Thông thường, chúng ta biết đến người mẫu với vai trò trình diễn, tham gia vào các buổi chụp hình, chiến dịch quảng bá sản phẩm của các thương hiệu đến với khách hàng. Tuy nhiên, một bộ phận người mẫu còn có trọng trách lớn hơn. Sức ảnh hưởng của họ không chỉ dừng lại trong ngành thời trang, mà còn tác động đến cả các khía cạnh kinh tế, văn hoá, xã hội, điện ảnh, thậm chí là đời sống và hành vi tiêu dùng… 

Thế giới thời trang

Người mẫu châu Á ở đâu trên bản đồ thời trang thế giới?

Chính bởi sự khác biệt đó mà người mẫu cũng có riêng một bảng xếp hạng phân cấp theo từng hạng mục, từng cấp bậc, dựa trên các tiêu chuẩn đánh giá rất khắt khe, đòi hỏi họ phải liên tục cống hiến cho ngành nếu không muốn bị “đào thải” sớm.

Ảnh: Apple+ TV

1: THE LEGENDS – SIÊU MẪU HUYỀN THOẠI

Đây là thứ hạng cao nhất trong ngành và là ước mơ của hàng ngàn người mẫu đang ngày đêm nỗ lực. Những cái tên được xếp vào danh sách này phải là những người mẫu đạt được nhiều thành tựu, có phong cách làm việc chuyên nghiệp, biểu hiện xuất sắc trong suốt quá trình làm nghề. 

Không chỉ vậy, họ còn nỗ lực để giữ vững phong độ, địa vị và là gương mặt quen thuộc trên mặt trận truyền thông, truyền hình. Sức ảnh hưởng của họ không chỉ tác động trong ngành thời trang, mà còn vươn ra cả các ngành điện ảnh, kinh tế, xã hội, nghệ thuật… 

Ảnh: Luisaviaroma

Những người mẫu được xếp vào danh sách siêu mẫu huyền thoại sẽ được dùng làm tiêu chuẩn để đánh giá, xếp hạng và phân loại người mẫu thế hệ trong ngành. Bởi vậy, “siêu mẫu” hoàn toàn không phải một danh từ mà người mẫu nào cũng có thể dễ dàng có được. Chỉ tính từ thập niên 80s tới nay, cả thế giới chỉ có rất ít người mẫu được xếp vào hàng siêu mẫu. Còn để được vào hàng ngũ huyền thoại thì còn khó hơn lên trời. Theo Models.com – chuyên trang uy tín về ngành người mẫu quốc tế, họ đưa ra một số tiêu chí khắt khe để ghi danh vào thế hệ siêu mẫu huyền thoại:

– Có ít nhất 25 năm làm việc với các tạp chí danh tiếng, nhiếp ảnh gia kỳ cựu và các thương hiệu xa xỉ hàng đầu thế giới.

– Xuất hiện thường xuyên trên truyền hình, các phương tiện truyền thông và có sức ảnh hưởng lớn đến cả các lĩnh vực ngoài ngành.

– Có các tác phẩm mang tính biểu tượng của ngành, bao gồm gương mặt trang bìa, chiến dịch quảng cáo, trình diễn…

– Có ít nhất 1 hợp đồng dài hạn với thương hiệu thời trang hoặc làm đẹp trong vòng 10 năm trở lại đây.

– Đối với các siêu mẫu nam, họ có thêm một tiêu chí là những gương mặt được săn đón và vẫn đang làm việc ở mức độ cao.

Ảnh: Tổng hợp

Hiện nay, danh sách này chỉ có 30 người mẫu nữ, gồm: Alek Wek, Amber Valletta, Beverly Johnson, Carla Bruni, Carmen Dell’Orefice, Christy Turlington, Cindy Crawford, Claudia Schiffer, Eva Herzigova, Gisele Bündchen, Heidi Klum, Helena Christensen, Iman Abdulmajid, Jerry Hall, Kate Moss, Kristen McMenamy, Lauren Hutton, Linda Evangelista, Mariacarla Boscono, Milla Jovovich, Naomi Campbell, Pat Cleveland, Penelope Tree, Shalom Harlow, Stephanie Seymour, Twiggy, Tyra Banks, Tatjana Patitz, Veronica Webb, Veruschka. Và 6 siêu mẫu nam, gồm: Ivan de Pineda, John Pearson, Mark Vanderloo, Scott Barnhill, Tyson Ballou, Tyson Beckford.

Ảnh: Tổng hợp

Minh chứng tiêu biểu cho tài năng, quyền lực của thế hệ siêu mẫu huyền thoại, có sức ảnh hưởng lớn nhất là Linda Evangelista. Trong suốt sự nghiệp của mình, cô đã xuất hiện trên 700 tạp chí, tham gia vào chiến dịch của nhiều thương hiệu xa xỉ. Và tất nhiên, cô chính là một trong những gương mặt đắt giá nhất, được các ông lớn săn đón, sẵn sàng rót cả núi tiền để mời được cô sải bước trên sàn diễn của họ. Evangelista từng nổi tiếng với câu nói kinh điển: “Tôi sẽ không ra khỏi nhà nếu không kiếm được 10 ngàn đô một ngày”.

Ảnh: Tổng hợp

Quyền lực, danh tiếng của cô không chỉ dừng lại trong ngành thời trang mà còn vượt tầm của ngôi sao Hollywood. Bằng tài năng và cống hiến vì thời trang, nghệ thuật của mình, Evangelista đã tái định nghĩa lại vẻ đẹp thực thụ của “một nàng thơ”. Từng bị huỷ 16 buổi trình diễn do cắt tóc vì ở thời đó, việc cắt tóc không được ngành đón nhận, cô vẫn “mặc kệ” và tạo nên xu hướng “The Linda” cho riêng mình. Sau đó, cô liên tục thay đổi kiểu tóc, trở thành “tắc kè hoa của làng mốt”, từ tóc dài màu mè đến tóc tomboy cá tính, các nhà mốt vẫn phải chịu theo ý cô dù cho mái tóc đó không cùng màu chung của bộ sưu tập. Ở cô không chỉ là vẻ đẹp của gương mặt, hình thể, mà còn là vẻ đẹp nội tại từ cái thần, trí thông minh và sự chuyên nghiệp mà hiếm ai trong ngành có được. 

Ảnh: Tổng hợp

Bên cạnh đó, Evangelista là một trong những siêu mẫu truyền cảm hứng nhất ở thập niên 90s. Cô từng tuyên bố: “Nếu không làm việc với Naomi Campbell thì cũng đừng làm việc với tôi”, khi Naomi bị phân biệt chủng tộc thời gian đầu mới vào nghề. Evangelista hiểu rõ vị trí, năng lực của mình ở đâu. Cũng ở thời điểm đó, cô cùng với Christy Turlington và Naomi Campbell hợp thành một bộ ba quyền lực “The Trinity” trong làng mẫu quốc tế, được săn đón trên khắp các sàn diễn, trang bìa và liên tục tham gia vào các chiến dịch quảng cáo triệu đô. Sau đó, cô cùng Cindy Crawford và Tatjana Patitz xuất hiện trên trang bìa tạp chí Vogue Anh. Kể từ đó, cô cùng với các chị em đã kiến tạo nên một “kỷ nguyên siêu mẫu”, mở đường dẫn lối cho các thế hệ siêu mẫu tiếp theo của làng thời trang sau này.

Ảnh: Tổng hợp

Tháng 6 năm 2003, cô được trao tặng một ngôi sao trên Đại lộ Danh vọng của Canada ở Toronto và được bình chọn là “Siêu mẫu vĩ đại nhất mọi thời đại”, do khán giả của chương trình Fashion File bình chọn năm 2008. Nhờ vào những nỗ lực không ngừng nghỉ, Evangelista trở thành nguồn cảm hứng của rất nhiều thế hệ người mẫu lớp trẻ.

2: THE INDUSTRY ICONS – BIỂU TƯỢNG NGÀNH

Một người mẫu nhận được sự tôn trọng của các nhà thiết kế, nhiếp ảnh gia, biên tập viên và giám đốc casting là một thành tích không hề nhỏ. Để trụ vững trong ngành thời trang không phải là một chuyện dễ dàng, ngày một ngày hai có thể sống sót được. Nhưng một người mẫu làm việc liên tục trong nhiều năm không chỉ được tôn trọng mà còn được tôn kính, cô ấy sẽ trở thành một biểu tượng.

Ảnh: Tổng hợp

Đó là những gương mặt xuất sắc xây dựng thành công sự nghiệp của họ, thường xuyên làm việc của cường độ cao, có tiếng nói trong ngành và được các tạp chí danh giá săn đón cho trang bìa. Không chỉ vậy, họ còn được xuất hiện trong nhiều chương trình, chiến dịch quảng cáo, sàn diễn… và luôn đứng đầu trong danh sách đặt chỗ của các thương hiệu cao cấp. 

Bên cạnh đó, các ngôi sao biểu tượng của ngành phải luôn nỗ lực tích luỹ kinh nghiệm, giữ vững sự chuyên nghiệp trong mọi công việc và không được mắc sai lầm trong việc nâng tầm thời trang đến nghệ thuật. 

Ảnh: Tổng hợp

Hiện danh sách này chỉ có 72 người mẫu nữ và 37 người mẫu nam trên toàn thế giới. Trong đó, có những gương mặt tiêu biểu như Adriana Lima, Cameron Russell, Debra Shaw, Du Juan, Kirsten Owen, Marie Sophie Wilson, Edie Campbell, Hyun Ji Shin, Soo Joo Park, Sora Choi, Andres Velencoso Segura, Chad White, Philip Huang, Simon Nessman, Zhao Lei, Luca Lemaire…

3: THE NEW SUPERS – SIÊU MẪU THẾ HỆ MỚI

Trong khi các ngôi sao thập niên 90s vẫn đang tiếp tục phát triển mạnh mẽ thì thế hệ siêu mẫu tiếp theo (The Next Generation Supermodels) đã hình thành và thay đổi ngành công  nghiệp người mẫu. Họ là những cá nhân xuất chúng, với nỗ lực bền bỉ để chứng minh năng lực và sức ảnh hưởng mạnh mẽ của mình đối với ngành. 

Ảnh: Tổng hợp

Siêu mẫu thế hệ mới có sắc đẹp, thần thái, họ bứt phá về khả năng sáng tạo, có thể điều khiển xu hướng của thời đại và có khả năng tác động mạnh mẽ dựa trên giá trị truyền thông mà họ mang lại. Họ đã và đang tái định nghĩa lại thế nào mà một người mẫu hàng đầu, góp phần tạo nên sự khác biệt rất lớn giữa phân khúc siêu mẫu – người mẫu. 

Những người mẫu nằm trong danh sách này, họ cần đạt được những tiêu chí sau:

– Có sức ảnh hưởng mạnh mẽ trên truyền thông trong và ngoài ngành thời trang, hoặc có lượt theo dõi khủng trên các nền tảng mạng xã hội.

– Có khả năng mang lại giá trị truyền thông cho thương hiệu dựa trên sức ảnh hưởng của họ trên các phương tiện truyền thông.

– Liên tục làm việc ở cường độ cao, giữ thái độ chuyên nghiệp và trau dồi kinh nghiệm trong suốt thời gian làm nghề.

– Thường xuyên góp mặt trên trang bìa của các tạp chí danh tiếng; tham gia vào các chiến dịch quảng cáo, sàn diễn của các thương hiệu cao cấp hàng đầu; hợp tác cùng với nhiều nhiếp ảnh gia tên tuổi trong ngành.

– Có ít nhất 1 hợp đồng quảng cáo dài hạn với một thương hiệu thời trang cao cấp hoặc làm đẹp hàng đầu thế giới.

Ảnh: Tổng hợp

Cũng được lựa chọn khắt khe như thế hệ siêu mẫu huyền thoại, danh sách siêu mẫu thế hệ mới hiện chỉ có 21 siêu mẫu nữ, gồm: Adut Akech, Anok Yai, Ashley Graham, Bella Hadid, Cara Delevingne, Emily Ratajkowski, FeiFei Sun, Gigi Hadid, Hailey Bieber, Hoyeon, Imaan Hammam, Irina Shayk, Joan Smalls, Jourdan Dunn, Kaia Gerber, Karlie Kloss, Kendall Jenner, Liu Wen, Paloma Elsesser, Precious Lee, Vittoria Ceretti và 7 siêu mẫu nam, gồm: Alpha Dia, Alton Mason, Jordan Barrett, Kit Butler, Lucky Blue Smith, Parker Van Noord, Sang Woo Kim. 

Ảnh: @bellahadid

Điển hình trong danh sách này phải kể tới Bella Hadid. Nàng mẫu bị gắn mác “nepo baby” (một từ để chỉ những đứa trẻ thuộc tầng lớp con ông cháu cha, sinh ra từ vạch đích), rồi bị miệt thị về ngoại hình, bị chê rằng “ăn mặc nhà quê” và luôn bị so sánh với chị gái Gigi Hadid. Cô đã phải sống trong sự sợ hãi, lo lắng và tự ti nhiều năm trời.

Ảnh: Tổng hợp

Trong suốt hơn một thập kỷ gia nhập giới người mẫu, Bella đã luôn nỗ lực trau dồi, giữ vững thái độ chuyên nghiệp trong công việc. Người ta có thể thấy Bella vắng mặt tại các sự kiện lớn như Met Gala, nhưng chưa bao giờ họ thấy Bella bỏ lỡ, huỷ lịch diễn phút chót hay đi làm muộn. Cô nhanh chóng trở thành cái tên được các ông lớn trong ngành săn đón cho vị trí gương mặt chiến dịch, trang bìa tạp chí, các buổi trình diễn thời trang… Chỉ trong mùa Xuân/Hè 2023, Bella đã sải bước trên 21 sàn diễn tại cả 4 tuần lễ thời trang lớn nhất thế giới. Đặc biệt, trong kết show của thương hiệu Coperni, Bella để ngực trần bước lên sân khấu, cùng hai nhà thiết kế Sébastien Meyer và Arnaud Vaillant tạo nên màn trình diễn gây chấn động toàn thế giới.

Ảnh: Tổng hợp

Sức ảnh hưởng của cô không chỉ dừng lại ở trên sàn diễn mà còn bùng nổ trên khắp mạng xã hội. Từ một cô gái bị chê “mặc nhà quê”, Bella Hadid đã góp mặt trong bộ tứ IT-Girl quyền lực của làng thời trang thế giới. Riêng năm 2022, Bella đã trở thành “sách văn mẫu” và mang xu hướng Y2K trở lại đường đua giữa hàng tá phong cách thời trang đang tranh đấu nhau. Bất kỳ món đồ nào cô nàng mặc lên người, ngay lập tức đều trở thành xu hướng mới và được giới mộ điệu điên cuồng săn đón. Làm gì có cô gái nào đủ sức chỉ mặc mỗi chiếc quần parachute, đi đổ xăng mà cũng khiến mẫu quần đó viral được?

Bằng sự chăm chỉ và tài năng thực lực, Bella Hadid nhận được vinh danh “Người mẫu của năm” tại Giải thưởng Thời trang Anh Quốc 2022. Đây là sự kiện giải thưởng danh giá lớn nhất nước Anh. Nỗ lực bền bỉ của cô đã khiến cả thế giới công nhận.

Ảnh: Corpeni

4: THE MONEY LIST 

Danh sách này được xét dựa trên giá trị thương mại của người mẫu thông qua thống kê số lượng các hợp đồng, dự án, chiến dịch quảng cáo… mà người mẫu sở hữu. Cụ thể, khách hàng của họ là những thương hiệu lớn, có danh tiếng trong cả ngành thời trang và làm đẹp như Chanel, Dior, Versace, Saint Laurent, Prada, Jean Paul Gaultier, Calvin Klein, Ralph Lauren, Maybelline, L’Oréal… Họ sẵn sàng chi trả một khoản thù lao hậu hĩnh để mời người mẫu tham gia vào chiến dịch quảng cáo của họ, thậm chí là trở thành gương mặt chiến dịch.

Ảnh: Stella McCartney

Danh sách này gồm 77 người mẫu nữ và 40 người mẫu nam, được chia ra theo 3 hạng mục:

A-Listers (danh sách hạng A): Hạng mục này gồm 11 người mẫu nổi tiếng hàng đầu, gồm: Carolyn Murphy, Christy Turlington, FeiFei Sun, Gisele Bündchen, Joan Smalls, Jourdan Dunn, Karlie Kloss, Kate Moss, Liu Wen, Naomi Campbell, Natalia Vodianova. Họ có tuổi nghề hoạt động lâu năm trong ngành, liên tục thống trị các sàn diễn và đạt được nhiều hợp đồng có giá trị thương mại lớn với các thương hiệu xa xỉ. 

Ảnh: Tổng hợp

Beauty Contracts/ Guys Contracts (tạm dịch: hợp đồng mảng làm đẹp): Nhóm người mẫu này nắm trong tay các hợp đồng có giá trị lớn, liên quan đến mảng làm đẹp (beauty) như mỹ phẩm, nước hoa từ các thương hiệu nổi tiếng như  Chanel, Dior, Givenchy, Hermes, Jean Paul Gaultier, Prada, Giorgio Armani… Họ thường xuất hiện trên hình ảnh chiến dịch quảng cáo của thương hiệu thông qua các phương tiện truyền thông, mạng xã hội. Ở hạng mục này hiện có 26 người mẫu nữ và 12 người mẫu nam.

Ảnh: Tổng hợp

High Earners (người mẫu có thu nhập cao): Nhóm này bao gồm những người mẫu có thu nhập cao nhất trong thế hệ của họ, được các thương hiệu “chọn mặt gửi vàng” để tham gia vào chụp hình lookbook, chiến dịch quảng cáo, đại diện cho sản phẩm… Danh sách này hiện có 40 người mẫu nữ và 28 người mẫu nam. 

Ảnh: Tổng hợp

5: TOP 50 MODELS – 50 NGƯỜI MẪU HÀNG ĐẦU

Trước khi đặt chân vào vị trí biểu tượng ngành, siêu mẫu thế hệ mới hay đạt đến đỉnh cao siêu mẫu huyền thoại, những ngôi sao tương lai phải miệt mài cống hiến cho ngành để lọt vào danh sách 50 người mẫu hàng đầu. Họ là những người được các thương hiệu lớn, nhiếp ảnh gia và các tạp chí tên tuổi săn đón, sẵn sàng để trở thành thế hệ siêu mẫu tiếp theo. 

Ảnh: Tổng hợp

Trong thị trường có sự cạnh tranh gay gắt, tràn ngập hàng nghìn gương mặt với vẻ đẹp, thần thái khác nhau, thì số lượng hợp đồng và chiến dịch chính là chỉ số cuối cùng đo lường vị thế của một người mẫu tại bất kỳ thời điểm nào. Những người mẫu nằm trong danh sách Top 50 phải nỗ lực để gây ấn tượng mạnh với các nhà thiết kế, giám đốc casting; được làm việc với các nhiếp ảnh gia khét tiếng bậc nhất; nhanh chóng lọt vào mắt xanh và xuất hiện trên trang bìa các tạp chí thời trang… Đó chính là yếu tố khiến họ khác biệt so với đối thủ cạnh tranh của mình và minh chứng năng lực trở thành một trong những siêu mẫu trong tương lai. 

Ảnh: Tổng hợp

6: THE HOT LIST – GƯƠNG MẶT MỚI ĐƯỢC SĂN ĐÓN NHẤT

“The Hot List” là danh sách tuyển chọn các gương mặt mới hấp dẫn nhất. Họ là những người có lượt đặt trước nhiều nhất, sẵn sàng chinh phục các sàn diễn, giành được vị trí góp mặt trong các chiến dịch, lookbook của thương hiệu. Tuy nhiên, hạng mục này sẽ luôn cập nhật theo mùa và được coi như một bảng điểm, đánh giá sự nỗ lực, minh chứng tài năng và khả năng cống hiến cho ngành của các tân binh trước khi chính thức đặt chân vào Top 50. Hiện tại, hạng mục này có 59 người mẫu nữ và 38 người mẫu nam.

Ảnh: Tổng hợp

7: RUNWAY – ĐƯỜNG BĂNG

Xét trên phương diện bìa tạp chí hay các chiến dịch thì đó là đấu trường khắt khe và thường là nơi dành cho những người nổi tiếng. Nhưng sàn diễn mới chính là lãnh địa thực sự của người mẫu. Trước mỗi mùa, đặc biệt trong tháng thời trang, họ phải tham gia hàng trăm buổi casting, qua 4 hoặc 5 vòng tuyển chọn khó nhằn của các thương hiệu mới có cơ hội hiếm hoi sải bước trên sàn diễn. Thậm chí, tỷ lệ trúng show còn khắt khe đến nỗi dù cho người mẫu có vượt qua vòng tuyển chọn gương mặt, tuyển chọn tóc, thử trang điểm, thử đồ, thử trình diễn mà chưa được xác nhận chính thức (confirm for the show) từ nhãn hàng thì họ vẫn có thể bị loại ngay phút chót. Dẫu đấu tranh khốc liệt là thế, những người đạt được nhiều thành tích ấn tượng sẽ để lại một vị trí đặc biệt trong ngành và có cơ hội tiến xa hơn.

Ảnh: Tổng hợp

Danh sách runway dựa trên thống kê số lượng sàn diễn mà một người mẫu nhận được theo tuần hoặc theo mùa vừa qua. Đây là những người mẫu mà các giám đốc trình diễn và nhà thiết kế luôn mong đợi trong tháng thời trang. 

Bên cạnh đó, mỗi mùa, các nhà thiết kế và đội ngũ sẽ chọn lọc và đặt trước một số người mẫu cho các buổi trình diễn độc quyền. Các gương mặt được đăng ký theo chương trình độc quyền sẽ không được tham gia bất kỳ buổi biểu diễn nào khác ở trong thành phố đó hoặc trong cả mùa, tuỳ vào yêu cầu từ thương hiệu. Bởi vậy, người mẫu cũng sẽ phải lựa chọn, cân nhắc kỹ lưỡng trước khi quyết định cho tham gia trình diễn độc quyền hay không vì ít nhiều sẽ ảnh hưởng đến thành tích của họ trên bảng xếp hạng.

Ảnh: Tổng hợp

8: SOCIAL – NGƯỜI MẪU CÓ SỨC ẢNH HƯỞNG TRÊN MẠNG XÃ HỘI

Cùng với sự phát triển như vũ bão của các kênh mạng xã hội, thế hệ người mẫu mới đã và đang tận dụng triệt để lợi ích của các công cụ này. Họ là những người sở hữu hàng triệu, hàng trăm ngàn lượt theo dõi và thu về hàng triệu lượt thích, lượt bình luận cho mỗi bài đăng. 

Ảnh: ELLE

Các thương hiệu cũng tận dụng nền tảng này để ký kết hợp đồng hợp tác, quảng bá sản phẩm, chiến dịch của họ thông qua người mẫu. Những bài đăng hiển thị có thể tác động đến chỉ số giá trị truyền thông của thương hiệu. 

Ảnh: Getty Images

Điển hình như Kendall Jenner. Cô hiện có 294 triệu người theo dõi trên Instagram và không ngừng cập nhật liên tục, tạo nên xu hướng thời trang mới thông qua tài khoản của mình. Chỉ bằng một bước gắn tên thương hiệu vào bài đăng thôi, cô cũng có thể khiến sản phẩm đó cháy hàng. Được biết, Kendall thu về trung bình khoảng 1.2 triệu đô trên một bài đăng trên nền tảng này. Còn trên X (trước đây là Twitter), cô thu về 300.000 đô cho một tweet. 

Ảnh: @kendalljenner

Là một ngành công nghiệp có tốc độ đào thải rất nhanh và gắt gao, các thế hệ người mẫu luôn phải nỗ lực để trụ vững và thăng tiến để không bị loại bỏ. Bởi vậy mới thấy được, để bước chân vào thị trường người mẫu quốc tế là một điều vô cùng khó khăn và để tồn tại được lại là cả một hành trình đấu tranh đầy nỗ lực. Trong mùa Xuân/Hè 2024 tiếp theo, bảng xếp hạng này sẽ cập nhật lại như thế nào?