[ELLE FASHION SHOW 2022] Giám đốc âm nhạc Thành Chu: Khi ngôn ngữ âm nhạc và thời trang cùng hội tụ
Đến với ELLE Fashion Show 2022, giám đốc âm nhạc Thành Chu hứa hẹn sẽ đưa ngôn ngữ của âm nhạc và vẻ đẹp vải vóc hòa quyện cùng nhau, trở thành một khối đồng nhất và tràn đầy những năng lượng mới mẻ.
Trong các show diễn thời trang, âm nhạc không chỉ tôn lên tiếng nói và phong cách của các NTK, mà còn là những nhịp thở nhiều tiết tấu, giúp các người mẫu tự tin sải bước trên sàn catwalk. Đến với ELLE Fashion Show 2022, Giám đốc âm nhạc Thành Chu – người từng cộng tác với các nghệ sĩ lớn như Quốc Trung, Thanh Lam, Hà Trần và những các nghệ sĩ indie như Vũ, ban nhạc Lộn Xộn… – đã có những chia sẻ thẳng thắn và thú vị xoay quanh công việc sáng tạo những âm thanh đầy cảm hứng, góp phần giúp các NTK kể trọn vẹn câu chuyện của mình bằng thời trang.
Anh sẽ chọn những từ gì để miêu tả âm nhạc trong ELLE Fashion Show 2022?
Tôi nghĩ đó là sự đa dạng và không biên giới. Âm nhạc trong ELLE Fashion Show 2022 thoát khỏi sự đóng khung của các thể loại để tạo ra khả năng giải phóng cảm xúc mạnh mẽ nhất.
Lằn ranh giữa các thể loại âm nhạc cũng được xóa nhòa khi tôi kết hợp cùng bốn NTK. Nếu như NTK Lê Thùy Giang (SUBTLE LE NGUYEN) là những giai điệu mềm mại, căng đầy cảm xúc, sử dụng nhiều nhạc cụ organic cùng với nhịp phách được ẩn giấu tinh tế, thì Cường Đàm (Chats by CDAM) lại lôi cuốn, nhiều tiết tấu góc cạnh và đan xen. Trong khi đó, âm nhạc của NTK Ngô Hoàng Kha (KHAAR) lại gợi lên sự tái tạo không gian, tiết tấu biến đổi và high-tech. Còn Tom Trandt (HANOIA) lại mang phong cách phiêu lưu, khám phá và dẫn dắt.
Ngoài ra, tôi cùng đạo diễn Cao Trung Hiếu cũng mang âm hưởng dân tộc như đàn tranh, đàn tam thập lục vào khâu sản xuất âm nhạc cho ELLE Fashion Show 2022. Tuy nhiên, tất cả các dấu ấn dân tộc đều được ẩn giấu khéo léo, tạo nên dòng chảy ngầm xuyên suốt.
Đặc biệt, âm nhạc trong ELLE Fashion Show 2022 lần này cũng mang nặng tính chuyển động với các layer chẵn lẻ xen kẽ nhau, lúc ẩn lúc hiện, và mọi thứ đều được tinh chỉnh kỹ lưỡng. Bên cạnh đó, cách sử dụng âm nhạc cũng gợi liên tưởng đến sắp đặt nghệ thuật thị giác và có chút toán học. Vì thế, hai yếu tố khoa học và nghệ thuật sẽ song hành xuyên suốt cùng nhau, tạo nên sự độc đáo.
Bốn NTK là những mảnh ghép khác biệt, được đặt trong một show diễn thời trang xuyên suốt. Liệu anh có gặp trở ngại nào để tô đậm cá tính của từng người nhưng vẫn tạo nên khối thống nhất cho chương trình?
Một lợi thế lớn mà tôi có là bốn NTK đều rất trẻ và đậm tính đương đại. Tinh thần cởi mở đó giúp tôi dễ dàng bắt sóng hơn, bởi vốn dĩ tôi không muốn lặp lại những âm thanh quen thuộc, đã trở thành công thức trong các màn trình diễn thời trang trước đó.
Còn trở ngại chính là nhìn thoáng qua, các NTK tưởng chừng có cá tính giống nhau nhưng thực chất họ có sự tương phản rõ nét. Vì thế, âm nhạc được thiết kế riêng và lấy cảm hứng từ 4 NTK vẫn phải hòa quyện trên góc nhìn toàn cảnh của ELLE Fashion Show 2022 chứ không phải là loạt mảnh ghép rời rạc.
Bên cạnh đó, sự sắp xếp chất liệu âm nhạc cũng được tính toán dựa trên tổng thể của cả buổi diễn, và điều đó có được nhờ sự hỗ trợ từ đạo diễn Cao Trung Hiếu.
Theo anh, liệu có sự khác biệt nào trong khâu sản xuất âm nhạc của các show thời trang trong nước với sàn diễn quốc tế?
Theo trải nghiệm cá nhân, tôi cảm nhận các show diễn thời trang trong nước vẫn quan tâm và bám sát vào tiết tấu, nhịp thở cơ bản. Những người mẫu khi catwalk vẫn cần điều đó.
Nhưng hiện tại, tôi rất vui khi các NTK, các tổng đạo diễn bắt đầu phá vỡ các nguyên tắc trên. Âm nhạc trong sàn diễn thời trang trong nước không còn là những giai điệu thực dụng chỉ nhằm mục đích để người mẫu sải bước trên sàn catwalk, mà nó đã mang màu sắc cá nhân của BST và biểu đạt rõ phong cách, cá tính, cảm xúc của NTK.
Được biết, anh mới bén duyên với vai trò sản xuất âm nhạc trong lĩnh vực thời trang. Anh có thể chia sẻ một chút về các dự án trước đó của mình?
Trước đó, tôi thực hiện các dự án không liên quan nhiều đến thời trang, nhưng các mô hình nghệ thuật đó đều giúp tôi thoát khỏi khuôn khổ sáng tạo truyền thống bằng các dự án âm nhạc phá cách hay âm nhạc múa đương đại. Điều đó giúp tôi làm chủ nghệ thuật âm thanh của mình, dẫn dắt suy nghĩ của khán giả, thậm chí tạo sự căng thẳng rồi dẫn tới giải tỏa. Đấy là điều khó làm với khuôn khổ âm nhạc phổ thông.
Với nhạc thời trang, tôi được thể hiện sự phóng túng nhiều hơn, không như các hình thức khác như nhạc phim và múa có sự giới hạn về khung hình, diễn tiến câu chuyện. Ngoài ra, âm thanh và âm nhạc trên sàn catwalk có thể vừa phục vụ tiết tấu, nhịp điệu để người mẫu có thể cảm nhận được, nhưng cũng có lúc được dùng để đánh lạc hướng người nghe. Vì thế, âm nhạc trong thời trang được sử dụng có dụng ý và công năng riêng.
Với ELLE Fashion Show 2022, sẽ có nhiều yếu tố âm nhạc đương đại được sử dụng, cả về ngôn ngữ âm nhạc và ngôn ngữ âm sắc/âm thanh.
Như vậy, sản xuất âm nhạc cho các show diễn thời trang liệu có giúp anh bộc lộ cái tôi, chất “quái” trong âm nhạc của mình?
Với âm nhạc thời trang, tôi có nhiều cơ hội để thể hiện sự phóng túng, khác với các loại hình âm nhạc khác bị gò bó bởi một số yếu tố nhất định như thời lượng, cắt cảnh hoặc cảm xúc của nhân vật, quá trình câu chuyện… Bên cạnh đó, âm nhạc trên sàn diễn cũng đóng vai trò quan trọng trong việc điều phối cảm xúc người nghe, phục vụ việc làm nổi bật câu chuyện mà NTK muốn truyền tải.
Mặt khác, trong mắt tôi có ngôn ngữ âm nhạc và ngôn ngữ về âm sắc/âm thanh. Ta có thể xem âm thanh/âm sắc như chất liệu, còn ngôn ngữ âm nhạc là thiết kế. Một sản phẩm tốt cần có sự hoàn hảo đến từ cả hai. Đó cũng là tôn chỉ khi sản xuất nhạc của tôi, âm thanh phải độc đáo và hiệu quả. Và khi đến với thời trang, tôi có nhiều cơ hội tạo ra nhiều chất liệu âm thanh/âm sắc mới nhằm phục vụ làm nổi bật câu chuyện và cá tính của NTK.
Vậy theo anh, mối liên hệ giữa âm nhạc và thời trang là gì?
Trước đây, tôi không phải là tín đồ thời trang, tôi cũng không quá đặt nặng phần visual. Tuy nhiên, khi được dịp hợp tác với các NTK, tôi cảm nhận được những ngôn ngữ nghệ thuật của họ, tuy cách thể hiện khác nhau nhưng vẫn có sự đồng nhất.
Trong sản xuất âm nhạc, có những âm thanh organic/analog, được tạo ra từ các nhạc cụ. Âm thanh organic/analog luôn có những thay đổi bất ngờ do nhiều yếu tố. Nó sống động bởi mỗi lần sử dụng là một sắc thái khác nhau và không có sự trùng lặp. Điều này tạo nên điểm thú vị của những âm thanh ấy, khi ta có thể cảm nhận được cá tính của chúng nhưng chúng sẽ luôn khác biệt mỗi lần được tạo ra.
Bên cạnh đó, trong sản xuất âm nhạc cũng có âm thanh synthetic/digital. Đó là những nhạc cụ/âm thanh số dễ đoán và dễ kiểm soát hơn. Tuy nhiên, nó tạo ra những tiết tấu rõ nét, sắc nhọn và chi tiết.
Trong thời trang cũng thế. Có những chất liệu được lấy từ tự nhiên và truyền thống, nhưng cũng có những thứ tổng hợp, bao gồm cả hóa học. Vì thế, trước khi làm việc với các NTK, tôi vẫn luôn nắm bắt BST của họ có bao nhiêu phần là organic, bao nhiêu là synthetic, từ đó quyết định sẽ sáng tạo nên dòng chảy âm thanh hòa hợp nhất.
Đến với ELLE Fashion Show 2022, các yếu tố organic/analog và synthetic/digital cũng được đan xen có chủ đích và rất mượt mà. Đôi khi khán giả cũng phải băn khoăn liệu âm thanh này là thật hay giả, là nhạc cụ tự nhiên hay được tạo ra từ kỹ thuật số.
Bên cạnh việc hợp tác với các nghệ sĩ và tham gia sản xuất âm nhạc cho các chương trình lớn, được biết Thành Chu cũng là thành viên trong Skylines Beyond Our Reach (SBOR) – một ban nhạc đề cao tính thể nghiệm, đam mê định hướng Genre Bending (xóa mờ ranh giới giữa các dòng nhạc). Anh có thể chia sẻ thêm về nhóm không?
SBOR giống như dự án cá nhân để thỏa mãn những điều mà tôi không thể thực hiện khi hợp tác với nghệ sĩ khác, và định hướng của ban nhạc đậm chất thể nghiệm. Bản thân các nghệ sĩ theo định hướng Genre Bending cũng không có quá nhiều khán giả. Tôi giữ nó như một dự án sáng tạo cá nhân của mình.
Ngoài ra, Thành Chu cũng được mọi người biết đến qua Live Music Alliance – dự án cá nhân hướng về cộng đồng sáng tạo âm nhạc trẻ, với mong muốn nâng cao khả năng và chất lượng biểu diễn. Anh có thể chia sẻ về thêm về Live Music Alliance?
Hiện tại Live Music Alliance đang trong quá trình cải tổ lại và tiếp tục làm việc cùng các nghệ sĩ indie. Điều đặc biệt của dự án là chúng tôi không gó bó nghệ sĩ vào các mô hình hoạt động hiện tại của thị trường âm nhạc Việt Nam. Live Music Alliance giúp các nghệ sĩ được làm quen với chuỗi sản xuất thông suốt từ lúc demo các ca khúc cho tới sản xuất thành phẩm và lập trình trình diễn. Quy trình này khá đặc thù, và rất may các nghệ sĩ indie muốn tạo màu sắc dấu ấn cá nhân lại rất phù hợp.
Ngoài ra, một trong những điều quan trọng nhất của Live Music Alliance là sự chia sẻ dữ liệu. Chúng tôi sẽ nắm được các dữ liệu chung về âm thanh, ánh sáng, từ đó kết hợp nhuần nhuyễn và tự động hóa, giúp các buổi biểu diễn của nghệ sĩ trở nên đồng nhất và làm nổi bật lên cá tính của họ.
Có thể thấy, anh đã đảm nhận nhiều vai trò sản xuất âm nhạc cho các chương trình đa dạng. Như vậy, chắc chắn ELLE Fashion Show 2022 sẽ rất đặc biệt?
Âm nhạc là một phần của tổng thể, và còn nhiều yếu tố khác để biến show diễn thời trang trở nên khác biệt (cười). Vì thế, câu trả lời trọn vẹn nhất có lẽ phải chờ đến ELLE Fashion Show 2022 chính thức diễn ra vào ngày 17/12/2022.
Bài: Yang Phan
