Và sau khi gấp lại hai cuốn sách trở đầy những điều kỳ thú, mới mẻ từ những vùng đất chúng ta có khi còn chưa từng biết tên ấy, chắc chắn bạn sẽ cảm thấy muốn biết nhiều hơn về nữ tác giả này. Ở Phương Mai nhiều hơn cả tri thức đó là những lý tưởng, những quan điểm sống mới mẻ, hiện đại và những góc nhìn cuộc sống đáng ngưỡng mộ.

Nguyễn Phương Mai, con lừa ưa khám phá

Nữ nhà văn sinh năm 1976 này đã sớm bén duyên với nghiệp viết, cô đã từng làm thư ký cho tờ báo Hoa học trò từ khi mới 24 tuổi. Cô tiếp tục học lên thạc sĩ kkhoa học ngành Thiết kế giáo dục, và sau đó trở thành Tiến sĩ ngành Giao tiếp đa văn hoá. Phương Mai làm giảng viên tại một trường Đại học tại Amsterdam, Hà Lan và đồng thời là một nhà báo tự do.

Nữ nhà báo, nhà văn Nguyễn Phương Mai

Là một cô gái sinh ra và lớn lên ở thành phố lớn như Hà Nội, lại có một sự nghiệp ổn định nếu không muốn nói là thành đạt, vậy nhưng Phương Mai không chọn cho mình con đường “dễ dàng” như nhiều cô gái khác. Thay vì kiếm tìm hạnh phúc giản đơn ở một gia đình nhỏ, một người chồng để chia sẻ yêu thương, hay dành thời gian rảnh để tìm sự thư giãn ở những khu nghỉ dưỡng đắt tiền mà đồng lương  châu Âu của cô dư sức chi trả… Mai Phương lại chọn trở thành những thứ kì quặc như “hòn đá” hay “con lừa”. Chị nói mình là một hòn đá, vậy nên để “không bám rêu thì hòn đá phải lăn”. Chị tự gọi mình là “con lừa”, một con lừa ưa nặng “không bao giờ đứng yên”.

Tình yêu bất tận với sách và du lịch đã tạo nên một Phương Mai ưa nặng như thế. Những gì nữ nhà văn chia sẻ trong hai cuốn sách “Tôi Là Một Con Lừa” và “Con Đường Hồi Giáo” đủ để cho chúng ta thấy, đúng thật cô đã lên đường bằng một trái tim trần trụi, cô mặc cho trái tim rung động trước những điều xa lạ, mặc cho tâm hồn đồng cảm với những mảnh đời đó đây, mặc cho thân mình lao vào tận hưởng thiên nhiên hoang dã một cách chân thực nhất có thể…Và may mắn làm sao, Nguyễn Phương Mai thật thảo tính khi cô không giữ những trải nghiệm đắt giá ấy cho riêng mình mà đã chia sẻ một cách đầy chân thành với tất cả chúng ta.

Tôi Là Một Con Lừa, chuyến du hành theo dấu vết di cư của loài người

Cũng là một cuốn sách du ký, nhưng người thực hiện nó – tác giả Phương Mai đã chọn những cách rất riêng để đi và để viết. “Tôi Là Một Con Lừa” ghi lại hành trình kéo dài hơn một năm trời qua các nước khu vực từ châu Phi – châu Úc – châu Âu và châu Mỹ, đúng theo trình tự của dấu vết di cư loài người.

Những điếm đến của Phương Mai trong cuộc hành trình này không phải những điểm du lịch đắt giá, mà có lẽ nhiều hơn cả là những vùng miền ta chỉ thi thoảng nghe thấy tên trên chương trình Khám phá hay Thời sự. Không những thế, cách Phương Mai “đi” cũng đúng chuẩn thân lừa ưa nặng, cô chọn cho mình những “chiếc vé tàu hạng cùng đinh, những con đường lắt léo… Nhưng tất cả đã đem lại cho cô biết bao trải nghiệm giá trị mà có lẽ đối với nhiều nhiều như chúng ta chỉ dám đặt ở mục hoài bão.

Mỗi vùng đất cô đến cô đều say mình trong cảnh quan hùng vĩ, thưởng thức những món đặc sản, chúng kiến những nếp sinh hoạt, phong tục tập quán bản địa. Cô đã nghẹn lên trên cổ khi chứng kiến những cửa hàng tạp hoá mậu dịch ở Cuba, với cái cân đã gỉ sắt, với những món ăn nghèo nàn, chẳng khác gì Việt Nam trước những năm đổi mới. Cô thích thú trước hình ảnh của sự giao thoa văn hoá – tôn giáo tại Mozambique: những cô gái Hồi giáo trùm khăn đen kín mít chuyện trò cùng các bạn gái theo đạo Thiên chúa giáo nhưng mặc trang phục gốc phi với váy áo sặc sỡ lộ hai bầu ngực căng tròn… Điều khiến người đọc bị cuốn hút bỡi những trang sách của Nguyễn Phương Mai không chỉ bởi lượng tri thức dồi dào và thú vị, mà còn vì những nỗi day dứt đầy nhân văn của cô trước những cảnh đời xa lạ.

Con Đường Hồi Giáo – Chạm tận tay một Trung Đông “thật”

Những miền đất Trung Đông mà chúng ta vẫn chỉ biết đến bởi tin tức thời sự, nơi triền miên những cuộc khủng bố, thảm sát đẫm máu, những luật lệ tôn giáo oái oăm và hà khắc… Vậy nhưng Nguyễn Phương Mai đã cho chúng ta thấy sau những bi kịch ấy là một Trung Đông rất khác – đầy màu săc, đầy nhiệt huyết sống.

Theo bước chân của Phương Mai đi dọc 13 nước hướng Tây của Con đường hồi giáo, chúng ta sẽ được đi từ bất ngờ này tới bất ngờ khác về cuộc sống và con người nơi đây. Hoá ra sau lớp áo choàng đen của cô bạn Hồi giáo là dòng chữ “No Man No Cry” trê làn áo thun mong, đằng sau những làn khói bom đạn xám xịt là nhữg tấm thảm Tunisia sặc sắc mang cả một nền văn hoá lâu đời. Hoá ra Trung Đông không đổ nát như những hình ảnh trên thời sự, mà ở đó là những công trình kiến trúc nghệ thuật đỉnh cao, vừa xa xỉ vừa hào nhoáng, vừa cổ kính hoang sơ bậc nhất thế giới…

Lối hành văn nửa báo chí, nửa văn học lại thêm cái duyên dí dỏm và kiến thức sâu sắc về văn hoá, lịch sử, tôn giáo các vùng miền chính là lý do những trang sách của Nguyễn Phương Mai vẫn luôn hấp dẫn dù nó đầy tri thức hay những thuật ngữ phức tạp.

Tự do là di chuyển, vậy nên đối với Phương Mai được đi và trải nghiệm là niềm hạnh phúc. Sau những trang sách của series “Lên Đường Với Trái Tim Trần Trụi”, có lẽ chúng ta cũng tìm được chút nào đó sự mạnh dạn, bởi đúng là “không thử sao biết?”.

—

Xem thêm 

5 cuốn sách hay nên đọc giúp bạn nuôi dưỡng một tâm hồn đẹp

Những quyển sách hay nên đọc trước khi bạn bước vào tuổi 30

Những cuốn sách hay nên đọc cho người đam mê ẩm thực