Một ngày – Blog Phương Huyên

Nicholls có thể vẫn còn xa lạ với độc giả Việt Nam nhưng tại nước Anh, ông là một trong những tác giả kịch bản, nhà văn được yêu thích nhất. Đặc biệt, sau khi One day xuất bản, tên ông đã xuất hiện dày đặc trên hàng loạt tờ báo lớn như The Guardian, The Observer, The Times hay New York Times cùng những lời khen ngợi nhiệt liệt dành cho tác phẩm. Cuốn sách đã giành giải Tác phẩm hư cấu được yêu thích nhất năm 2010 tại Galaxy National Book Awards.

Vậy điều gì đã khiến cuốn sách này trở thành đặc biệt? One day được viết ra với một phong cách văn chương giản dị, không chút cầu kỳ. Tuy nhiên, chính vì vậy tác phẩm có được sự hài hòa giữa câu chuyện và ngôn ngữ. Cuốn sách này không viết về những sự kiện lớn hay về một ngày đặc biệt nào. Toàn bộ câu chuyện trong cuốn sách là quá trình dài của đời người, kể từ giây phút hai nhân vật Emma và Dexter tốt nghiệp đại học.

Họ đã ngủ chung giường một đêm với nhau, nhưng không vì thế mà tình yêu đến với hai người. Thay vào đó, họ ở cạnh nhau với tư cách những người bạn tốt và đi trên con đường riêng của mình. Tuy nhiên, khi Emma sống một cuộc đời chật vật với những kế hoạch không thành công cho tới khi trở thành một giáo viên, Dexter mau chóng trở thành một ngôi sao truyền hình. Cuộc sống thay đổi họ, đẩy họ ra xa khỏi nhau và tình cảm lại kéo họ về gần. Họ phải trải qua những thất bại trong hôn nhân và tình yêu để hiểu rằng người mình cần là ai. Tuy nhiên, một lần nữa, số phận lại phũ phàng chia tách họ…

One day là một chuỗi của những sự kiện khiến cho người đọc phải hồi hộp rồi nuối tiếc vì chúng không mang lại kết quả nào. Suốt cuộc đời mình, cả hai nhân vật chính cứ phải băn khoăn trốn tránh điều họ thực sự cảm thấy. Dexter xuất thân từ một gia đình giàu có, anh dễ dàng thành công như người khác ăn và thở, bởi thế anh coi thường những điều tốt đẹp thực sự quanh mình. Và rồi, khi phải trải qua những thất bại cay đắng, anh mới nhận ra rằng thời gian của mình đã bị lãng phí ra sao.

David Nicholls qua câu chuyện tình này, đã cho người ta thấy thêm một lần nữa điều mỉa mai mà rất ít người tránh khỏi: Chúng ta cứ mãi đi tìm một cái gì đó xa xôi mà không biết rằng điều mình cần đang ở ngay trước mắt.

Cùng lúc đó, khi đặt các nhân vật vào những thử thách và biến động, tác giả cũng cố đưa ra một định nghĩa về tình yêu. Rõ ràng, tình yêu thực sự không tới từ những đêm truy hoan, những thân hình nóng bỏng hay sự lấp chỗ trống mà từ sự đồng cảm thực sự của hai tâm hồn.

Emma đã dành cho Dexter một tình yêu bao dung trọn vẹn, cô lo lắng khi anh đi sa ngã, giấu đi nỗi buồn để vui mừng khi anh hạnh phúc và không rời bỏ anh khi anh thất bại. Và ngay cả Dexter, dù cuộc đời anh có tràn đầy sự giả dối và phù phiếm, anh cũng biết rằng ở Emma có một điều lớn lao hơn. Đó không phải chỉ là tiếng cười, sex và tận hưởng niềm vui mà là khi họ dễ dàng nói cho nhau nghe những điều từ đáy lòng mình.

Tình yêu qua ngòi bút của David Nicholl còn là khi người ta dám lên tiếng phản đối những điều không tốt ở người còn lại và chuyện phải chịu đựng đau khổ gần hết cuộc đời. Và một khi ta đã có một tình yêu như vậy, thì dù mọi chuyện có kết thúc như thế nào cũng không còn quan trọng nữa.

Tràn ngập tình yêu, nhưng cuốn sách vẫn là một nụ cười chua chát nhẹ nhàng khi nhìn lại một hành trình về cuộc đời. Emma và Dexter nhiều lần lý giải cho những hành động của họ là “đùa chơi” bất kể đó là khi họ ứng xử với người khác, yêu thương hay cả nghiện ngập.

Bằng cách đó, họ tự mỉa mai mình, tự biến sự nghiêm túc, trầm trọng thành trò đùa và đồng thời cũng để khước từ việc nhìn thẳng vào chính mình. Cách lấp liếm ấy thật là khó chịu nhưng kỳ lạ thay, sau khi đọc xong One day, có thể chính độc giả cũng phải tự hỏi lại mình liệu mình có giống như họ hay không?Cho tới nay, khi cuốn sách đã được dịch ra gần 40 thứ tiếng và bán ra hàng triệu bản, David Nicholls vẫn không biết chính xác tại sao tác phẩm của mình lại được yêu thích tới thế. Ông tự giải thích rằng đó là vì tác phẩm trữ tình và hài hước.

Quả cũng không sai, One day từng được so sánh với bộ phim hài lãng mạn kinh điển When Harry met Sally bởi những đoạn đối thoại thông minh, hài hước và đầy tính chiêm nghiệm của đôi nam nữ. Cuốn sách cũng là sự kết nối khéo léo giữa những cuộc trò chuyện và đoạn suy ngẫm về quy luật của cuộc đời, tuy giản dị nhưng sâu sắc, khiến cho người đọc không thể rời mắt. Dẫu vậy, tác phẩm của Nicholls không mang tới cho người ta một cái kết có hậu với không khí tiệc tùng vui tươi như bộ phim. Thay vào đó, One day có thể buộc người ta phải giật mình, nắm vội lấy bàn tay của người mình thương yêu.

Khi cuốn sách được chuyển thành phim, rất nhiều chi tiết đã bị cắt ra khỏi sách. Tuy nhiên, cả hai tác phẩm đều có được hơi thở lãng mạn của một tình yêu không trọn vẹn. Có lẽ, người ta hâm mộ cuốn sách là bởi ở đó họ tìm thấy giấc mơ về một tình yêu đẹp được hình thành trên sự đồng cảm giữa hai tâm hồn.

Giữa Emma và Dexter, người ta thấy một mối tình vô điều kiện, bất chấp những khác biệt lớn cả về tính cách, xuất thân và trải nghiệm. Hơn nữa, cuốn sách tựa như câu trả lời cho ai đó đang khao khát yêu và được yêu. Ai trong chúng ta mà chẳng mong chờ rằng dù cuộc đời biến động ra sao vẫn có một người dành trọn trái tim cho mình, người luôn luôn ở đó khi ta cô đơn và hoang mang.

Đa số mọi người không còn tìm nổi những điều tuyệt đẹp như vậy trong cuộc sống vật chất và vội vàng. Hơn nữa, rất nhiều người trong cuộc sống vẫn phạm phải sai lầm như Dexter, lãng phí thời gian và tuổi trẻ để tìm kiếm cả mà không nhận ra điều mình cần đang ở ngay trước mắt. Và hẳn, một cuốn sách như One day đủ sức làm cho người còn trẻ được mơ mộng thêm ít nhiều về một tình yêu thuần túy và tinh khiết và khiến người đã đi qua phần lớn cuộc đời nhớ lại những điều đã qua hay tiếc nuối về những điều đã lỡ.

Thế nhưng, điều lớn nhất mà One day mang lại cho bạn đọc lại là một lời khuyên ngầm ẩn về cách sống trọn vẹn. Trong các hiệu sách giờ đây đã tràn ngập những cuốn cẩm nang để có được niềm vui trong cuộc đời, để tránh xa những âu lo, phiền muộn. Tuy nhiên, thế nào là hạnh phúc thực sự?

Khi được một người hỏi: “Vậy điều gì đã xảy ra với anh?” Dexter đáp, “Đời. Đời xảy ra.” – thản nhiên mà thâu tóm hết tất cả những gì cần phải nói. Bởi lẽ, sau tất cả những thăng trầm của cuộc đời, của sai lầm và đúng đắn, hạnh phúc và đau khổ, được và mất… Dexter mới có thể mỉm cười trong sự thanh bình.

Đúng như thế, cái chúng ta cần chính là những ký ức để nhìn lại khi đã sống qua quãng thời gian của cuộc đời mình, “Rồi một ngày bạn thức dậy và mọi thứ đều hoàn hảo.”