Hành trình của Show nghệ thuật đương đại “Nón”

.

Trong lần ra mắt vào năm 2015, “Nón” đã chào đón gần 400 khán giả đến xem buổi trình diễn đầu tiên, vinh dự là chương trình khép lại sự kiện “Vì sự phát triển của châu Âu” tại Luxembourg. “Nón” 2016 tiếp tục hành trình đương đại với nhiều mới mẻ hơn từ những người sáng tạo ra nó: Vũ Ngọc Khải và Ngô Hồng Quang.

Cùng bay đương đại

Cùng theo học nghệ thuật đương đại tại Hà Lan, một theo múa, một chọn âm nhạc rồi tình cờ gặp nhau trong chương trình xiếc Làng tôi, Vũ Ngọc Khải và Ngô Hồng Quang nhanh chóng đồng cảm trong trăn trở và khát vọng chung: làm thế nào để biểu thị truyền thống bằng những hình thức mới mẻ, cá tính hơn. “Anh Quang là người khá đặc biệt, tôi gặp không nhiều người như vậy. Âm nhạc của anh rất có hồn, đưa tôi tới những mảnh đất mới, sự tự do rồi đột ngột nặng nề, day dứt” – ấn tượng của Khải về Quang. Khải mạnh dạn chia sẻ với Quang ý tưởng thực hiện show múa đương đại kết hợp với nhạc dân tộc. Nói như Quang thì “sự chân thành trong nhân cách và phong cách làm việc nghiêm túc, đầy nhiệt huyết” của Khải đã thuyết phục được anh.

Nón ra đời dựa trên biểu tượng của “bánh Dầy”, “bánh Chưng”, vừa thể hiện sự kết nối âm – dương, tín ngưỡng của người Việt; vừa ẩn chứa nét tinh tế của văn hoá xưa: học ăn, học nói, học gói, học mở. Thông qua cách sắp đặt những yếu tố quen thuộc, bằng ngôn ngữ hình thể và âm nhạc, Khải và Quang chia sẻ trải nghiệm của những người con đất Việt trong những năm tháng tha hương: “Ta là ai giữa quê người?” Để rồi trong hành trình khám phá thế giới muôn màu đó, họ cảm thấy thêm yêu nguồn cội và tự hào giới thiệu những điểm đặc biệt nhất của xứ sở ra thế giới. Nón, còn đặt ra mối tương quan giữa con người và thời đại số, đi tìm câu trả lời vì sao tính “kết nối” càng tăng mà con người lại mỗi ngày một xa nhau.

Kể từ buổi trình diễn đầu tiên tại Việt Nam, Nón đã theo chân Khải và Quang đến Luxembourg trong khuôn khổ European Year of Development vào tháng 12/2015, đến Ý, đến Hà Lan. Nón nhận về không chỉ là những phản hồi tích cực như nhận xét của Bộ trưởng Bộ Văn hóa Ba Lan: “Nón là tác phẩm có chất lượng cao về múa và âm nhạc” mà còn là những trải nghiệm để người thực hiện thêm trưởng thành và hoàn thiện. Quang khiêm tốn nói về hành trình của anh và cộng sự: “Hành trình nào cũng có chông gai. Hành trình của tôi và tôi tin là của Khải cũng vậy. Chính những giai đoạn khó khăn, gập ghềnh đã tạo nên những điều quý giá và sự vững vàng trong cuộc sống. Tôi nghĩ sẽ không bao giờ hết chông gai. Tất cả là do thái độ của mình đối với trở ngại thế nào mà thôi”.

.

Mới mẻ và bung phá

Tháng 7/2016, Nón tái ngộ khán giả, bên cạnh sự kết hợp nhuần nhuyễn giữa chuyển động cơ thể thú vị của múa đương đại và dòng chảy giai điệu được biểu diễn hoàn toàn mộc gồm: Chiêng Dây (hiện chỉ có 2 cây đàn tại Việt Nam), Đàn Tính, Đàn môi 3 lá, Đàn môi 1 lá, Đàn bầu sẽ là phần “khoản đãi” khán giả một bài hát hoàn chỉnh của Quang. “Có hai điều khiến tôi sáng tác bài hát hoàn chỉnh cho Nón lần này. Một là, tôi muốn hướng khán giả tới không gian nghệ thuật trong đó có sự kết hợp hài hoàgiữa vẻ đẹp hình ảnh của múa, hơi hướng âm nhạc miền núi cùng với lời ca rõ nghĩa để không những tạo cảm giác miên man, rộng mở mà còn đưa họ tới thế giới tưởng tượng của riêng họ. Tôi muốn đưa họ tới những miền đất mới hoang vu, đưa họ ra khỏi không khí nhộn nhịp, bận rộn, ngột ngạt không kiểm soát của xã hội đương đại. Hai là, ca từ của ca khúc Về đồi nonđơn giản, mộc mạc như chính chất liệu âm nhạc dân tộc của nó. Tôi muốn hướng tới lời kêu gọi tình ái tuyệt đẹp của chàng trai dành cho bạn gái. Hãy về với đồi non nơi ta đã sinh ra, nơi ta được làm đôi chim non tung bay khắp trời, nơi ta sẽ trao trọn tình yêu cho nhau, cho muôn loài vì chỉ có nơi ấy mới mang lại hạnh phúc và sự sẻ chia chân thành nhất, giản dị nhất.”

Và Nón sẽ chẳng thể hóa ý tưởng thành hiện thực nếu không có người phụ nữ cháy hết mình vì đam mê đứng phía sau: chị Văn Quý Ngọc Ái. Miệt mài tìm sự giúp đỡ nhưng cũng đủ can đảm khước từ tính thương mại để bảo đảm sự bung phá, sáng tạo của nghệ sĩ là điều không phải ai cũng làm được. “Ái thật tuyệt vời!” “Chúng tôi rất may mắn là đã có Ái nằm trong ekip thực hiện.” – Quang và Khải mắt lấp lánh.

Sau hơn hai năm sáng tạo và một năm làm việc cùng nhau nhiều lần, Khải và Quang đã gắn bó với nhau hơn, hiểu rõ về lĩnh vực của nhau hơn. Vì vậy, trong lần trình diễn này, yếu tố ngẫu hứng đòi hỏi sự kết hợp vô cùng ăn ý tăng lên 50%. Nón sẽ có buổi trình diễn đầu tiên tại Hà Nội vào ngày 21/7 tại L’espace (24 Tràng Tiền, Hà Nội) và tái diễn sau một năm ra mắt tại Tp. HCM vào hai ngày 26, 27/7 tại Idecaf (28 Lê Thánh Tôn, Q.1)

______

Xem thêm

AIA Vietnam Eye – Tôn vinh nghệ thuật đương đại Việt Nam

Triển lãm nghệ thuật đương đại quy mô lớn tại Frieze London

Mái Nhà – Vở múa đương đại của tự do và chia sẻ