Dzũng Yoko: “Giáo dục là chìa khóa khai mở tự do”

Điều gì sẽ xảy ra nếu tất cả con người đều được hưởng nền giáo dục chất lượng, tân tiến và bình đẳng? Vào những ngày đầu tiên của mùa Hè, Giám đốc Sáng tạo Dzũng Yoko đã ngồi xuống chia sẻ suy nghĩ về vấn đề này trong chương trình “Power of Radiance – Tỏa sáng sức mạnh tri thức” của thương hiệu Clé de Peau Beauté.

Từ thời nhà Lê, danh sĩ Thân Nhân Trung đã nói: “Hiền tài là nguyên khí quốc gia”. Anh thấy tư tưởng này có còn đúng trong thời đại ngày nay không?

Dù ở bất kỳ thời đại và quốc gia nào, tôi vẫn thấy tư tưởng này có thể áp dụng chuẩn xác. Trình độ giáo dục là một trong những thước đo quan trọng nhất cho sự hưng thịnh của đất nước. Muốn biết một quốc gia có giàu mạnh hay không thì chúng ta phải nhìn vào nền giáo dục của quốc gia đó.

Anh có thể chia sẻ một trải nghiệm cá nhân về tác động của giáo dục lên số phận con người?

Câu hỏi gợi nhắc tôi về một kỷ niệm đẹp của tuổi trẻ. Năm đó mới tốt nghiệp đại học, vì muốn có “gap year” nên tôi quyết định trở thành tình nguyện viên cho một quỹ từ thiện gốc Ireland. Tổ chức này cung cấp chương trình dạy nghề miễn phí cho trẻ em nghèo và trẻ em đường phố. Tôi đảm nhiệm vai trò dạy vẽ, trực tiếp hướng dẫn các bạn.

Có những học viên ngày ấy nhờ chương trình mà được khai phá năng khiếu tiềm ẩn, thắp lên trong mình niềm đam mê với cọ vẽ và màu sắc. Nhiều năm sau, họ trở thành nghệ nhân chuyên nghiệp trong các xưởng tranh, kiếm được đồng tiền lương thiện và chân chính. Đó là niềm tự hào nho nhỏ của tôi và là lý do tôi tin vào sức mạnh của giáo dục trong việc thay đổi số phận con người.

Là một nghệ sĩ, tri thức với anh có ý nghĩa đặc biệt ra sao?

Giáo dục, nhất là giáo dục trẻ em rất quan trọng bởi đây chính là nền móng của trình độ thẩm mỹ. Là một nghệ sĩ, tôi thấy rằng tri thức là nền tảng giúp con người mở mang tư duy và tiến gần hơn tới cái đẹp. Cái đẹp được thể hiện rõ nét nhất là qua nghệ thuật, mà chẳng phải việc thưởng thức và nghiên cứu nghệ thuật đòi hỏi chúng ta phải có vốn tri thức nhất định hay sao?

Gu thẩm mỹ là thiên bẩm, nhưng trình độ thẩm mỹ là cái phải trau dồi. Thẩm mỹ không tách rời mà là một phần của tri thức, cần thời gian và nỗ lực tích lũy. Bằng chứng là những dân tộc có trình độ dân trí cao thì cũng thường được đánh giá cao về thẩm mỹ.

Vậy anh có đồng ý rằng cái đẹp đích thực là cái đẹp tỏa sáng từ sâu trong tâm hồn và trí tuệ?

Có lẽ đây là điều không cần bàn cãi. Tôi làm việc trong ngành truyền thông nên thấy được quan niệm về cái đẹp trên toàn cầu ngày càng cởi mở và nhân văn hơn. Vẻ đẹp hình thức thuần túy không còn sức mạnh như trước. Điều này có được chính là nhờ giáo dục. Diện mạo khả ái đương nhiên là đáng quý, nhưng khi có thêm ánh sáng từ thần thái tự tin, trí tuệ minh anh và phẩm cách tử tế thì càng đáng quý hơn nữa.

Đã nhiều lần được các tổ chức uy tín thỉnh giảng về lĩnh vực sáng tạo, đứng ở vị trí gieo truyền hạt giống tri thức, anh có cảm nghĩ gì?

Với tôi, có thể trở thành người truyền cảm hứng sống là mục tiêu cao nhất. Tôi luôn tâm huyết với công tác giáo dục, bởi đây là cơ hội để chia sẻ không chỉ kiến thức mà còn cả niềm vui làm nghề với các bạn trẻ.

Ngành sáng tạo ở Việt Nam mới chỉ phát triển gần đây, có rất nhiều điều vẫn còn là “bí ẩn”. Khi được thỉnh giảng, tôi muốn chỉ ra sự thật rằng sau mỗi tác phẩm nghệ thuật hoàn thiện là rất nhiều năm nỗ lực học tập, thực hành, sai và sửa sai không ngừng. Đó không chỉ là thành quả tri thức và lao động của mình tôi, mà còn là của những thành viên khác trong nhóm sáng tạo. Ngay cả khi đứng ở vị trí hướng dẫn các bạn, tôi vẫn là một học viên trên con đường sự nghiệp riêng. Tôi truyền cảm hứng cho người trẻ và ngược lại, niềm say mê của các bạn cũng truyền cảm hứng cho tôi tiếp tục học hỏi không ngừng.

Vậy theo anh, tri thức đóng vai trò gì trong tương lai của trẻ em?

Tri thức chính là chìa khóa khai mở tự do. Với hành trang tri thức, các em sẽ trưởng thành cùng tư tưởng tự do. Từ đó, các em cũng sẽ có được thể xác tự do và đạt được hạnh phúc đích thực nơi tâm hồn.

Anh có thể chia sẻ suy nghĩ về tầm quan trọng của việc giáo dục trẻ em nữ?

Thẳng thắn mà nói, bình đẳng giới trong xã hội vẫn là mục tiêu chúng ta chưa đạt được. Đây là hiện trạng nhức nhối ngay cả ở những quốc gia phương Tây phát triển. Trong bối cảnh ấy, nâng cao giáo dục trẻ em nữ chính là tiền đề thúc đẩy bình đẳng giới. Bởi lẽ, chỉ khi người phụ nữ được hưởng nền giáo dục chất lượng ngang với nam giới, họ mới hiểu đúng và đủ giá trị của bản thân. Đó là lúc họ biết tự trao quyền cho chính mình.

Tôi từng được cộng tác cùng nhiều đồng nghiệp nữ giỏi giang, tâm huyết và chứng kiến sức mạnh của họ trong việc thay đổi xã hội. Tôi tin rằng nếu chúng ta chú trọng việc giáo dục trẻ em nữ hơn, tương lai sẽ là nơi có nhiều ánh sáng.

Anh nghĩ những người cha, người anh và nam giới nói chung có thể làm gì để thúc đẩy việc nâng cao chất lượng giáo dục cho trẻ em nữ?

Tôi nghĩ rằng nếu muốn giúp đỡ trẻ em nữ, trước hết nam giới phải hiểu đúng bản chất của bình đẳng giới. Chỉ đến lúc ấy, chúng ta mới thật sự tôn trọng quyền phụ nữ và tự nguyện đồng hành, hỗ trợ nửa kia thế giới.

Nhưng trên hết, đàn ông hiện đang là “phái mạnh” ở cả nghĩa đen và bóng. Tạo hóa cho chúng ta thể chất khỏe khoắn hơn và xã hội trọng nam cho chúng ta nhiều quyền lợi hơn phụ nữ. Vậy nên nam giới có đủ vũ khí để bảo vệ các cô gái xung quanh mình. Khi phụ nữ bảo vệ lẫn nhau, đó là một cộng đồng mạnh mẽ. Nhưng khi cả nam giới cũng bảo vệ phụ nữ, đó là một cộng đồng bất khả xâm phạm.

Cảm ơn anh Dzũng Yoko đã chia sẻ. Chúc anh mãi giữ được năng lượng sáng tạo dồi dào và bền bỉ để truyền cảm hứng đến thế hệ nghệ sĩ trẻ!

—

Về chương trình “Power of Radiance – Tỏa sáng sức mạnh tri thức”:

Chương trình “Power of Radiance – Tỏa sáng sức mạnh tri thức” của Clé de Peau Beauté là một chương trình hoạt động xã hội dài hạn được thực hiện với cam kết tôn vinh những người phụ nữ truyền cảm hứng từ khắp nơi trên thế giới, những người đã có hoạt động thúc đẩy sự nghiệp giáo dục trẻ em và bảo vệ nữ quyền, tạo nên những ảnh hưởng tích cực trong cuộc sống của nhiều hoàn cảnh khó khăn khác nhau. Tại Việt Nam, Clé de Peau Beauté rất hân hạnh có được sự đồng hành của 05 nhân vật có tầm ảnh hưởng trong xã hội với mong muốn lan rộng hơn những thông điệp tốt đẹp về sức mạnh tri thức, thu hút được nhiều hơn sự quan tâm cũng như hỗ trợ của cộng đồng cho những hoạt động vì giáo dục.

Khám phá thêm thông điệp của chương trình “Power of Radiance – Tỏa sáng sức mạnh tri thức” tại đây.