giờ ăn trưa thực tế chỉ có khoảng 30 – 60 phút. Không tính thời gian đi lại, làm sao đủ để một hoặc bốn người phụ nữ thành đạt kể hết chuyện tình yêu đến công việc cho nhau rồi nghe nhau rồi bình luận, cho lời khuyên? Hay đi mua sắm, rồi vô tình gặp anh bạn trai cũ hay chạm mặt bạn trai mới đang đi cùng cô khác…
Kịch tính hay thư giãn ư? Xin hãy để cuối tuần hay ít ra là sau giờ làm việc! Phụ nữ tài giỏi, quyến rũ, giàu lòng trắc ẩn, uyên bác và tinh tế? Cô ấy phải làm việc ở gallery nghệ thuật! Có lẽ tôi phải đến nước Mỹ và tìm kiếm hình mẫu phụ nữ mà tôi ngưỡng mộ như Charlotte York (Kristin Davis) của Sex and The City, Amanda (Monica Potter) hay Brooke Meyers (Jennifer Aniston) trong The Break-Up… trong những viện bảo tàng nghệ thuật. Họ luôn đeo kính gọng đen hoặc vận một chiếc váy đen “little black dress” trang nhã.
Thực tế, ngoài đời thực, họ đang làm đủ nghề, thành công theo đủ cách chứ không nhất thiết phải làm một nghề không mấy quen thuộc – giới thiệu ở gallery nghệ thuật. Đâu phải tất cả những người đàn ông thành đạt, điển trai, yêu thương, có khiếu thẩm mỹ và lịch lãm đều làm kiến trúc sư!
Cũng khó trách những nhà làm phim, bởi mỗi người phụ nữ thành đạt là một câu chuyện, một cuộc đời quá nhiều màu sắc, chi tiết mà các đạo diễn không thể kể hết!
Nhóm thực hiện
Bài Kim Ngân - Ảnh Tư liệu