Văn hóa / Sao & Showbiz

Suboi của những ngày tháng tinh khôi

[Tạp chí ELLE số tháng 11/2017] Hơn một giờ trước vụ xả súng đẫm máu ở Las Vegas, Mỹ, tôi đã trò chuyện cùng Suboi và cảm thấy may mắn vì nắm bắt được những thời khắc tươi đẹp của nữ rapper trước khi tâm trạng của cô có thể khác đi. Suboi nói hãy gọi cô là "Su" thôi để khoảng cách giữa chúng tôi như gần lại.

ELLE Team ĐĂNG NGÀY: 29/10/2017 10:00:39

Lưu bài viết

Hiện tại, Suboi đang ở Monticello, một ngôi làng ở ngoại ô New York để tập trung sáng tác nhạc. Lần này, Su chọn cách làm việc ứng tác, ngẫu hứng khi hợp tác cùng 5 producer ở Mỹ. Ra khỏi môi trường quen thuộc, phá bỏ cách làm việc truyền thống, lối mòn, theo lời Su, đây là cách tái tạo sức sáng tạo của nghệ sĩ. Cô cho rằng bước đường càng dài thì con người sẽ càng trở nên mới mẻ. Sự thay đổi này thường không diễn ra nhờ một sự kiện nhất định nào đó mà là tổng hòa của các sự kiện.

Su là người đi nhiều, trải nghiệm nhiều và điều đó mang đến cho cô tầm nhìn mới, làm cho bản thân cô thấy cuộc sống đa chiều. Khi nhìn nhận một sự vật, chúng ta sẽ hướng sang bên đây, bên kia, đó có thể là những cái nhìn méo, cái nhìn từ trên xuống. Riêng điều đó cũng đã mang đến cho cô sự sáng tạo thôi thúc một cách tự nhiên.

Trải nghiệm khi được làm đại sứ Thương hiệu Thời Trang: Su thấy vui vì không phải là người mẫu nhưng được chụp nhiều hình. Thời trang là mảnh đất để sáng tạo và đem đến nhiều hương vị cho nghệ sĩ. Vừa qua, Su cũng thật sự bất ngờ và tự hào khi được trao giải “Nữ ca sĩ phong cách nhất” của giải Elle style awards 2017. (Áo lông JUST CAVALLI, Áo da KENZO, Túi và trang sức DIOR)

Ở thời điểm này, trò chuyện cùng Su, bạn sẽ nghe được giọng nói reo vui dễ khiến cho bạn cảm giác đó là tiếng reo góp lại nhờ va chạm, tiếp xúc với những cơn gió lạ. Cũng có thể tưởng tượng đó là âm thanh của chiếc chuông gió. Tuy nhiên, đó không phải là loại chuông lảnh lót non trẻ tuổi đôi mươi, cũng không phải là tiếng gió trầm tĩnh tuổi 30. Đó là nốt vui ẩn trong tiếng trầm của một tâm hồn 27. Đó cũng là màu sắc âm nhạc của Su trong thời gian này. Cũng chính vì vậy mà Su đặt tên cho mini album ra mắt vào tháng Mười của mình là 2.7.

Nếu theo dõi Suboi thời gian gần đây, bạn sẽ thấy Su di chuyển liên tục. Su cho biết những chuyến đi cho mình vốn sống. Su học được nhiều thứ từ đó. Ở Việt Nam, Su nghĩ mình là một đất nước nhỏ. Bước chân đi, Su thấy một số đất nước còn nhỏ hơn mà người ta vẫn nuôi dưỡng văn hóa của mình. Đi du lịch, với Su là lăn vào đời sống, xâm nhập từng ngóc ngách. Su không đi theo kiểu đến chụp hình rồi về.

Trang phục yêu Thích của su phải vừa nữ tính vừa mạnh mẽ. Hồi xưa 17 tuổi Su mặc áo ba lỗ, quần thụng. Lớn lên chút nữa Su mặc crop top và cũng quần thụng. Bây giờ thì Su mặc bra top và quần thụng luôn. Gam màu yêu thích của Su là nguyên bộ trắng hoặc đen hoặc đồng màu. (Quần KENZO, Áo và trang sức DIOR)

“Những chuyến đi nhắc nhở mình nhiều lắm”, Su thành thực. Chẳng hạn chuyến đi châu Phi mới đây, Su ở ngoài sa mạc, không có điện đóm, không có nước, đời sống thô sơ, giản tiện và nóng khủng khiếp. Mỗi lần gió thốc lên là cát bay vào mặt, khỏi thở. Người ta dùng pin mặt trời và trước nửa đêm sẽ cắt. “Lúc này, đời sống của mình sẽ được đơn giản hóa, bớt online, bớt giải trí. Mình dành thời gian để ý tới thiên nhiên nhiều hơn. Mình cảm nhận rõ thế giới gần đây có nhiều thiên tai và con người nhỏ bé quá. Điều đó khiến mình biết tiết kiệm vì những thứ khác thiết thực. Ngay cả chiếc khăn quấn cũng mang đến cho mình trải nghiệm khác. Trước kia mình nhìn thấy người ta quấn khăn thì thấy nóng, quấn vào rồi mình mới biết khăn giúp mình mát mẻ vào buổi trưa và ấm áp vào buổi tối”.

May mắn là trong hành trình của mình, Su đều có người bạn đồng hành cũng là người yêu, một nhà làm phim có tiếng trong giới. Anh cũng là người sát cánh cùng Su trong những sự kiện âm nhạc ở nước ngoài, kể cả chuyến biểu diễn đầu tiên ở Mỹ năm 2015 trong sự kiện âm nhạc lớn South by Southwest. Có thể nói anh là người có mặt ở khắp nơi – người giúp Su chạy sân khấu, chụp ảnh, ghi hình phỏng vấn, giúp Su bán áo, bán đồ lưu niệm tại sự kiện. Su cũng cùng làm và tự mình làm nhạc, trang điểm, trò chuyện với báo chí, lái xe đi mọi nẻo đường. Thời gian biểu nghiêm ngặt, Su lại bị jet lag, sức khỏe không bền, vừa đi vừa học, không có người o bế. Tuy nhiên, đó là những trải nghiệm cực kỳ thú vị. Có lần trong show diễn cuối cùng của Su tại sự kiện âm nhạc này, Asap Rocky biểu diễn ở sân khấu cách đó 500m. Su cực kỳ muốn xem nên phải tranh thủ chạy qua. Vừa đợi vừa sốt ruột. Ấy thế nhưng khi Asap Rocky vừa lên sân khấu thì Su phải chạy về sân khấu của mình để diễn. Tại đợt diễn ra lễ hội âm nhạc này ở Austin, Texas, thành phố có cả trăm địa điểm âm nhạc và đó là những trải nghiệm thật sôi động, đáng nhớ.

Phát hiện mới về bản thân: Su đang tập thiền. Su có thể thiền bất cứ khi nào như đang xếp hàng, đang chờ đợi, lúc uống ly nước. Trong thời gian thiền, Su để ý hơi thở và chế độ ăn của mình.

Hiện tại, khi Su đang ở Mỹ làm việc với các nhà sản xuất âm nhạc thì người ấy cũng đang ở căn phòng bên kia và viết kịch bản phim. Su cho biết anh hỗ trợ Su nhiều và điều hỗ trợ lớn nhất chính là suy nghĩ tích cực. Anh không ra rả khuyên nhủ Su phải sống thế này thế kia mà ngược lại, anh thay đổi Su bằng lối sống tích cực của chính mình. Sống theo cách anh cảm thấy tốt nhất. Su được truyền cảm hứng từ đó, theo kiểu người ta làm được sao mình không làm được. Anh cũng là người luôn quan tâm mà không đòi hỏi Su. Đó là lý do Su luôn được là chính mình.

Lịch trình của Su thường không ngày nào giống ngày nào, Su cũng hay bỏ bữa sáng. Tuy nhiên, sang đến Mỹ, do có hẹn với nhà sản xuất, Su lại thường dậy sớm và ăn uống đầy đủ. Vừa rồi, Su đọc một bài nghiên cứu cho biết 3 giờ đầu tiên trong ngày là thời gian sáng tạo nhất. Do đó, Su muốn tận dụng thời gian này để làm việc và có những suy nghĩ, ý tưởng sáng tạo. Ăn sáng xong, Su sẽ đi một vòng kết nối với thiên nhiên, cây cối, sau đó trở về phòng studio.

Mọi người làm việc với nhau một cách rất thoải mái và chọn những điều tạo cảm xúc nhất để bắt đầu. Những âm thanh từ nhạc cụ lần lượt lướt qua, đoạn nào Su thích thì giữ lại. Với Su, việc sáng tác cũng như đan len, cứ một sợi qua, một sợi lên, một sợi xuống. Sau đó Su mới suy nghĩ về giai điệu, chủ đề và những câu thật đinh làm cho người ta nhớ. Su có thể viết về bất cứ chủ đề nào, không có gì cố định. Chỉ vài tuần ở đó nhưng Su đã chuẩn bị phần nhạc đầy đủ cho cả năm sau. Phần còn lại là giai đoạn sản xuất, master nhạc, làm video, làm chiến lược.

Dự kiến năm sau Su sẽ ra nhạc liên tục mà khởi đầu là mini album 2.7 vào tháng Mười năm nay. Đây là một sự kết hợp thú vị của 3 bản jazz–hip hop.Với Su, hip hop hoàn toàn là thứ có thể kết hợp với jazz, vốn dĩ jazz là cha đẻ của hip hop. Và hip hop là một điều gì đó sâu đậm chứ không hề là vẻ sôi nổi bề ngoài.

Mini album 2.7 cũng là lời tự sự của chính Su, của con người nghệ sĩ. Trong bài hát Lời thỉnh cầu, đó là một cô gái trẻ cần bước qua ngưỡng cửa cuộc đời. Trước đó, cô vẽ ra kế hoạch màu hồng, cô đến với âm nhạc bằng niềm đam mê tinh khiết nhưng rồi mọi thứ be bét cả. Nhiều người đến với mình bằng mục đích lợi dụng và mình phải gồng lên quá nhiều. Cô gái xin một giây để thở. Cô nhận ra một phần cũng do mình có nhiều nguyện vọng quá. Đã đến lúc cô nhìn lại bản thân, xoa dịu mình vì mọi thứ: “Cứ đến rồi đi. Có những cái cứ đến rồi đi”.

Tương tự như vậy, bài Come back down là câu chuyện Su kể về người nghệ sĩ phải tiếp xúc với danh tiếng. Danh tiếng làm cho họ tưởng mình quan trọng nhưng thật ra đó chỉ là chuyện trẻ con. Khi trưởng thành, họ sẽ biết thế giới này rộng lớn và không chỉ có một mình, đừng ngủ quên trên danh vọng. Vấp ngã là chuyện bình thường nên bạn cũng đừng bay cao quá, thế giới không chỉ xoay quanh riêng bạn.

Nếu theo dõi thường xuyên trang Facebook của Su, bạn cũng sẽ thấy Su chia sẻ ý này sau vụ thảm sát vừa qua ở Las Vegas, sự kiện đau lòng xảy ra chỉ hơn một giờ sau cuộc phỏng vấn với Su.

“Ngày hôm nay ở Mỹ có trên 50 người bị một kẻ điên xả súng từ trên cao xuống, hắn là một phi công có bằng lái, sở hữu hai máy bay và là thợ săn”.

“Lê Huy Việt, 23 tuổi, sản xuất nhạc từ Hà Nội vào Sài Gòn, mắc bệnh trầm cảm mà bản thân em còn không biết, không thể nói với ai, không post một cái gì về tâm tư, hình ảnh. Em âm thầm lên kế hoạch tự kết liễu đời mình vào tháng 4 năm 2016”.

“Bạn thân tôi, Nguyễn Đình Chương, chết trong tai nạn xe tải một tuần sau khi tôi thông báo với bạn sẽ tặng cho nó đĩa số 00001 khi ra album Walk (2009), nó mãi mãi 19 và đôi mắt của mẹ nó từ đó mãi mãi khô cằn… Trên thế giới đang có những con người đấu tranh để sống, để thở, để làm người. Hãy tìm hiểu đất nước Pakistan để biết vì sao họ mắc kẹt trong chiến tranh mãi như vậy?”.

“Đó là những việc thật, người thật và tôi cũng bị xâm hại tình dục khi 17 tuổi, sống nội tâm, không có fan, không có bạn internet nào biết tới động viên, thương cảm mà ngược lại hoang mang không thấy nổi tương lai mình và lo sợ ập tới liên tục”.

“Những ai còn thở, có cơm ăn áo mặc, có lựa chọn cho cách sống, có người quan tâm, những gì khác mình có nữa thì đó là được thêm, có đúng không?”.

Đó là lý do tôi cảm thấy may mắn khi trò chuyện với Su hơn một giờ trước đó. Vì lúc này, sau cuộc thảm sát kinh hoàng cũng ở một sự kiện âm nhạc, Su sẽ không còn thăng bằng như trước nữa. Cô đã trải nghiệm nhiều hơn ở độ tuổi 27 của chính mình.

Su nhớ lại, lúc nhỏ, Su muốn mình lớn nhanh. Giờ lớn rồi thì muốn mình trẻ lại, đỡ phải đối phó với sự đời. Dù vậy, Su chưa bị ràng buộc, vì Su khó mà bị ràng buộc. Su giống như một cô công chúa nổi loạn, làm những điều mình thích, vi hành khắp nơi.

“Đời là vậy đó! Ta không phải là người duy nhất, nhờ những sự kiện đau buồn mà ta lớn lên từ đó. Tôi nhớ bạn, thương em, thương những con người đang thật sự mắc kẹt. Đừng vì một ảo tưởng cá nhân mà làm ảnh hưởng hay xúc phạm những người thật sự phải chịu đựng. Hãy để trái tim mình mở và nhận biết xung quanh, thế giới này không xoay quanh bất cứ một người nào cả”. (Áo khoác và áo bomber JUST CAVALLI)

Nhìn Su, người ta dễ có cảm giác Su đến từ một hành tinh tương lai nào đó. Trong khi, Su lại cảm thấy “Tôi là người bình thường, mọi người mới là người đến từ hành tinh nào khác đó chứ. Trong khi mọi người nhìn thấy những thứ phức tạp thì tôi thấy mọi thứ đơn giản và ngược lại. Ai mà biết được, có lẽ vì tôi khá trừu tượng”.

Nhìn cách Su chia sẻ, cách Su phát biểu tại cuộc gặp với cựu Tổng thống Obama, bạn cũng sẽ thấy Su là một nghệ sĩ có tiếng nói. Điều may mắn của nghệ sĩ là có tiếng nói, kết nối được với những người không quen biết. Do đó, Su thấy mình có trách nhiệm với phát ngôn, hành động của mình, tuy nhiên Su không muốn sống cuộc sống quá áp lực. Su chỉ nghĩ đơn giản mình là cầu nối giữa Việt Nam và thế giới. Su chọn cách vừa sống vừa làm, không xuất hiện quá nhiều. Và mỗi lần xuất hiện là một lần Su trình làng những sản phẩm, những trải nghiệm của một người nghệ sĩ không thờ ơ với thời cuộc.

Nhóm thực hiện

Ảnh: Hứa Như Xuân Mỹ thuật: Dzũng Yoko Bài: Yến Lê Stylist: Hoàng Ku Trang điểm & Làm tóc: Tùng Châu Sản xuất: Nhân Huỳnh Cảm ơn Rêvons Studio và S+ Studio đã hỗ trợ ELLE Việt Nam thực hiện bộ ảnh này. Dựng cảnh: Lý Bình Sơn Trợ lý: Hằng Vương