Tình yêu của người mẹ thiêng liêng đến nỗi thơ, ca, nhạc, họa dù bao thế kỷ trôi qua vẫn xem đây là nguồn cảm hứng bất tận. Được làm mẹ, hẳn chính là một trong những trải nghiệm lớn lao nhất trong đời của một người phụ nữ. Nhưng cũng chính vì thế, những thách thức khi mới trở thành mẹ cũng là điều rất ít người dám thừa nhận một cách công khai.

Trong những năm gần đây, từ khóa “trầm cảm sau sinh” đã trở nên khá phổ biến trên truyền thông và trong cộng đồng, người ta bắt đầu thông cảm và thấu hiểu hơn với những phụ nữ gặp vấn đề sức khỏe tâm lý, tâm thần sau khi sinh con. Tuy nhiên, ngay cả khi may mắn không gặp phải những thử thách lớn như vậy, mọi người mẹ đều phải trải qua những biến đổi lớn trong não bộ ngay từ khi họ bắt đầu mang thai. Khi phụ nữ ấp ủ một sinh linh trong lòng cũng là lúc chất xám trong não bộ của họ tập trung ở những vùng não chịu trách nhiệm cho hoạt động giao tiếp, khả năng đồng cảm và kiểm soát căng thẳng. Tất cả những xúc cảm mà một người mẹ trải nghiệm khi chào đón đứa con ra đời như nhu cầu bảo vệ con gay gắt và cả tình yêu vô bờ bến, đều là nhờ những thay đổi tự nhiên của bộ não. Cũng chính sự thay đổi đó khiến những người mẹ mới có con trở nên nhạy cảm, âu lo không ngừng, dễ căng thẳng và tất nhiên, rất dễ rơi vào trầm cảm sau sinh.

Ảnh: Wesley Tingey

Hãy hỏi bất kỳ một người mẹ nào về những trải nghiệm cảm xúc khi con vừa ra đời, có lẽ họ sẽ cho bạn câu trả lời giống nhau: Nỗi băn khoăn thường trực về chuyện mình có làm mẹ đủ tốt hay không? Luôn âu lo xem con có còn thở hay không? Thậm chí trong cả giấc mơ khi vẫn còn ôm con trên giường hậu sản, họ còn giật mình thon thót vì sợ ai đó mang con mình đi mất.

Thế rồi, những nỗi âu lo ấy sẽ biến thành những căng thẳng và mỏi mệt trong những ngày kế tiếp. Em bé không phải luôn luôn là những thiên thần nắm bàn tay nhỏ xinh và thiêm thiếp ngủ. Có rất nhiều việc phải làm để chăm sóc cho một em bé sơ sinh, đó là chưa kể những việc một người mẹ phải làm để chăm lo cho chính cơ thể của mình sau khi vừa sinh nở. Bộ não đang đầy biến động của một người mẹ giờ lại thêm trọng trách xử lý rất nhiều thông tin mới về việc nuôi con, họ trở nên nhạy cảm cao độ với những nhu cầu của em bé. Trong khi đó, trong phần lớn các trường hợp, bộ não của các ông bố sẽ bắt tín hiệu “làm cha” chậm hơn rất nhiều, họ cần thời gian để nhận ra mình phải thực sự thay đổi lối sống, thói quen để chăm sóc con cùng vợ. Cảm giác bức bối, bất mãn với chồng có thể sẽ phát sinh từ lúc phụ nữ trở thành mẹ, và vì bộ não đang rất chông chênh nhạy cảm ấy, họ khó có thể chiều chuộng, nhịn nhường như trước đây.

Ảnh: Seth Reese

Vậy nên, trải nghiệm làm mẹ không thực sự chỉ toàn hoa hồng hay bọc gấm nhung như người ta thường miêu tả. Trái lại, phụ nữ trong những ngày đầu trở thành mẹ cùng lúc sẽ phải xử lý tất cả những cảm xúc tương phản và mạnh mẽ nhất, nhưng vẫn phải tất bật vụng về chăm lo cho một em bé với rất nhiều nhu cầu. Đây là lúc họ có thể trở nên xấu tính nhất, dễ cáu kỉnh nhất, dễ mất bình tĩnh và bốc đồng nhất. Quan trọng hơn, đây chính là lúc trái tim họ yếu mềm nhất, họ cảm thấy cần được chia sẻ cả về khối lượng công việc đồ sộ lẫn những cảm xúc chênh vênh của ngày đầu làm mẹ.

May mắn thay, phụ nữ cũng sẽ trải qua những xúc cảm kỳ diệu nhất trong giai đoạn đặc biệt của cuộc đời này. Một nghiên cứu từng cho thấy những thay đổi trong não bộ của một người mẹ khi con mới ra đời cũng tương tự như thay đổi trong não bộ của những người mới yêu nhau. Những biến chuyển ấy sẽ giúp họ nhìn thấy niềm vui từ vô vàn điều nhỏ nhặt mà người không yêu chẳng thể nào hiểu được. Thế nên, một cái dụi mắt, một cái ngáp dài, một cái đạp chân cho đến cả cái bụng phập phồng và mùi cơ thể của con đều là cái cớ cho tình yêu dạt dào của mẹ. Chẳng có gì khác hơn tình yêu ấy giúp phụ nữ quên đi nỗi mệt nhọc của những ngày đêm túc trực bên con, vì những giấc ngủ không được phép đủ sâu. Cũng chẳng có gì hơn tình yêu ấy giúp họ vượt qua được những băn khoăn về cơ thể không còn đươc thon gọn, về mái tóc kém mượt mà hơn xưa, về làn da có thể chẳng còn được trắng sáng, mịn màng.

Thế nhưng, vì trao đi tình yêu lớn đến thế, nên phụ nữ cũng cần thật nhiều tình yêu dành cho họ trong những ngày vừa trở thành mẹ. Không chỉ là tình yêu từ chồng hay gia đình, mà còn từ những người phụ nữ khác xung quanh họ nữa.