Văn hóa / Thế giới văn hóa

Aurora: Tiếng hát của rừng

Khu rừng sau lưng ngôi nhà mà Aurora lớn lên ở Os luôn có ý nghĩa rất đặc biệt và đại diện cho phần lớn âm nhạc cũng như hình ảnh của nữ ca sĩ người Na Uy. Sau khi trở thành một nghệ sĩ được công nhận trên toàn cầu với lịch trình bận rộn, việc trở về với rừng thậm chí còn trở nên quan trọng hơn đối với cô ấy. “Nó nhắc tôi nhớ rằng tôi là ai và tại sao tôi làm nhạc”.

ca sĩ aurora

Lớn lên trong thiên nhiên

Những chồi non đội đất vươn lên. Những đoàn người diễu hành vì môi trường. Những cột khói xe toang bầu trời. Xen kẽ giữa hình ảnh hỗn loạn của một đời sống vừa bất toàn vừa tươi đẹp là điệu nhảy hoang dại của một cô gái trẻ cùng với ca từ lay động tâm trí:When the last tree has fallen. And the rivers are poisoned. You cannot eat money(The Seed). Các tầng nhịp điệu nặng nề dồn dập, để lại cảm giác râm ran, vang vọng bên trong tâm trí, vút bay vào bầu không khí trước khi rơi xuống mặt đất, khiến người nghe bồn chồn và lòng nóng như lửa đốt – “một kiểu thịnh nộ thúc đẩy bạn phải làm gì đó với sức mạnh mà bạn có trong mình”. Mạnh mẽ và trực diện, Aurora Aksnes, lúc đó mới 23 tuổi, đã trở thành một trong những chiến binh môi trường với vũ khí là chất liệu âm nhạc độc đáo của mình.

The Seed là đĩa đơn thứ hai của album A Different Kind of Human – Step 2 ra mắt năm 2019, cùng với Animal, Aple Tree, Mothership… vẽ nên một thế giới dịu dàng mà cuồng loạn, về mối quan hệ giữa tự nhiên và con người ở nhiều cấp độ, về thực trạng sống đáng báo động và các vấn đề nhân sinh. Nhưng đây không phải lần đầu tiên Aurora viết nhạc về mẹ thiên nhiên. Ngay từ EP đầu tay Running with the Wolves năm 2015, thiên nhiên đã luôn là suối nguồn cảm hứng, một mạch ngầm xuyên suốt và là đối tượng kể chuyện chủ đạo trong các sáng tác của Aurora.   

Lớn lên ở cùng cha mẹ và hai chị gái ở Os, một khu vực yên tĩnh phía Nam Bergen, được bao quanh bởi núi rừng và một vịnh biển hẹp, ngôi nhà của Aurora như bước ra từ một câu chuyện dân gian Na Uy. Mỗi khi cần “trốn thế giới”, cô sẽ đi bộ lên núi, vào rừng hoặc ra biển. “Thiên nhiên có âm thanh của riêng nó, và đó là một trong những âm thanh yêu thích của tôi. Khi bạn hát ở trong rừng, nó giống như một bản song ca giữa bạn và thiên nhiên. Đứng ở giữa rừng tạo nên âm nhạc rất khác trong đầu tôi so với khi đứng trước biển. Runaway được viết khi tôi đang nhìn về biển, trong khi khá nhiều bài hát khác được bắt đầu ở trong rừng”, nữ ca sĩ chia sẻ. Aurora tái hiện giai điệu của thiên nhiên trong âm nhạc của mình qua những thanh âm ah-eh-ih-oh tựa như tiếng vang trên đỉnh núi, luyến láy như gió luồn qua tán cây và ngân rung như sóng biển vỗ bờ.  

Một nhà tư tưởng đầy mộng mơ

nữ ca sĩ aurora
Nữ ca sĩ thường tổ chức các buổi hòa nhạc nhỏ trong khu rừng gần nhà. (Hình ảnh trong Haik Concert tại Os)

Aurora bắt đầu viết nhạc từ năm 9 tuổi, sau khi tìm thấy một cây đàn piano điện tử cũ trên gác mái và tự học chơi các bản nhạc cổ điển, nhưng chưa từng nghĩ rằng sẽ theo đuổi sự nghiệp ca hát. Âm nhạc của Enya, Leonard Cohen và Bob Dylan thấm đẫm trong bầu không khí tuổi thơ và ảnh hưởng không ít đến cách nghĩ cũng như cách làm nhạc của cô. Việc lớn lên giữa thiên nhiên đã định hình cách nghĩ và góc nhìn của Aurora về thế giới, rằng “bạn sẽ nhận thấy mình to lớn so với lũ bọ, nhưng lại quá nhỏ bé so với cây cối và núi non, có rất nhiều thứ đẹp đẽ một cách khiêm tốn”. Với quan điểm này, Aurora mang trong mình sự hiểu biết sáng rõ, lòng trắc ẩn đối với con người và thế giới, cũng như có sự đánh giá sâu sắc về cuộc sống dưới mọi hình thức và khả năng của nó – một trí tuệ thông thái bên trong tâm hồn trẻ thơ. Năm 12 tuổi, cô sáng tác Runaway và phát hành ca khúc trong album phòng thu đầu tay của mình, All My Demons Greeting Me As a Friend (2016) – ca khúc sau này đã truyền cảm hứng cho Billie Eilish theo đuổi con đường âm nhạc và khiến Troye Sivan, Doja Cat, Katy Perry, Shawn Mendes trở thành fan của cô. 

Tuy thường xuyên đặt vấn đề dưới góc nhìn của tự nhiên – một hạt giống, mầm cây, một con thú hay ngọn gió, âm nhạc của Aurora không bi lụy, đen tối hay phê phán, trách móc mà vẫn đầy niềm tin vào con người và tràn ngập niềm vui. Âm nhạc của cô cho mọi người thấy rằng thế giới sẽ tươi đẹp như thế nào nếu chúng ta đấu tranh cho tự nhiên và đấu tranh vì nhau. Nói về album The Gods We Can Touch phát hành đầu năm 2022, Aurora cho biết: “Tôi cảm thấy như đôi khi chúng ta quên mất rằng chúng ta là những sinh vật sống, có khả năng tạo ra rất nhiều điều tốt đẹp”. Trong một album được lấy cảm hứng từ những vị thần Hy Lạp, và gọi con người là “heathens (kẻ ngoại đạo)”, cô vẫn tin rằng “A mother with no heart will give love/ Her love is yours, but only if you give your heart to her” – miễn là chúng ta dành tình yêu cho mẹ thiên nhiên, chúng ta sẽ luôn xứng đáng với tình yêu của bà. Bằng một cách nào đó, Aurora trở thành một nhà tư tưởng đầy mộng mơ.

Giọng ca thuần khiết

Aurora đã từng biểu diễn trên những sân khấu lớn như Nobel Peace Prize Concert, Coachella, Lollapalooza hay Oscar, nhưng không quá nhiều người biết về cô. Đơn giản vì những người biết về Aurora chỉ muốn giữ cô cho riêng mình. 5 năm sau khi ra mắt, Runaway bỗng trở lại bảng xếp hạng sau khi thu về hơn 40 triệu lượt xem trên Tik Tok, trở thành xu hướng âm nhạc yêu thích của Gen Z. Giờ đây, các bài hát của cô đã thu hút hơn 2,6 tỷ lượt phát trực tuyến trên Spotify với hàng triệu người hâm mộ trên toàn thế giới. Mặc dù đã trở thành một hiện tượng toàn cầu và đang thực hiện tour lưu diễn thế giới, nữ ca sĩ người Na Uy vẫn giữ nguyên nét thuần khiết trong phong cách biểu diễn âm nhạc. Cô thích đi chân trần lên sân khấu để cảm nhận năng lượng của mặt đất. Trang phục của cô do chị gái thiết kế, một sự kết hợp giữa cổ điển và thủ công, mang lại cảm giác “hoang dã và tự do”. Aurora cũng không thích trang điểm và thường để kiểu tóc bob “jellyfish” bồng bềnh vì nó được lấy cảm hứng từ cảm giác trôi dạt tự do của sứa biển. 

ca sĩ aurora và hòa nhạc

26 tuổi, có lúc Aurora vẫn trông như một cô bé con, có lúc như một thiếu nữ, có lúc lại như một con thú hoang. Aurora có giọng nói cao và nhẹ nhàng, hay cười khúc khích và đôi mắt lúc nào cũng mở to ngơ ngác. Dù học múa đương đại từ bé với các động tác rất uyển chuyển và đẹp mắt, cơ thể Aurora vẫn tự nhiên nhảy múa và phản ứng một cách tự nhiên với giai điệu, hai tay vung trong không trung như đang vẽ một bức tranh vô hình. Sự sống lúc nào cũng giãy giụa trong hình hài bé nhỏ, vì cô “có quá nhiều năng lượng trong thân xác con người chật chội này”. 

Aurora không trau chuốt trong cách hát. Giọng hát của cô tự nó đã là một món quà của tạo hóa. Âm nhạc của Aurora mang cảm giác thần tiên và huyền bí, cứ như vọng ra từ khu rừng rồi được tô điểm bởi những giai điệu dân gian tao nhã và nhạc cụ điện tử lấp lánh. Với sự kết hợp giữa folktronica, art-pop, Scandi-pop, Nordic-folk và synth-pop, Aurora đã khám phá mọi kẽ hở của cảm xúc con người và gợi lên cảm giác vừa quen thuộc vừa xa lạ – quen thuộc vì tính nhân bản vốn của của các chủ đề và xa lạ vì sự khác biệt trong cách tiếp cận với tiêu chuẩn riêng của Aurora – một thứ âm nhạc đòi hỏi sự giải phóng. 


Xem thêm

• Trang: Thể hiện âm nhạc theo cách bình dị và nhẹ nhàng hơn

• Adele: Vì âm nhạc chính là cuộc đời

• Du hành muôn nơi với âm nhạc


Chiến binh môi trường

Tình yêu thiên nhiên của Aurora được nhiều người biết đến bên ngoài địa hạt âm nhạc. Không khó để bắt gặp hình ảnh cô nàng ôm những thân cây lớn hay tổ chức những buổi hòa nhạc nhỏ trong rừng. Bố của Aurora đã cùng với thợ thủ công địa phương xây dựng cho cô một phòng thu âm bền vững, hài hòa và tôn trọng thiên nhiên. Trang phục của cô chủ yếu được thiết kế từ quần áo tái sử dụng của chính mình và chị gái Viktoria. Aurora là một người theo chủ nghĩa pescatian và tin rằng việc lựa chọn thực phẩm là một phần quan trọng của lối sống có ý thức về môi trường.

aurora và rừng
Aurora thích đi bộ lên núi và dành hàng giờ trong rừng để khám phá suy nghĩ của bản thân. Thiên nhiên là chủ thể xuyên suốt và là cảm hứng sáng tác của cô.

Aurora thường xuyên tham gia các lễ hội âm nhạc vì môi trường như SOS Rainforest và AAA của Greenpeace. Không chỉ được Liên Hợp Quốc lựa chọn là đối tác chính thức của chương trình Trung lập về khí hậu thông qua mối quan hệ hợp tác với CHOOOSE nhằm đo lường, giảm thiểu và bù đắp hậu quả của dấu chân carbon khi đi lưu diễn, Aurora còn gây chú ý khi biểu diễn tại Hội nghị Khí hậu COP26 ở Glasgow để quyên góp cho tổ chức từ thiện EarthPercent của nhà sản xuất Brian Eno. Năm vừa rồi, Aurora cũng góp giọng trong series nhạc phim tài liệu Frozen Planet II của đài BBC cùng với nhà soạn nhạc Hans Zimmer, đồng thời biểu diễn tại buổi hòa nhạc Earth Prom ở Royal Albert Hall, nơi trưng bày các tác phẩm điêu khắc gấu bắc cực bằng băng.

Với rung cảm tươi sáng và trong trẻo, Aurora đã hợp tác với tựa game Sky: Children of Light của thatgamecompany để tạo nên một buổi hòa nhạc tương tác ảo vào cuối năm ngoái. Hành trình âm nhạc dài 45 phút đi qua 8 bài hát, tái hiện một thế giới từ lúc khởi nguyên cho đến khi con người xuất hiện, tàn phá thiên nhiên, gây ra chiến tranh và được chữa lành. Người chơi hóa thân vào các loài động vật nhỏ để cảm nhận nỗi đau khi bị con người vây bắt, phá hủy môi trường sống, từ đó biết trân trọng sự hòa hợp trong vòng tay của Mẹ Trái đất. Thông qua sự hợp tác này, Aurora đã gieo hạt mầm về tình yêu thiên nhiên vào nhận thức của hàng triệu người chơi là trẻ em trên khắp thế giới, với niềm tin rằng thế hệ tiếp nối sẽ tạo ra những tác động tích cực và thay đổi tương lai theo chiều hướng tốt đẹp hơn.

Nhóm thực hiện

Bài: Đoàn Trúc

Kết nối với ELLE! Bắt kịp nhịp đập thời trang, làm đẹp và phong cách sống.

BÌNH LUẬN (0)