Những chuyển biến trong phong cách của các “cô Ba Sài Gòn”

Từ những bức tranh đơn sơ, những bức ảnh đen trắng loang màu thời gian, chúng ta nhận ra những lưu dân người Việt từ thế kỷ 17 theo chúa Nguyễn vào phương Nam khai khẩn, họ mặc trên mình áo ngũ thân, gồng gánh đường xa. Ở vùng đất mới, những giao thoa của thời cuộc theo tiến trình thời gian đã dần dần tạo nên một đời sống mới, trang phục cũng vì thế đổi thay. Trong cuốn “Sài Gòn Ngoảnh Lại Trăm Năm” của Phạm Công Luận, có phần viết về người Sài Gòn giai đoạn 1933 mặc gì: “Vợ các ông khá giả thì ra ngoài bận quần lụa hoặc lĩnh, áo dài đủ màu, đồ hàng Bombay trơn hoặc bông, cổ cài khuy, bên trong có đính cồn cứng để lộ vành trắng ra ngoài. Hoa tai thì dùng vàng tây cuốn tròn bầu, vặn ra vặn vô được. Người nào bận quần áo tân thời thì đi giày “mang cá” bằng da trăn hoặc nhung giắt cườm ngũ sắc, cổ quàng khăn san trùm kín tóc, chỉ lộ mặt. Khăn bằng lụa mỏng màu hồng hoặc vàng, quàng hoặc vắt ở cổ, hai dải đầu bay phất phới trước ngực”.

 

THỜI TRANG SÀI GÒN XƯA

Bản tính phóng khoáng của những người sống ở miền Nam phản chiếu qua bức tranh thời trang thật rõ nét. Những con người cởi mở, ham tự do, luôn tiến về phía trước tìm thấy điều mình khao khát trong nền văn hóa đại chúng từ phương Tây. Nhưng cũng có thể suy luận rằng, sức hút thời đại, sự lan tỏa toàn cầu của văn hóa ấy thật khó cưỡng. Những minh tinh như Marilyn Monroe mang vẻ đẹp gợi cảm của những kiểu đầm ôm sát, giày cao gót, đôi môi đỏ mọng. Vẻ thanh lịch của Audrey Hepburn, Brigitte Bardot mang đến mốt mặc váy xoè, váy bút chì, áo hở vai, giày búp bê cho phụ nữ Sài Gòn. Thập niên 60, những ban nhạc như The Beatles, The Rolling Stones truyền cảm hứng cho giới trẻ miền Nam mặc áo cổ lọ, áo thun. Áo dài được cách tân trong thời kỳ đó với cổ thuyền, tay raglan; thật sang khi chiếc áo truyền thống được mặc theo lối hiện đại cùng các phụ kiện thời đại là kính râm, giày cao gót… Văn hóa Pop của những năm 60 – 70 khiến giới trẻ thế giới mê mẩn, các thanh âm giản dị truyền tải hiện thực đời sống, lan tỏa không biên giới. Nhạc Disco, Punk Rock truyền cảm hứng để người Sài Gòn mặc quần ống loe, sơmi họa tiết, đeo kính râm to bản.

Các nghệ sĩ Sài Gòn thời đó cũng hưởng ứng xu hướng phương Tây đồng thời giữ nét riêng để tạo nên những hình mẫu tân kỳ thời ấy như: Thái Thanh duyên dáng áo dài, Thanh Nga diện cả áo dài và đầm xòe kiểu Pháp, Kim Cương ghi dấu với kiểu tóc uốn lọn to, trang điểm sắc sảo và bà cũng chuộng cả áo dài và váy đầm.

Những bức ảnh màu ghi lại đời sống thời trang đầy sôi nổi của Sài Gòn những năm 50, 60, 70 khiến thời nay xao xuyến, trầm trồ. Đường phố khi ấy cũng không thiếu những xu hướng mà chúng ta vẫn yêu chuộng trong thời điểm hiện tại. Thậm chí, thời điểm đó, Sài Gòn đón nhận các xu hướng mặc và thể hiện một cách sôi nổi như ở các trung tâm thời trang lớn của thế giới, điều khiến cho những gì chúng ta giờ đây nhìn lại như một thứ hình mẫu, hay những khoảnh khắc được đóng khung.

SÀI GÒN HÔM NAY

Thời trang ở Sài Gòn ngày nay có còn đặc trưng nữa hay không? Nếu như ngày xưa, văn hóa mặc của miền Bắc, miền Nam có sự khác biệt thì hiện thời ranh giới đã nhòa. Đó là do sự thống nhất giao hòa các miền sau năm 1975. Sự tự do trên một đất nước đổi mới mà tất cả mọi người đều được thỏa sức đón nhận các xu hướng văn hóa. Thời trang chảy trong văn hóa và đã tìm được những luồng, lạch để phát triển. TP.HCM giờ là một trung tâm thời trang lớn của đất nước, nơi chúng ta cập nhật mọi xu hướng quốc tế, nơi các tạp chí thời trang hàng đầu thế giới gõ cửa Việt Nam từ thập niên 2010, cùng tham gia vào cuộc chơi thời đại.

Nếu như khi xưa văn hóa đại chúng với âm nhạc, điện ảnh đã truyền cảm hứng mặc thì giờ là văn hóa mạng xã hội, ở đó các xu hướng trải rộng và dường như không giới hạn. Hình mẫu cô gái Pháp, cô nàng K-pop… khiến giới trẻ phát cuồng. Khi TP.HCM giờ đây còn được định vị như một trung tâm thời trang của Đông Nam Á, như lẽ tất yếu, trước khi ra biển lớn lại tìm về bản chất, lại trông về những ngày xa xưa để củng cố định vị của chính mình. Các bộ phim như “Cô Ba Sài Gòn“, “Em và Trịnh“… tái hiện thời trang Sài Gòn xưa trên màn ảnh. Cùng với các BST thời trang của NTK Công Trí, Lê Thanh Hòa, Thủy Nguyễn… gợi lại ký ức và bày ra một bàn tiệc thời trang mà chúng ta đang say mê hưởng ứng. Áo dài “Cô Ba Sài Gòn“, khăn lụa, băng đô, được yêu thích trong dịp Tết, trong những ngày hội hè.

Và với nhiều NTK, Sài Gòn hiện tại cũng đầy ắp nguồn cảm hứng thời trang: BST Truong Thanh Hai RTW SS25 mang ý tưởng về cuộc giao thoa giữa Sài Gòn và sự nữ tính đương đại; BST “Saigon xưa và nay“ của Moi Dien là những buổi đêm Sài Gòn huyền ảo, với ánh đèn xe và âm nhạc đường phố… Dù là xưa hay nay, đây vẫn là nơi lan tỏa một sức sống thời trang đầy đam mê, bắt nhịp thời đại. Nơi những hội hè thời trang quanh năm không ngưng nghỉ. Thời trang Sài Gòn vì thế còn có đầy tiềm năng để nổi bật trong dòng chảy toàn cầu.