Disney bị soán ngôi trong lần sinh nhật thứ 100
Disney, trong lịch sử là một gã khổng lồ về doanh thu phòng vé, đã phải chịu đựng một năm có nguồn thu ảm đạm. Trong 2023, công ty đứng thứ hai trong bảng xếp hạng Hollywood sau Universal Pictures, khi doanh thu phòng vé toàn cầu của hãng đạt 4,83 tỷ USD, bao gồm 1,9 tỷ USD từ Bắc Mỹ và 2,92 tỷ USD từ quốc tế.
Wish, đánh dấu bữa tiệc sinh nhật trăm năm, thất bại trong tuần đầu công chiếu đã kéo dài vận đen phòng vé của Disney. Là câu chuyện ngụ ngôn ca nhạc hoạt hình, về ngôi sao ước nguyện mà rất nhiều nhân vật Disney đã mong ước trong lịch sử kéo dài hàng thế kỷ của hãng phim, Wish đã không thể trở thành sự lựa chọn hàng đầu cho các gia đình trong dịp Lễ Tạ ơn.
Thay vì lấy lại “phép thuật” của hãng phim, Wish lại gia nhập một danh sách dài những bom xịt năm 2023 bên cạnh The Marvels, Indiana Jones and the Dial of Destiny, The Haunted Mansion và Ant-Man and the Wasp: Quantumania. Nàng tiên cá mùa Hè dù không hoàn toàn thất bại với 569 triệu USD toàn cầu, nhưng nó vẫn chưa đến gần ngưỡng tỷ USD mà các phim chuyển thể người thật đóng trước đây của Disney (như The Lion King hay Beauty and the Beast) đã vượt qua. Và mặc dù Elemental kết thúc với 495 triệu USD trên toàn cầu, mạnh hơn nhiều so với kỳ vọng mở màn đáng thất vọng của bộ phim, Pixar vẫn chưa lấy lại vinh quang trước đây của mình.
Kể từ năm 2015, Disney đã thống trị phòng vé. Sự thống trị của Disney gần như là điều đương nhiên khi nhìn vào loạt thương hiệu nhượng quyền, danh sách phim hoạt hình, chương trình truyền hình và cả doanh thu từ các công viên giải trí… Nhưng năm 2023 là một sự thất vọng lớn và điều đó đã được chứng minh rằng Universal đã kết thúc năm 2023 với tổng doanh thu phòng vé là 4,907 tỷ USD so với 4,827 tỷ USD của Disney.
Trong cùng năm, Universal đã phát hành 24 phim so với 17 phim của Disney. Ngoài ra, danh sách phim của Universal còn bao gồm một số phim gây thất vọng như Fast X và Ruby Gillman, Teenage Kraken được cho là đã lỗ 80 triệu USD cho công ty. Nhưng Universal đã bù đắp điều đó bằng những bộ phim đình đám như The Super Mario Bros Movie và Oppenheimer cùng với M3GAN.
Bỏ qua các năm đại dịch 2020 và 2021, đây là năm đầu tiên kể từ năm 2015 không có phim Disney nào thu về hơn 1 tỷ USD tại phòng vé toàn cầu.
BÀI LIÊN QUAN
Tái khởi động với nhiều quyết tâm tìm lại hào quang phòng vé
Mặc dù là một trong những tập đoàn truyền thông lớn nhất thế giới, giá cổ phiếu của Disney vẫn chưa bằng một nửa so với năm 2021 và doanh thu phòng vé trung bình của các bộ phim gắn nhãn Disney không còn như trước nữa. Tuy nhiên, Disney vẫn là thương hiệu “ăn nên làm ra” bậc nhất kinh đô điện ảnh và là cái tên bảo chứng cho nhiều bộ phim chất lượng. Và nếu có hãng giải trí nào chứng tỏ được khả năng phục hồi thì đó chính là Disney.
Bước sang năm mới, hãng tiếp tục trình làng loạt tác phẩm hấp dẫn thuộc đủ thể loại, từ siêu anh hùng cho đến kinh dị, hoạt hình, hành động. Trong đó, bom tấn Inside Out 2 (tựa Việt: Những mảnh ghép cảm xúc 2) hứa hẹn khuynh đảo phòng vé ngày 14/6/2024. Với phần phim đầu tiên ra mắt cách đây 9 năm, Inside Out đã chiếm lĩnh một lượng fan cố định khi tạo nên cơn sốt trên toàn thế giới và xuất sắc thu về 858,8 triệu USD, thắng giải Oscar cho Phim hoạt hình xuất sắc. Bộ phim được kỳ vọng sẽ chinh phục cột mốc 1 tỷ USD và trở thành ứng cử viên cho các giải thưởng danh giá sắp tới.
Hình 4. Phần 2 của siêu phẩm hoạt hình Inside Out ấn định ngày phát hành
Cũng lần đầu tiên kể từ năm 2014, Disney sẽ chỉ phát hành một bộ phim Marvel trong năm. Bộ phim duy nhất đến từ Marvel Studios dự kiến phát hành là Deadpool 3 ra mắt 26/7 sau khi Captain America: Brave New World và Blade bị đẩy sang năm 2025 do sự chậm trễ trong sản xuất bắt nguồn từ ảnh hưởng của các cuộc đình công ở Hollywood. Deadpool 2 năm 2018 kiếm được 324,6 triệu USD và 785,9 triệu USD ở Bắc Mỹ và toàn cầu, trong khi Deadpool vào năm 2016 lần lượt thu về 363 triệu USD và 782 triệu USD.
Thương hiệu The Omen đến từ hãng sản xuất 20th Century Fox sẽ có tác phẩm đầu tiên công chiếu tại Việt Nam là The First Omen vào ngày 5/4/2024. Một tác phẩm kinh dị khác cũng có màn tái xuất nhiều kỳ vọng là Alien: Romulus. Phim tái hiện hành trình khám phá những bí ẩn rùng rợn ngoài vũ trụ và đám quái vật không gian, dựa trên hai mốc thời gian giữa 1979 và 1986.
2024 cũng đánh dấu màn trở lại của Planet of the Apes với phần phim Hành tinh khỉ: Vương quốc mới. Series Planet of the Apes trước đó đã dành được nhiều lời khen và loạt giải thưởng cùng nguồn doanh thu đáng ngưỡng mộ lên tới hơn 1,67 tỷ USD toàn cầu. Tiếp nối câu chuyện hấp dẫn về xung đột kịch tính giữa khỉ và người, Kingdom of the Planet of the Apes mang nhiều niềm tin sẽ kéo dài chuỗi thành tích của các tác phẩm tiền nhiệm.
Sau The Little Mermaid, The Lion King sẽ là cái tên tiếp theo nằm trong dự án live-action của hãng. The Lion King phiên bản live-action năm 2019 với doanh thu 1,6 tỷ USD được xem là cuộc cách mạng về CGI. Phần phim tiếp theo với tựa đề Mufasa: The Lion King vẫn sẽ áp dụng công nghệ tạo hình nhân vật hoàn toàn bằng kỹ thuật máy tính. Bộ phim cũng là một trong những tác phẩm nòng cốt của Disney năm nay và được dự đoán cán mốc 1 tỷ USD.
Trong một động thái bất ngờ, Disney đã thông báo rằng Moana 2 cũng sẽ ra rạp vào tháng 11 cùng năm. 2023 cũng khởi động với nhiều hy vọng nhưng doanh số là một điều khó đoán và nhìn chung thành công lớn nhất của Disney trong lịch sử gần đây vẫn là Avatar: The Way of Water, ra mắt vào tháng 12 năm 2022.
Xem thêm
• Những bộ phim tôn vinh giá trị phụ nữ trên Netflix
• 21 bộ phim Hàn Quốc hay nhất trên Netflix
• 17 bộ phim Trung Quốc hay nhất trên Netflix
Disney có thể làm gì để lấy lại ngôi vương phòng vé Hollywood?
Khi nhìn về tương lai, năm 2024 nói riêng và 100 năm tới của Disney nói chung, điều quan trọng là phải xem xét công nghệ sẽ ảnh hưởng như thế nào đến cách công ty sản xuất và phát hành sản phẩm. Công nghệ đang thay đổi mỗi ngày và cách sản xuất phim, chương trình truyền hình trong những năm 1950 không giống như cách chúng được tạo ra vào năm 2023. Là một trong những tập đoàn truyền thông lớn nhất thế giới, Disney cần phải đi trước thời đại và có động lực đằng sau những thay đổi mới.
Một vấn đề quan trọng là mặc dù doanh thu của nhiều bộ phim năm 2023 có thể trông ổn nhưng chúng lại bị bù đắp bởi kinh phí sản xuất quá cao. Indiana Jones and the Dial of Destiny được cho là có mức đầu tư 300 triệu USD, khiến việc bù vốn và kiếm được lợi nhuận gần như không thể. Điều này có thể kéo dài đến năm 2024, vì lượng tác phẩm cần đến CGV hay đầu tư bối cảnh và trang phục khổng lồ vẫn là con số lớn. Có khả năng Disney đang xem xét lại chiến lược của họ với phim kinh phí thấp hơn vì cuối cùng họ nhận ra rằng đầu tư lớn hơn không còn có nghĩa là chất lượng tốt hơn.
Mặt khác, Disney vẫn có thể làm một số phim lớn, điều đó cần thiết để thúc đẩy doanh thu phòng vé. Nhưng giống như các hãng phim khác, họ cần điều chỉnh ngân sách phù hợp thay vì tiếp tục bật đèn xanh cho các bộ phim đầu tư khủng như những năm trước, nhất là tại thời điểm hiện tại rạp chiếu phim không còn là nơi duy nhất để mọi người xem phim nữa.
Giành lại ngôi vương phòng vé Hollywood là một nhiệm vụ phức tạp và thành công phụ thuộc vào nhiều yếu tố. Mặc dù Disney nổi tiếng với các loạt phim thành công như Marvel và Star Wars, nhưng việc đa dạng hóa nội dung của họ có thể thu hút lượng khán giả lớn hơn. Thêm vào đó, khán giả hiện đại đang tìm kiếm những cách kể chuyện mới mẻ, sáng tạo, được kích thích về mặt tư duy. Có thể thấy rõ xu thế này qua sự thành công vượt trội của các tác phẩm đến từ các hãng điện ảnh độc lập như Neon hay A24 Studio… Do đó, việc Disney nên làm là tập trung phát triển những câu chuyện táo bạo và sẵn sàng thách thức các công thức bom tấn điển hình.
Tựu trung, Disney không phải là hãng phim duy nhất thích nghi với những thay đổi do đại dịch mang lại và kỷ nguyên Internet đang thay đổi thói quen xem phim của mọi người. Nhưng việc mất đi ngôi vị quán quân phòng vé là một đòn giáng mạnh vào công ty và có thể dẫn đến những thay đổi đáng trông đợi của Disney trong việc làm phim trong vài năm tới.
Nhóm thực hiện
Hoàng Thúy Vân
Ảnh: Tổng hợp