Hướng đi concept
Nếu những năm trước, các sản phẩm rap Việt chỉ được ra mắt một cách riêng lẻ với audio và video, thì trong năm nay, không hẹn mà gặp, rất nhiều EP và album được ra mắt. Trong đó, những nghệ sĩ trẻ đã mang đến nhiều sản phẩm chất lượng, có thể kể đến MCK, tlinh, Tuimi, Obito hay HIEUTHUHAI… Các nghệ sĩ này đang ngày càng quan tâm hơn đến việc sáng tạo concept, thông qua đó giới thiệu cá tính cũng như nghệ sĩ tính của bản thân mình.
99% (MCK), ái (tlinh) và Shimmer (Tuimi) là những album xoay quanh tình yêu để lại dấu ấn đặc biệt. Các đĩa nhạc này cho thấy một khía cạnh khác về mảnh đất cảm xúc tưởng đã quá quen thuộc, rằng thất bại, tan vỡ cũng là bài học để ta dần trưởng thành và chín chắn hơn. Trong 3 album nói trên, các giai đoạn bỡ ngỡ, hạnh phúc, say đắm, giận hờn, tan vỡ, tuyệt vọng được tái hiện qua phần sản xuất kết hợp với nhiều dòng nhạc như R&B, Soul… Các nghệ sĩ cũng đã cho thấy sức trẻ và tư duy mới, không ngại thể hiện góc nhìn một cách khác biệt, vượt xa khuôn mẫu vốn được “đóng khung” về chủ đề này.
Trong khi đó, thông qua các album đầu tay, Obito và HIEUTHUHAI đã kể câu chuyện của chính bản thân mình, từ đó xác lập danh tính, tạo tiền đề cho các sản phẩm tiếp theo. Trong Đánh đổi, hành trình từ một cậu bé ngây thơ đến khi gặp phải va vấp và những khó khăn đầu đời của nam rapper sinh năm 2001 – Obito – khiến người nghe phải suy ngẫm lại về thế hệ mới của Rap Việt. Ở đây, chủ đề không còn là những câu chuyện vô thưởng vô phạt về tình dục, chơi bời, khoe khoang hay rap dizz công kích cá nhân… mà còn truyền được cảm hứng, cổ vũ tinh thần. Album nổi bật ở cách tổ chức và sắp xếp bài hát, hình thành nên một câu chuyện tương đối hoàn chỉnh.
Nổi tiếng với độ nhận diện cao, những tưởng đó là thế mạnh của HIEUTHUHAI, thế nhưng, chặng đường đến với thành công của nam rapper cũng không dễ dàng. Ai cũng phải bắt đầu từ đâu đó không thiếu khoảnh khắc mà anh “flex” những gì mình có, tạo cảm giác đôi khi ngạo nghễ cùng một chút bất cần. Thế nhưng, đó không hoàn toàn là lời tự phụ, mà được viết ra như kết quả của sự cố gắng, dù đã luôn phải đối mặt với việc bị xem là một “softboy” chỉ rap riêng về tình yêu và không đủ tính “underground”. Trong hành trình cố gắng vươn lên ấy, người nghe chắc hẳn cũng cảm thấy được câu chuyện mang tính thế hệ, cảm thấy đồng điệu và được tiếp thêm sức mạnh.
Không chỉ thế hệ trẻ, những tên tuổi lão làng của Rap Việt cũng chọn năm nay để quay trở lại. Ở mảng EP, Binz mang đến một bất ngờ mới khi thay đổi hình tượng từ một “Bigcityboi” sang tạo hình khác biệt trong Đan Xinh in Love. Tuy vẫn hợp tác cùng tổ đội SpaceSpeaker, thế nhưng, âm nhạc của Binz không còn âm hưởng đô thị hiện đại, thay vào đó là phong cách retro và vintage với các cảm hứng đến từ Soul, R&B. 6 bài hát đa dạng cách thể hiện đã giới thiệu một Binz sâu sắc và dám bước khỏi không gian an toàn. Không chỉ thành công về mặt chuyên môn, tạo hình của nam ca sĩ cũng tạo ra cơn sốt lớn, cho thấy sự khai thác toàn diện về nhiều mặt của một trong những rapper thế hệ đầu.
Ngoài Binz, EP Đi cà phê của Cam cũng là sản phẩm rất đáng thưởng thức. Với các sample mang nhiều âm hưởng đô thị, rapper kỳ cựu đã thể hiện khả năng storytelling tuyệt vời. Với những ca khúc mang không khí phóng khoáng, tự do, Cam đã thể hiện rất rõ cá tính trong những bài hát đậm đặc tinh thần YOLO. Cách delivery và transition của nam nghệ sĩ cũng tạo được nhiều bất ngờ, sử dụng âm điệu địa phương và nhiều flow liên tục thay đổi, không hề nhàm chán.
BÀI LIÊN QUAN
Những kết hợp mới
Thành công của những album nói trên không chỉ nằm ở câu chuyện chủ đề hay cá tính của người nghệ sĩ, mà còn đến từ sự hợp tác với các producer trẻ tài năng. MCK có sự kết hợp cùng Lope Pham – cộng sự quen thuộc, người đã tạo nên các giai điệu mang đậm âm hưởng R&B, Soul và khiến Autotune trở thành dấu ấn của nam rapper. Cũng theo lối Melodic Rap, trong ái, tlinh kết hợp cùng 2pillz – người tạo nên cách kết nối các bài hát với nhau mà không hề có khoảng nghỉ, giúp toàn bộ album được giữ liền mạch như một câu chuyện được kể xuyên suốt.
Hợp tác với Obito, producer trẻ Shiki cũng đã có màn “debut” với nhiều bản phối ấn tượng. Cả 2 biết cách tạo ra một concept album đúng nghĩa, với các phase được chia nhỏ bằng các interlude (đoạn chuyển tiếp), trong đó, các transition đã được tính toán một cách kỹ lưỡng. Đánh đổi được tạo nên bởi rất nhiều sự kết hợp đặc biệt, nhờ vậy mà dù có tận 20 bài hát, album này vẫn giữ được “nhiệt” từ đầu đến cuối. Đó là Rap kết hợp cùng Soul, dàn dây cổ điển hay nhạc phúc âm, gợi nhớ đến nhiều tác phẩm của J. Cole, Kendrick Lamar, Kanye West…
Khách mời tham gia cũng được cân nhắc kỹ càng để mang đến những giai điệu bất ngờ và hiệu quả nhất. Trong Ai cũng phải bắt đầu từ đâu đó, producer Kewtiie đã rất nhạy bén khi khai thác tối đa thế mạnh của từng người một, dù là HIEUTHUHAI hay các khách mời như Tage và B Ray. Ngoài ra, bài hát Exit Signs cũng trở thành hiện tượng khi nam rapper sinh năm 1999 thay đổi phong cách, chuyển sang spoken word với sự tham gia của nghệ sĩ indie – marzuz. Cách kết hợp nói trên cũng được Obito, MCK và tlinh triệt để áp dụng, để không chỉ mang đến sự khác biệt trong album thống nhất, mà còn giới thiệu thêm một thế hệ những người nghệ sĩ có cùng mindset hiện đại và đầy sáng tạo.
Đã từng hoạt động trước đó ở nước ngoài, Tuimi cũng phải mất tận 4 năm ở Đức, Nhật Bản và Việt Nam mới cho ra mắt album Shimmer. Được biết, trong đĩa nhạc này, á quân chương trình King of Rap có sự hợp tác với nhạc sĩ kiêm producer từng đoạt giải Grammy – Dan Edinberg. Ngoài ra, cô cũng làm việc với producer SIBA đến từ Nhật Bản. Có thể vì lý do này mà album thứ 2 của Tuimi đậm tính US-UK, với phần âm nhạc tuy không có nhiều kết hợp mới mẻ nhưng thể hiện được không khí bài hát và phong cách rất riêng của nữ nghệ sĩ.
Không chỉ những cặp rapper và producer tạo nên ấn tượng khác biệt, mà cách kết hợp với các dòng nhạc mang tính đặc trưng cũng khiến người nghe cảm thấy thích thú. Ngoài việc quay lại với các dòng nhạc quốc tế trong quá khứ, việc phối trộn Rap với các chất liệu dân gian – truyền thống mang đậm âm hưởng Việt Nam cũng rất nổi bật. Có thể kể đến Wowy và NSND Bạch Tuyết với Tia sáng cuối cùng, hay Doublue2T – quán quân mới nhất của chương trình Rap Việt – với bản hit “quốc dân” À Lôi mang đạm âm hưởng Tây Bắc.
Các tác phẩm này tuy vẫn còn nhỏ giọt, thế nhưng, với sự đón nhận đến từ khán giả và hành trình không ngừng khai phá bản thân của các nghệ sĩ trẻ, vị thế của Rap đang ngày càng được nâng cao, để từ dòng nhạc chịu nhiều điều tiếng trở thành dòng nhạc chính thống, kể được những câu chuyện hay. Bức tranh của Rap và Hip-hop Việt trong năm 2023 tính đến nay đã và đang vô cùng đa sắc cũng như chất lượng. Với thế hệ những nghệ sĩ mới song hành cùng các rapper kỳ cựu không ngại thay đổi hình tượng, nhiều khả năng, sự bùng nổ của Rap sẽ không ngừng lại mà còn mở rộng, đa dạng và phong phú hơn trong tương lai gần.
Nhóm thực hiện
Bài: Ngô Minh
Ảnh: Tư liệu