Không kinh qua bất kỳ trường học thời trang chuyên nghiệp nào, thậm chí chị khá kín tiếng trên các phương tiện truyền thông đại chúng, lần này đến với ELLEMAN Fashion Show 2024, nghệ sĩ Mai Lâm mang đến bộ sưu tập menswear “Kim Long”. Đây vừa là một dự định chị đã ấp ủ trong nhiều năm, đồng thời cũng là lời chào để đánh dấu sự trở lại của chị và thương hiệu cá nhân Mai Lam trên thị trường thời trang Việt Nam. Bộ sưu tập sẽ được giới thiệu vào ngày 7/11 trên sàn diễn là đường đua go cart tại City Park thuộc The Global City. ELLE đã có cuộc trò chuyện với nghệ sĩ Mai Lâm tại studio của chị về thời trang, về BST Kim Long và những dự định sắp tới.

Ảnh: Louis Wu

Tin thời trang

ELLEMAN Fashion Show 2024: Buổi tuyển chọn hơn 100 người mẫu nam cho sàn catwalk phi truyền thống

Quan điểm của chị về thời trang như thế nào?

Theo quan điểm của tôi, thời trang có hai yếu tố. Thứ nhất, đó là sự gắn liền với cuộc sống của con người. Đối với mỗi một người, thời trang sẽ mang một quan điểm khác nhau, sở thích khác nhau và từ đó sẽ tạo nên cho người mặc một sự tự tin và cảm xúc khác nhau khi diện những bộ đồ. Thứ nhì, thời trang cần mang đến sự hãnh diện mà thông qua đó người mặc có thể cho mọi người thấy mình là ai. 

Ảnh: Mai Lam

Mọi người thường biết tới Mai Lâm qua những tác phẩm nghệ thuật “wearable art”. Chị có thể giải thích cụ thể hơn về nghệ thuật này không?

Đặc trưng trong thiết kế của tôi là nghệ thuật wearable art (tạm dịch: thời trang nghệ thuật). Điều này sẽ khác rất nhiều so với thời trang thuần túy. Thời trang thuần tuý có thể sản xuất hàng hàng loạt với mức giá phải chăng. Đồng thời, chúng sẽ mang tính “trending” (xu hướng). Tuy nhiên, chúng sẽ đi qua rất nhanh, chỉ sau 6 tháng đã có thể trở nên lỗi thời. Còn “wearable art” là những món đồ mang tính vượt thời gian. Chúng không được sản xuất hàng loạt, không chạy theo mùa, thậm chí là để bảo quản chúng sẽ cần phải giặt tay như cách làm sạch đồ theo truyền thống của người Việt Nam. Đặc biệt, các sản phẩm sử dụng kĩ thuật thêu tay hay những món đồ được đính đinh tán là cả một loại hình nghệ thuật. 

Ảnh: Mai Lam

Ảnh: Mai Lam

Chị từng chia sẻ, trong quá trình làm các bộ sưu tập, chị thường không vẽ phác họa trước. Điều này trái ngược so với đại đa số quy trình sáng tạo thời trang thông thường. Vậy quá trình thiết kế sản phẩm của chị diễn ra như thế nào?

Đầu tiên, tôi sẽ lên concept (ý tưởng) rồi xây dựng nên một câu chuyện. Sau đó, tôi sẽ tìm hiểu, nghiên cứu sâu để xem ở thời đó trong lịch sử, người Việt mình ăn vận như thế nào. Họ mặc gì, dùng chất liệu vải nào hay kỹ thuật may rồi họa tiết ra sao. Từ đó, tôi chiêm nghiệm và liên kết những nghiên cứu của mình với thời điểm hiện tại để chọn ra những thứ mình có thể ứng dụng được vào bộ sưu tập. 

Sau khi nghiên cứu xong tôi mới bắt đầu xử lý vải. Ở công đoạn này, tôi thường phá cấu trúc của vải ra. Một là tạo thành 3D, phần gân vải sẽ dày lên. Hai là khi xử lý nhuộm vải thì khả năng thấm màu sẽ nhanh hơn, đỡ tốn công, đỡ tốn nguyên liệu và… đỡ tốn tiền (cười). Giã vải xong rồi tôi mới bắt đầu đưa hình ảnh trong ý tưởng, pattern (mẫu hoa văn) lên thiết kế và thông qua đó để tìm cách kể lại câu chuyện cảm hứng cho bộ sưu tập.

Ảnh: Mai Lam

Ảnh: Mai Lam

Mỗi món đồ của Mai Lam sẽ là một tác phẩm có câu chuyện mà ở đó tôi sẽ thể hiện chúng bằng kỹ thuật thêu tay, đinh tán, nhuộm trà và cà phê đặc trưng. Trong các thiết kế, mọi người sẽ thấy nhiều khía cạnh, nhiều hoa văn được thêu nổi. Thông thường, mỗi sản phẩm sẽ mang cảm hứng của lịch sử, văn hóa, tôn giáo. Nhưng tôi sẽ kết hợp chúng với các yếu tố hiện đại để làm dịu những chi tiết sắc sảo đó đi, đồng thời để những sản phẩm đó mang đến cảm giác gần gũi, thân thuộc hơn với người dùng. 

Ảnh: Mai Lam

Nếu để chọn ra 3 từ định nghĩa cho ngôn ngữ thẩm mỹ của chị, chị sẽ chọn từ nào?

Nếu để chọn 3 từ định nghĩa cho ngôn ngữ thẩm mỹ của tôi, đó là: nguồn gốc – vượt thời gian – không theo mùa. 

Ảnh: Mai Lam

Thời trang của tôi không phụ thuộc vào thời gian. Bạn có thể mặc đó dù ở bất kỳ độ tuổi nào. Càng giữ được lâu chúng lại càng in dấu vẻ đẹp của thời gian. Chúng cũng không bị giới hạn theo mùa. Đặc biệt hơn, mỗi trang phục mà tôi làm ra đều mang nguồn gốc Việt Nam. Đây cũng chính là điều quan trọng nhất mà tôi muốn tập trung vào khi thiết kế. 

Là một người làm nghệ thuật và thời trang nhưng chị khá kín tiếng trên các phương tiện truyền thông và mạng xã hội. Đây có phải vì chị chưa hướng tới các khách hàng trẻ hay chị đang có kế hoạch khác cho thời gian tới?

Đội ngũ của Mai Lam cần rất nhiều thời gian để tôi tìm cách truyền đạt lại vì tôi là người “bơi ngược sóng”. Những điều mà tôi đã chinh phục được trước đây thì tôi nghĩ chỉ có một mình tôi chinh phục được thôi. Bởi vậy mà ở thời điểm đó, tôi không quan tâm về quảng cáo hay marketing từ những ngày tôi mở cửa tiệm. Lúc đó, tôi may mắn được các nhà báo, đài truyền hình cả trong và ngoài nước quan tâm do họ thấy những ý tưởng mà tôi mang tới khá mới lạ. Mọi người đã làm giúp tôi phần marketing rồi nên dù không xuất hiện thì Mai Lam vẫn được biết đến.

Bây giờ, với sự phát triển của mạng xã hội, tôi nhận thấy được sức ảnh hưởng rất mạnh mẽ mà chúng mang lại. Không chỉ là những người trẻ mà cả những người lớn tuổi. Sau khi làm việc cùng đội ngũ, tôi và mọi người cũng đang bắt đầu xây dựng thương hiệu Mai Lam trên mạng xã hội rồi. Có lẽ chúng tôi sẽ cần nhiều thời gian nhưng ít nhất là đang có một cái website để mọi người có thể tìm kiếm thông tin về tôi cũng như thương hiệu. 

Ảnh: Mai Lam

Đến với ELLEMAN Fashion Show 2024, chị mong muốn mang điều gì tới hay một thông điệp gì mà chị muốn gửi gắm qua bộ sưu tập lần này?

Có lẽ mong chờ nhất để nói với mọi người rằng: “I’m Mai Lâm. I’m back!” (Tôi là Mai Lâm. Tôi đã trở lại). Hy vọng sau show diễn này, tôi có thể xuất hiện nhiều hơn. Một năm ra mắt vài bộ sưu tập chẳng hạn. 

Ảnh: Louis Wu

Sau này khi không còn làm sáng tạo nữa, chị có nghĩ đến việc sẽ truyền lại “di sản” của mình cho ai không?

Một câu hỏi mà tôi cũng đau đáu trong nhiều năm trời. Tôi nghĩ là tôi muốn chọn một người mà họ có thể rất yêu concept, cảm nhận và hiểu được tầm nhìn của tôi khi đi theo trường phái wearable art. Tôi muốn xây dựng một cộng đồng những nhà thiết kế trẻ tài năng rồi mới bắt đầu chọn. Có thể các bạn không làm được 100% như Mai Lâm, nhưng một 6, một 7 cũng được. Vì sản phẩm mà tôi hướng đến vẫn là cấu trúc (structure). Mà muốn làm cấu trúc tốt thì cần phải có cái gốc.

Ảnh: Mai Lam

Ảnh: Mai Lam

Người chị chọn tiếp nối công việc sáng tạo của chị sẽ là người thế nào?

Theo tôi thấy, phần đông các bạn hiện nay tôn sùng thời trang nói riêng và nghệ thuật nói chung từ Tây phương. Nếu xét về công nghệ, chúng ta còn phải học hỏi ở họ nhiều lắm vì họ là những nước đi đầu. Nhưng nói về thời trang hay nghệ thuật thì đừng bao giờ quên cái gốc của mình. Mình có thể tiếp cận, nghiên cứu về thời trang, văn hóa, nghệ thuật của họ nhưng mình cần phải tận dụng được cái của họ, đồng thời kết hợp với cái gốc của mình nữa. Một trong những yếu tố quan trọng nhất của một nhà thiết kế là bạn phải tìm lại cái gốc của mình, phải biết mình là ai, mình ở đâu, mình sinh ra như thế nào thì lúc đó bạn mới có thể tìm ra được bản ngã, thẩm mỹ và tư duy sáng tạo của bạn. 

Trong tương lai, tôi rất mong muốn mình có thể xây dựng được “Mai Lâm Club” mà ở đó là nơi có đủ từ bar, ẩm thực cho tới khu triển lãm nghệ thuật, workshop hay talkshow độc quyền với diễn giả ở các tầng lớp cao, để mọi người có thể tới và giao lưu thời trang, nghệ thuật, kinh nghiệm cũng như cảm hứng sáng tạo với nhau. Tất nhiên là có cái tôi sẽ làm miễn phí, có cái sẽ phải trả một khoản phí nhỏ nhưng tôi mong muốn mang đến trải nghiệm đa dạng cho các bạn, đồng thời có thể truyền cảm hứng cho các bạn trẻ khi họ nghĩ về nguồn gốc của mình. 

Ảnh: Mai Lam elleman fashion show 2024

Ảnh: Mai Lam elleman fashion show 2024

Ảnh: Mai Lam elleman fashion show 2024

Có một điều nữa mà tôi đã ấp ủ từ rất lâu rồi nhưng chưa đúng thời điểm. Tôi mong muốn có thể tổ chức một cuộc thi với đề tài là lịch sử, văn hóa Việt Nam cho những bạn trẻ. Tôi có thể tài trợ cho người thắng cuộc một suất học bổng 6 tháng ở nước ngoài về thời trang, hoặc nghệ thuật hay là kiến trúc. Với tôi, những điều này cần thiết lắm.

Một ý tưởng rất ý nghĩa cho sự phát triển của ngành thời trang cũng như nghệ thuật. Cảm ơn chị Mai đã dành thời gian chia sẻ. Chúc chị sẽ có một buổi trình diễn thành công tại ELLEMAN Fashion Show 2024 sắp tới!

Trân trọng cám ơn các đối tác đồng hành VinFast, FGF, Image Skincare, City Park – The Global City, Menard Reishi Ginseng, Facial Bar, Biti’s, đối tác phát sóng và truyền thông VieOn, Maybe Group, đối tác sản xuất Viet Vision, đối tác hình ảnh Daingo Studio, đối tác makeup & hair Tùng Châu Makeup và Gill Nguyen Hair & Academy.