Trái Đất và những bí ẩn chưa tìm được lời giải đáp

Trái Đất luôn ẩn chứa nhiều điều huyền bí mà công nghệ hiện đại hay các công trình nghiên cứu nhiều năm của những nhà khoa học tài giỏi vẫn không thể giải mã được. Cùng xem hành tinh sống của chúng có điều gì bí ẩn nhé.

Nước đến từ đâu?

Chúng ta đều biết nước bao phủ 70% bề mặt Trái Đất nhưng nước thực sự bắt nguồn từ đâu? Tại sao nước chỉ có trên Trái Đất nhưng hầu như không tìm thấy ở các hành tinh khác của hệ Mặt Trời? Hầu hết các nhà khoa học đều tin rằng khi Trái Đất hình thành, khoảng 4,5 tỷ năm trước, nó là một hành tinh đá khô cằn. Lý thuyết khoa học phổ biến nhất nói rằng nước tồn tại dưới dạng một số tiểu hành tinh khổng lồ chứa đầy băng. Một lý thuyết khác lại cho rằng nước thực sự đã tồn tại từ khi hình thành Trái Đất. Sau đó, nó được giữ lại Trái Đất từ đám mây khí và bụi đã hình thành nên hệ Mặt Trời. Tuy nhiên, điều này vẫn là những suy đoán của các nhà khoa học. Đây được xem là bí ẩn khó hiểu nhất về vũ trụ.

(Ảnh: Businessinsider)

Oxy được hình thành ra sao?

Các nhà khoa học đã tìm hiểu về nguồn gốc của oxy và cho biết: Từ khoảng 2,4 tỷ năm trước, những sinh vật cực nhỏ gọi là cyanobacteria giải phóng oxy dưới dạng chất thải và làm đầy bầu khí quyển. Quy trình này tiếp diễn trong nhiều niên kỷ tiếp theo. Sau đó, mức độ oxy trong bầu khí quyển của Trái Đất đã tăng lên rất nhiều cho đến khi nó đạt đến mức ổn định cách đây khoảng 540 triệu năm. Kể từ đó, nó vẫn giữ ở mức độ cân bằng và giúp chúng ta duy trì sự sống như hiện nay. Nhưng điều gì khiến oxy đột nhiên ổn định như vậy? Đây vẫn là một trong những bí ẩn khoa học lớn nhất về hành tinh thứ ba trong hệ Mặt Trời này.

(Ảnh: es.dreamtime)

Bùng nổ kỷ Cambri

Bùng nổ kỷ Cambri là sự xuất hiện tương đối nhanh chóng các giới động vật trên Trái Đất cách đây khoảng 540 triệu năm. Trong lịch sử hình thành Trái Đất, cuộc sống khi ấy chủ yếu là vi khuẩn, sinh vật nhân chuẩn và thực vật cực kỳ đơn giản. Nhưng vào đầu thời kỳ Cambri, sự tiến hóa dường như diễn biến nhanh hơn. Các sinh vật phức tạp bắt đầu phát triển với tốc độ chưa từng thấy trước đây. Đột nhiên, các dạng sống có não, mắt và xương. Hầu hết các sinh vật sống ngày nay có thể truy tìm dòng dõi khi trở lại thời kỳ Cambri. Một số nhà khoa học tin rằng bùng nổ kỷ Cambri xảy ra là kết quả của việc oxy đột ngột ổn định nói trên. Song, các nhà khoa học lại không thực sự chắc chắn tại sao quá trình tiến hóa lại diễn ra như thế. Những người khác tin rằng các yếu tố như nhiệt độ trên Trái Đất tăng cao và sự cạn kiệt dần nguồn nước là một phần trong nhiều nguyên nhân.

(Ảnh: haireena/Shutterstock)

Cá thái dương, một trong rất nhiều sinh vật có sự tiến hóa đột biến trong bùng nổ kỷ Cambri. (Ảnh: Johner Images)

Chúng ta có thực sự dự đoán được động đất?

Đối với tất cả các nghiên cứu về Trái Đất và cách nó hoạt động, có một sự thật rằng, chúng ta vẫn chưa thể tìm ra cách để dự đoán chính xác khi nào động đất sẽ đến. Chúng ta biết rằng động đất bắt đầu khi đá nứt dưới lòng đất và gửi sóng địa chấn về bề mặt. Tuy nhiên, chúng ta lại không thể hiểu vì sao động đất diễn ra và làm thế nào để dự đoán chính xác nó.

(Ảnh: Elena Larina/Shutterstock)

Kiến tạo mảng bắt đầu khi nào?

Lý do khiến việc dự đoán động đất trở nên khó khăn là vì chúng ta chưa đủ hiểu về quá trình gây ra chúng: kiến tạo mảng. Vỏ Trái Đất bao gồm một số mảng kiến tạo chuyển dịch. Các nhà khoa học có thể ước tính rằng hoạt động kiến tạo đã bắt đầu khoảng ba tỷ năm trước, nhưng cách nó bắt đầu vẫn còn là một ẩn số. Dù rất muốn khai quật bí ẩn này nhưng họ phải “bó tay” khi hầu như không có bằng chứng địa chất nào vào thời kỳ đó được lưu lại.

(Ảnh: gg-foto/Shutter Stock)

Bên trong lõi Trái Đất có gì?

Dù đã có nhiều nghiên cứu về Trái Đất nhưng chúng ta chỉ mới hiểu khái quát bề nổi của nó. Dưới lớp vỏ Trái Đất bao gồm phần lớn là đá silicat rắn, nhưng trái tim của hành tinh chúng ta vẫn không được lý giải một cách cặn kẽ. Lý giải cho điều này, các nhà khoa học chỉ ra rằng các điều kiện bên dưới bề mặt Trái Đất hoàn toàn không thể tiếp cận được. Trong nhiều năm, các nhà khoa học tin rằng sắt và niken là hai nguyên tố tạo nên lớp trong cùng của Trái Đất. Tuy nhiên, vào những năm 1950, họ phát hiện ra những yếu tố đó không đủ nhẹ để tính toán được mật độ lõi.

(Ảnh: Cosmosmagazine)

Thế giới văn hóa

10 bộ phim về thiên nhiên khiến bạn say đắm vẻ đẹp hùng vĩ của Trái Đất

Điều gì đã xảy ra với loài khủng long?

Trong hàng triệu năm, khủng long là chủ nhân cai trị thế giới thời tiền sử. Nhưng đến hôm nay, chúng ta chỉ có thể thấy vết tích của khủng long ở viện bảo tàng hoặc qua hình ảnh hư cấu trong các bộ phim điện ảnh. Điều gì đã xảy ra với những sinh vật khổng lồ này trong qua trình tiến hóa vào 65 triệu năm trước? Có hai giả thuyết khá phổ biến về sự tuyệt chủng của khủng long. Lý thuyết thứ nhất cho rằng một tiểu hành tinh khổng lồ đã tấn công Trái Đất. Lý thuyết thứ hai lại tin rằng đó là do một loạt các vụ phun trào núi lửa. Dù lý giải khác nhau nhưng trong cả hai trường hợp đều cho kết quả giống nhau: Bụi, các mảnh vụn bị chặn ra khỏi Mặt Trời và tác động đến quá trình hô hấp của sinh vật sống. Nhiệt độ của Trái Đất cũng theo đó mà tăng lên, gây ra hiệu ứng nhà kính. Cả hai lý giải trên đều được chứng minh bằng những công trình khoa học quan trọng. Kết luận này đến nay vẫn gây nhiều tranh cãi và khủng long vẫn là đối tượng nghiên cứu của nhiều nhà khoa học.

(Ảnh: Zack Frank/Shutter Stock)

Mặt Trăng được hình thành như thế nào?

Nhiều người tin rằng sự có mặt của Mặt Trăng là kết quả của sự va chạm giữa Trái đất và một protoplanet nhỏ hơn. Tuy nhiên, các mẫu lấy từ sứ mệnh Apollo (Apollo missions) đã chỉ ra rằng thành phần hóa học của Mặt Trăng rất giống với thành phần của Trái Đất. Điều này cho thấy Mặt Trăng có thể không phải là một cá thể riêng biệt mà được hình thành từ một đoạn của hành tinh Trái Đất. Một lý thuyết khác lại cho rằng Mặt Trăng là một hành tinh riêng lẻ được kéo vào quỹ đạo của Trái Đất. Lý thuyết này là lời giải thích vì sao chỉ có một phía của Mặt Trăng đối mặt với hành tinh của chúng ta.

(Ảnh: taffpixture/Shutter Stock)

Vì sao lại có tên gọi “Trái Đất”?

Bên cạnh Sao Diêm Vương, Trái Đất là hành tinh duy nhất trong hệ Mặt Trời có tên không bắt nguồn từ một vị thần La Mã hay Hy Lạp. Cái tên “Trái Đất” xuất phát từ tiếng Anh cổ và từ tiếng Đức có nghĩa là “mặt đất”. Nhưng chúng ta lại không biết cái tên này được đặt khi nào và bởi ai. Tên của Trái Đất không phải xuất phát từ câu chuyện thần thoại vì người cổ đại không biết rằng Trái Đất cũng là một hành tinh giống như những hành tinh khác. Họ nghĩ rằng Trái Đất là trung tâm, các hành tinh khác là các thiên thể quay quanh Trái Đất. Nhưng cuối cùng, chúng ta lại không tìm được bằng chứng cụ thể cho giả thuyết này.

(Ảnh: videnskab.dk)

Hố Siberia hình thành như thế nào?

Những miệng núi lửa này là một trong những bí ẩn địa chất kỳ quái nhất của Trái Đất trong thời gian gần đây. Nằm trên Yamal và bán đảo Gydan của Nga, những lỗ hổng được phát hiện vào năm 2014 đã không ngừng mở rộng. Lời giải thích phổ biến nhất về hiện tượng này đến từ bong bóng khí metan bùng nổ khi lớp băng vĩnh cửu Siberia nóng lên. Một số khác cho rằng đây là dấu vết của người ngoài hành tinh. Đến nay, những chiếc hố khó hiểu vẫn khiến các nhà nghiên cứu đau đầu.