ELLE Giới thiệu: Review quyển sách Khởi sinh của Cô độc

Không chỉ vậy, Khởi sinh của cô độc là một cuốn sách đặc biệt. Đó là một cuốn sách tràn ngập dẫn chiếu đến những cuốn sách khác và không chịu bó buộc cả về thể loại lẫn đề tài. Cuốn sách sẽ mang lại cho bạn nhiều trải nghiệm mới với việc đọc, mà một trong đó là lần theo những biến tấu trên chủ đề cha.

Từ thần thoại Hy Lạp, hình ảnh Aeneas, người anh hùng còn sót lại của thành Troy, vai cõng cha già, tay dắt con thơ vượt cơn nước lửa thoát đến chỗ an toàn đã đi vào nghệ thuật như một biểu tượng vĩ đại của tình cha con. Tuy nhiên, cần phải có con mắt của một nhà phê bình sách lão luyện mới nhìn thấy mối liên hệ giữa câu chuyện về chú bé người gỗ Pinocchio và hình ảnh Aeneas.

Trong truyện, Paul Auster thấy hình ảnh Pinocchio cõng cha thoát khỏi bụng cá voi thoát thai từ hình ảnh Aeneas cõng cha qua những đống lửa bập bùng của thành Troy. Aeneas rồi sẽ tìm thấy Rome, nhưng đó là một câu chuyện khác, còn Pinocchio, khi cậu rối gỗ cao một thước ấy cõng cha bơi giữa biển khơi mịt mùng và đêm tối đầy dọa dẫm, cậu chỉ đơn giản nghĩ rằng nếu phải chết thì “ít nhất cha con mình cũng được chết cùng nhau”.

Và Khởi sinh của cô độc còn có những mẩu chuyện khác. Đó là câu chuyện thi sĩ Pháp Mallarmé viết những vần thơ đau buồn bên giường đứa con trai đang chết dần. Đó là câu chuyện của chính Auster – người cha thức suốt ba ngày ba đêm bên cậu con trai hai tuổi bệnh thập tử nhất sinh. Và còn có câu chuyện người con lần giở từng món đồ của người cha vừa từ giã cõi đời để nhận ra rằng mình vừa mất cha, cùng lúc đó lại tìm thấy cha.

Khác tình mẫu tử mặc nhiên thiêng liêng, tình phụ tử là một thứ tình cảm chịu đựng nhiều thách thức. Quan hệ giữa cha và con trai còn phức tạp hơn: đó là một mối quan hệ luôn có khuynh hướng đẩy nhau. Mối quan hệ giữa cha và con trai do đó để lại những dấu ấn dị biệt trong văn chương mà Khởi sinh của cô độc là một ví dụ.

Đọc cuốn sách này không thể không liên tưởng tới một tác phẩm khác được xuất bản ở Việt Nam gần đây: Thư gửi bố của Kafka. Trong đó, Kafka thuật lại mối quan hệ tuy có bóng dáng yêu thương nhưng phần nhiều cay đắng với người cha độc đoán. Trong Khởi sinh của cô độc, người cha lãnh đạm lại trở thành người vô hình trong mắt đứa con trai. Mối quan hệ với cha đổ bóng xuống toàn bộ văn chương Kafka. Còn ở một mức độ kém khốc liệt hơn, Khởi sinh của cô độc vẫn là một chìa khóa để bước vào các tiểu thuyết của Paul Auster.