Văn hóa / Thế giới văn hóa

[Review sách hay] 7 ngày trong thế giới nghệ thuật

Thế giới nghệ thuật vô cùng đa dạng, phức tạp với vô vàn khái niệm mơ hồ, trừu tượng. Rất khó để đưa ra các tổng kết chung về nghệ thuật. Tự thân nó và những vấn đề liên quan luôn hàm chứa nhiều bí mật. Tiếp cận nghệ thuật không hề dễ dù là đối tượng hàn lâm hay bình dân. Tuy nhiên, qua “7 ngày trong thế giới nghệ thuật” của Sarah Thornton (dịch giả Nguyễn Như Huy), độc giả sẽ phải bất ngờ trước những khai phá thú vị đằng sau bức màn nghệ thuật.

ELLE Team ĐĂNG NGÀY: 10/10/2017 16:00:18

Lưu bài viết

BÀI LIÊN QUAN

Giới thiệu sách mới hay tháng 10/2017

Thế giới văn hóa | 01/10/2017

Cuốn sách không chỉ dễ hiểu mà còn khá lôi cuốn, kích thích sự tò mò về một xã hội kỳ dị như thế giới nghệ thuật và hiểu được phần nào cơ cấu hoạt động của thế giới “ngầm” này. Mỗi nhân vật xuất hiện trong cuốn sách này mang rất nhiều giọng điệu khác nhau nhưng đều cùng đồng thuận rằng nghệ thuật nên có tính khơi mở tư duy. Tiền đề cơ sở của cuốn sách chính là niềm tin vào tính quan trọng của tác phẩm nghệ thuật.

Càng đi sâu vào các chương sách, người đọc không ngừng bị thôi thúc khám phá. Vị thế thực sự của một nghệ sĩ trong thế giới nghệ thuật là gì? Chức năng của các bảo tàng là thế nào? Và điều quan trọng là tại sao chúng ta, những người đọc không thuộc nhóm hàn lâm cũng cần phải có hiểu biết về thế giới nghệ thuật. Đó là thế giới như thế nào và gồm những ai? Bản thân của một tác phẩm nghệ thuật có ý nghĩa gì? Làm cách nào để chạm vào sự tưởng tượng của người xem để rồi đưa họ vào một chuyến du hành của trí tuệ. Các câu chuyện trong cuốn sách này sẽ nhiều lần trả lời cho câu hỏi trên. “Nghệ thuật chính là câu trả lời cho hình ảnh về sự giàu có tột bậc”.

Điểm mạnh của cuốn sách chính là lối tường thuật và dẫn lại lời nhân vật. Mỗi chương sách là một nhóm chân dung với các giọng điệu và quan điểm khác nhau. Sarah Thornton đã làm việc cật lực để nối khớp các quan điểm một cách rành mạch. Trong thế giới nghệ thuật mô phỏng xã hội và lối khảo sát dựa trên trải nghiệm thực để đem lại cho người đọc một cảm giác gần nhất với sự trải nghiệm tại chỗ, qua đó giúp họ hiểu về các lãnh địa nghệ thuật như thể chính người đọc đang có mặt ngay tại đó.

Suốt 7 chương sách, người đọc như thể cùng tác giả đối thoại, phỏng vấn, trải nghiệm các sự kiện và nhân vật mà theo dịch giả Nguyễn Như Huy lưu ý là nó nằm ở thượng tầng kiến trúc của thế giới nghệ thuật, tức những nhân vật và sự kiện nếu không có sự trung gian của Sarah Thornton, chúng ta sẽ tuyệt đối không bao giờ có cơ hội biết tới. Bởi vì “Thị trường nghệ thuật là một con quái thú phức tạp không bao giờ giữ nguyên trạng”. Thế giới nghệ thuật không phải là một hệ thống hoạt động nhịp nhàng mà là tập hợp của các nhóm văn hóa đặc thù với các định nghĩa khác nhau về nghệ thuật. Đó là những nhóm đầy mâu thuẫn đối nghịch nhưng lại không thể tồn tại thiếu nhau. Mỗi nhóm đều có một định nghĩa về nghệ thuật khác nhau. Sự xung đột này dữ dội đến mức Sarah phải thừa nhận nếu cô không tìm kiếm được phương pháp (đối kiểm nhân học thực địa) đủ trung lập để nghiên cứu và đánh giá thì khó mà giữ mình an toàn nguyên vẹn, khỏi sứt đầu mẻ trán khi bước đi giữa các phe cánh.

Đọc 7 ngày trong thế giới nghệ thuật, người ta cảm thấy biết ơn cả dịch giả lẫn tác giả vì quá trình làm việc đáng nể để đưa đến những thông tin có tính chuyên môn, nghiên cứu nhưng lại vừa tạo một không khí giải trí, giúp độc giả thâm nhập vào thế giới tưởng chừng nhiều bất khả.

Khi bắt đầu cuốn sách này Sarah Thornton tự nhận mình là một nhà xã hội học vô danh (Tờ Washington Post gọi bà là Jane Goodall của thế giới nghệ thuật). Với thời gian theo đuổi gần 3 năm ròng, 250 cuộc phỏng vấn và những ghi chép dày đặc trong 47 cuốn sổ tay bìa xanh, Sarah Thornton đã làm một cuộc phiêu lưu nhiều tâm sức nhằm định vị thế giới nghệ thuật đương đại toàn cầu qua việc kể lại 7 câu chuyện, mà địa bàn của chúng trải dài đến 6 thành phố qua các nước Anh, Mỹ cho tới Ý. Mỗi câu chuyện đều được đúc kết từ 30-40 cuộc phỏng vấn chuyên sâu cùng với rất nhiều giờ ghi chép và đối thoại trong vai trò người quan sát.

Tác giả đã tóm gọn 7 yếu tố quan trọng tạo nên sự ảnh hưởng đến cách vận hành thế giới nghệ thuật đương đại. Nghệ thuật của những nghệ sĩ sống ở thế kỷ 21, tác phẩm của họ là tiếng nói phản ánh xã hội đương đại và các vấn đề liên quan đến bản thân cũng như thế giới xung quanh. Điểm đặc biệt của cuốn sách chính là lối trình bày nghiên cứu theo bố cục 7 chương/7 ngày (như là 7 ngày sáng tạo vũ trụ của Chúa Trời), giúp người đọc dù ở bất kỳ đâu trên thế giới đều cảm thấy như thể tự mình đang dấn bước vào chuyến phiêu lưu kỳ lạ, nhiều tầng nghĩa và không thiếu ấn tượng bất ngờ, cảm xúc mạnh mẽ.

Nhóm thực hiện

Bài: MN Nguồn: Tạp chí Phái đẹp ELLE