Vũ Phương Thanh: Người phụ nữ nhỏ bé với sức mạnh phi thường
Vũ Phương Thanh là cái tên không xa lạ với các giải chạy của Việt Nam và quốc tế. Cô vừa tham gia giải đấu được mệnh danh khắc nghiệt nhất hành tinh – Deca Ultra Triathlon World Championship – và bước lên ngôi vô địch nữ. Điều gì thôi thúc Thanh tham gia một giải đấu kéo dài 14 ngày với những vòng lặp “nhàm chán” ở các thể thức thi? Cùng ELLE trò chuyện với Vũ Phương Thanh và cảm nhận sức mạnh phi thường từ người phụ nữ nhỏ bé này.
Điều gì thôi thúc một cô gái nhỏ bé như bạn tham gia giải đấu được mệnh danh khắc nghiệt nhất hành tinh này?
Đối với tôi, tất cả giải đấu mang tính siêu bền đều là thách thức thú vị. Không chỉ vậy, những người tham gia các giải này cũng thường rất thú vị, đa số đều ở độ tuổi trung niên trở lên. Với những bộ môn siêu bền, cự ly dài, đòi hỏi sự kiên nhẫn, chiến lược và sức chịu đựng thì càng trưởng thành, họ càng làm tốt hơn. Họ là minh chứng cho thấy “không gì là không thể”, thể hiện khát khao, bản lĩnh và ý chí mãnh liệt của con người. Những giải đấu này không chỉ cho tôi cơ hội được khám phá bản thân mà còn giúp tôi hiểu thêm về sức mạnh tinh thần của con người.
Để tham gia giải đấu này, Thanh đã chuẩn bị những gì?
Tôi đã từng tham gia rất nhiều giải chạy địa hình siêu bền ở các vùng đất khắc nghiệt như sa mạc nên không quá xa lạ với phần chạy. Nhưng với tôi, đạp xe và bơi là hai lĩnh vực khá mới. Để luyện tập cho đúng và hợp lý, tôi đã tìm hiểu thông tin trên website của giải và từ cả những người đã hoàn thành giải trước đó rồi tự tạo ra lộ trình mô phỏng để luyện tập.
Bình thường, tôi luyện tập 5/7 ngày và 14-17 tiếng/tuần – một khối lượng khá khiêm tốn do vẫn có công việc toàn thời gian. Ở giai đoạn luyện tập khối lượng cao, tôi xin nghỉ phép một ngày, kết hợp với hai ngày cuối tuần để luyện tập mô phỏng theo giải trong suốt 72 tiếng, bắt đầu bơi từ 6h30 đến 10h, được khoảng 28km, sau đó leo cầu thang liên tục cả ngày để tập cho các cơ sử dụng lúc đạp xe, cuối cùng là chuyển sang chạy 100 km. Trong quá trình tập luyện, tôi cũng chú ý những vấn đề có thể phát sinh để điều chỉnh kế hoạch cho phù hợp.
Với một giải đấu kéo dài 14 ngày, đâu là những thách thức mà VĐV nói chung và riêng bản thân Thanh phải đối mặt? Bạn đã vượt qua như thế nào?
Một giải đấu kéo dài 14 ngày là thách thức mà tất cả các VĐV phải đối mặt. Tổng thời gian thi đấu được tính từ khi bắt đầu đến thời điểm hoàn thành xong chặng thi, nên quyết định ngủ nghỉ bao nhiêu và vào lúc nào là tùy vào chiến lược của từng người. Đối với một người mới như tôi, mục tiêu là hoàn thành được 38 km bơi, 1.800 km đạp xe và 422 km chạy trong thời gian cho phép.
Trong phần bơi, biết mình bơi chậm nên tôi sẽ bơi không ngừng nghỉ. Xuất phát phần bơi là lúc 6h tối, đến 5h sáng hôm sau là gần 12 tiếng liên tục trong nước. Trước bình mình, nhiệt độ hạ xuống còn khoảng 14-150C. Để tránh hạ thân nhiệt, tôi phải dành 1 tiếng lên bờ để dội nước nóng, sấy khô người, làm ấm lại cơ thể trước khi tiếp tục.
Ở phần đạp xe, với 1.800km, tôi cũng chia ra mỗi ngày phải đạt được ít nhất 270km. Khi có những vấn đề về thời tiết gây ảnh hưởng, khiến mình bị tụt lại so với kế hoạch, tôi sẽ phải bù lại vào những thời điểm sau.
Trong phần chạy, những người dẫn đầu có thể sẽ lựa chọn chiến lược chạy 12 tiếng, nghỉ 1 tiếng và trong 12 tiếng đó, họ đã có thể hoàn thành 120 km. Mục tiêu tôi đặt ra cho phần chạy là tầm 84 km/ngày để có thể hoàn thành 422 km trong khoảng 5 ngày.
Ngoài ra, còn nhiều vấn đề phát sinh như nổ lốp xe, mưa lớn xối xả rất lạnh… khiến nhiều người lúng túng. Nhưng ở một cuộc thi dài ngày, mình sẽ phải tùy cơ ứng biến và giữ cái đầu lạnh để giải quyết từng việc một. Có lúc hoang mang đến phát khóc, cơ thể kiệt quệ, hoài nghi bản thân, nhưng sau khi những cảm xúc ấy qua đi, mình vẫn phải đứng lên đi tiếp. Tôi chưa bao giờ có suy nghĩ bỏ cuộc, bởi tất cả các giải đã tham gia đều là sự đúc kết của rất nhiều suy nghĩ, đắn đo, nỗ lực cũng như sự đầu tư về thời gian và nhiều thứ khác. Một khi đặt chân đến vạch xuất phát nghĩa là mình đã đi được 3/4 quãng đường rồi.
Có nhiều phụ nữ tham gia giải đấu như bạn không và bạn thấy điều gì ở họ? Đâu là điều ý nghĩa nhất đọng lại khi bạn tham gia và bước lên ngôi vô địch nữ của Deca Ultra Triathlon World Championship?
Ở những giải ba môn phối hợp siêu cự ly như thế này, số lượng phụ nữ tham gia thường rất ít. Trong giải này chỉ có 4 người xuất phát và 2 người đã rút lui giữa chừng vì lý do sức khỏe. Không ai tới những giải như thế này để rút lui cả nên quyết định này đối với họ không hề dễ dàng. Tất cả đều rất mạnh mẽ và đã vượt qua giới hạn của bản thân.
Không chỉ ở giải đấu này mà ở rất nhiều cuộc đua trong nước, quốc tế trước đó, Thanh đều đạt thành tích cao. Bạn có thiết lập trước mục tiêu mình cần đạt được khi tham gia mỗi cuộc thi? Điều ấy có tạo áp lực cho bạn?
Tất nhiên, khi tham gia giải đấu, tôi cũng phải định sẵn một số chiến lược và vài cột mốc mà mình muốn đạt được. Có thể điều ưu tiên đầu tiên là hoàn thành giải đấu rồi đến ưu tiên thứ hai là hoàn thành với sức khỏe, tinh thần tốt, vui vẻ chứ không phải hoàn thành xong rồi nằm một chỗ hay kiệt quệ. Những điều ưu tiên tiếp theo có thể là hoàn thành trong thời gian bao lâu, xếp hạng như thế nào trong nhóm tuổi. Và tất nhiên, trong quá trình thi đấu, tôi cũng sẽ phải linh hoạt quan sát và điều chỉnh.
“Women Change Makers” – những người phụ nữ thay đổi cuộc chơi – là chủ đề của ELLE số này. Thanh nghĩ sao về “cuộc chơi” mà bạn đã tham gia, nó làm thay đổi bạn hay bạn đã thay đổi quan điểm về những người phụ nữ tham gia cuộc chơi thể thao mà thậm chí nhiều khi cánh đàn ông còn phải e ngại và dừng bước?
Tôi thực sự mong muốn những cuộc chơi sẽ giúp mình gỡ bỏ những giới hạn cũ và nâng tầm bản thân, cũng giống như đổi một lớp áo mới vậy. Giải sau sẽ khó hơn giải trước một chút, độc đáo hơn, lạ hơn… để mình vượt khỏi vòng an toàn và có những trải nghiệm mới, được truyền cảm hứng mới và trở thành phiên bản tốt nhất của chính mình.
Khi đã hoàn thành những thử thách khó rồi thì trở lại với cuộc sống thường ngày, rất nhiều thứ sẽ trở nên giản đơn hơn. Những thứ tôi từng cảm thấy chật vật, khó khăn trước đây, bây giờ sẽ có cách tiếp cận nhẹ nhàng hơn. Trong cuộc sống, tôi cũng kiên nhẫn hơn, có sự vị tha đối với bản thân và người khác, có ý chí, kiên trì theo đuổi mục tiêu.
Thanh chia sẻ một số kế hoạch tương lai của bạn nhé?
Trong tương lai, tôi còn rất nhiều dự định tham gia những giải đấu lạ, độc đáo và khắc nghiệt trên thế giới. Đã có một danh sách rất dài và tôi sẽ chinh phục từ từ.
Thách thức gần nhất mà tôi đang tập trung chinh phục có lẽ khó hơn và khác rất nhiều so với những thứ tôi đã làm trước đây, đó là đạp xe xuyên Việt để kêu gọi giảm rác thải nhựa. Đạp xe xuyên Việt qua nhiều địa phương trong vòng 30 ngày đòi hỏi tính bền bỉ rất cao nhưng không phải là thách thức quá khó. Điều quan trọng hơn là phải quản lý bản thân, quản lý được cả một chiến dịch để có thể vận động, truyền cảm hứng và giúp mọi người chuyển hóa hành vi, thấy được hiệu quả của việc phân loại rác tại nguồn, thu gom, tái chế nhựa phế liệu đúng cách và biến chúng thành vật dụng hữu ích.
Sau cùng, để nói về một Vũ Phương Thanh trong đời sống hằng ngày, bạn sẽ tự “khắc họa” mình ra sao?
Trong đời sống hằng ngày, tôi cũng chỉ là một người bình thường. Mỗi sáng, tôi dậy tập luyện, sau đó sẽ làm việc rồi dành thời gian cho bản thân, bạn bè, gia đình, cuối cùng là đi ngủ sớm để sáng hôm sau có thể tiếp tục tập luyện. Tôi cũng hiểu rằng mình cần có sự cân bằng, phân bổ làm sao để đạt được mục tiêu nhưng vẫn giữ tâm lý thoải mái, vui vẻ, đáp ứng được tất cả nhu cầu trong cuộc sống. Mỗi hành trình là do mình chọn nên nếu không vui thì tốt nhất không nên làm. Còn khi đã quyết định làm một cái gì đó thì phải đảm bảo rằng mình rất mong muốn điều đó, mình khát khao nó và biết ơn vì mình đã có cơ hội để tiếp cận những thách thức. Như vậy mình sẽ vui hơn, cân bằng hơn.
Bài: Ngọc Anh
Ảnh: NVCC, Phạm Tuấn Ngọc by iPhone 14 Pro