Tưởng như là… gốm
Mong manh nhưng không dễ vỡ, mềm đường nét nhưng cứng chắc về tổng thể, nhìn như gốm, nhưng không phải là gốm… đó là những chi tiết ban đầu để miêu tả những sản phẩm từ chất liệu “đá ép” (lava stone) được Nico Greeve, một nhà thiết kế người Bỉ đến từ Antwerp, cùng những người bạn chế tác hoàn toàn theo phương pháp thủ công ngay tại Sài Gòn.
Lava stone trong tự nhiên được hình thành từ các đợt phun trào núi lửa, các chất liệu hỗn hợp đất đá trong vỏ trái đất khi nóng chảy, phun trào và khô cứng lại, được gọi là đá núi lửa (lava stone). Cũng ứng dụng hiệu ứng lỏng – chảy, sau đó làm khô để định hình, chất liệu lava stone nhân tạo ra đời. Với người tiêu dùng Việt, chất liệu lava stone dùng trong các sản phẩm trang trí nội – ngoại thất còn là khái niệm khá mới mẻ. Ở góc độ kỹ thuật, lava stone nhân tạo được hợp thành từ cát, bột đá, cùng chất kết dính tổng hợp để định hình nên những sản phẩm có cảm giác tương đồng với gốm mà cứng chắc như đá, nhưng trọng lượng giảm 50% so với đá, cùng ưu điểm về độ bền, tính chịu lực, chịu nhiệt, khả năng chống thấm nước và có độ thấu quang (nhìn xuyên qua cốt thai) mà đá và gốm không thể có được.
Lava stone cùng những sản phẩm do Nico Greeve cùng những người bạn chế tác hoàn toàn tận dụng nguồn nguyên liệu bản địa, kết hợp cùng tay nghề thủ công và kỹ thuật của người thợ đã thuần thục các phương pháp tạo mẫu, rót khuôn, làm nguội (tỉa tót và chỉnh sửa các chi tiết thừa hoặc chưa hoàn chỉnh trong quá trình đổ khuôn), đánh bóng… để sản phẩm ra đời mang đủ các nét, khi thô ráp tạo cảm giác mộc mạc, đơn sơ như gốm, khi bóng bẩy, trau chuốt, sáng bóng như mặt đá hoa cương, khi lấm tấm xù xì như đá sa thạch… Có thể nói, hiếm có chất liệu nào mang vẻ ngoài đặc biệt và tính ứng dụng đa năng như lava stone.
Điểm nhấn độc đáo từ sản phẩm lava stone của Nico, ngoài lối tạo hình đa dạng, các đường nét và chi tiết thể hiện trên mỗi bề mặt sản phẩm mang tính thủ công cao, còn là lối vận dụng các gam màu đậm chất đương đại trong chế tác. Cùng một sản phẩm, nhưng có thể đưa vào đó bất kỳ gam màu tùy thích cho phù hợp với góc độ trang trí và tính năng riêng theo nhu cầu sử dụng.
Lava stone nhân tạo dễ dàng được chế tác và ứng dụng trong các môi trường cùng không gian khác nhau, từ đồ nội thất gia dụng như bàn ghế, đèn trang trí, bình cắm hoa, đến các sản phẩm ngoại thất, sân vườn… mang nhiều kiểu dáng, mẫu mã, đường nét, màu sắc cùng công năng vượt trội so với các chất liệu phổ thông đơn tính khác. Tương lai không xa, những sản phẩm từ lava stone sẽ là một sự lựa chọn thú vị bởi nhiều lý do, trong đó có điểm lạ là giống như gốm, nhưng hoàn toàn không phải là gốm.
Xem thêm Gốm sứ cổ – Nghề chơi lắm gian nan
Xem thêm Dạo “chợ Kiều” xem gốm sứ cổ – kim
Xem thêm Học làm gốm Việt kiểu Nhật
Xem thêm Gốm & sắc men của trời xanh
Xem thêm Nét & Hồn của hoa văn gốm
Xem thêm Trở lại làng gốm
Thực hiện: Nguyễn Đình