Trong hơn 90 năm qua, Oscar đã không ngừng tôn vinh những tác phẩm điện ảnh ấn tượng và những diễn viên tài năng. Mỗi sự kiện trao giải hằng năm cũng trở thành một dịp trọng đại trong ngành điện ảnh, với sự góp mặt của những ứng cử viên xuất sắc toàn thế giới. Hãy cùng ELLE điểm qua 12 “lần đầu tiên” quan trọng trong lịch sử Oscar đã góp phần tạo nên sự phát triển cho nền nghệ thuật thứ 7 nhé!

1. Đồng chiến thắng lần đầu tiên

Trước đây, quy tắc của Oscar là nếu ứng cử viên ở vị trí thứ hai có ít hơn ba phiếu bầu so với vị trí dẫn đầu thì cả hai ứng cử viên sẽ cùng chiến thắng. Đến Lễ trao giải Oscar lần thứ 5, quy tắc này được áp dụng lần đầu tiên với chiến thắng tại hạng mục Nam diễn viên chính xuất sắc nhất của Fredric March trong Dr. Jekyll and Mr. Hyde và Wallace Beery trong The Champ. Cùng với đó, Dr. Jekyll and Mr. Hyde cũng là bộ phim kinh dị đầu tiên giành tượng vàng Oscar, truyền cảm hứng cho rất nhiều tác phẩm xuất sắc của dòng phim kinh dị sau này. 

2. Nữ diễn viên châu Á đầu tiên giành giải Nữ diễn viên phụ xuất sắc nhất

Ảnh: Warner Bros

Nhờ màn thể hiện tuyệt vời trong bộ phim Sayonara, nữ diễn viên Myoshi Umeki đã xuất sắc giành giải thưởng Nữ diễn viên phụ xuất sắc nhất tại lễ trao giải Oscar năm 1957. Myoshi Umeki sinh ra ở Nhật Bản, là người Mỹ gốc Á đầu tiên được đề cử và giành chiến thắng cho hạng mục diễn xuất, mở đường cho ngành điện ảnh châu Á về sau.

3. Nữ diễn viên da đen đầu tiên giành giải Nữ diễn viên phụ xuất sắc nhất

Ảnh: Cinema Blend

Hattie McDaniel đã làm nên lịch sử tại buổi lễ năm 1940 với chiến thắng ở hạng mục Nữ diễn viên phụ xuất sắc nhất cho vai diễn Mammy trong kiệt tác Cuốn theo chiều gió. Không chỉ là người da đen đầu tiên được đề cử cho giải Oscar, bà còn là người đầu tiên giành chiến thắng trong bối cảnh xã hội còn nhiều phân biệt đối xử với người da đen lúc bấy giờ.

4. Nữ diễn viên da đen đầu tiên giành giải Nữ diễn viên chính xuất sắc nhất 

Ảnh: Film Forum

Halle Berry là nữ diễn viên da đen thứ 7 từng được đề cử cho giải thưởng Nữ diễn viên chính xuất sắc nhất. Với phần trình diễn đầy xúc động trong Monster’s Ball, cô đã trở thành người phụ nữ da đen đầu tiên giành tượng vàng Oscar ở hạng mục này tại Lễ trao giải năm 2002. Đến nay, sau hơn 20 năm, cô vẫn là người phụ nữ da đen đầu tiên và duy nhất giành được giải thưởng danh giá này.

Sao & ​Showbiz

Dương Tử Quỳnh: Biểu tượng gốc Á làm rung chuyển Hollywood ở tuổi U70

5. Nam diễn viên da đen đầu tiên giành giải Nam diễn viên phụ xuất sắc nhất

Ảnh: IMDb

Louis Gossett Jr. là nam diễn viên người Mỹ gốc Phi nổi tiếng với nhiều tác phẩm điện ảnh và truyền hình. Năm 1982, với vai diễn Trung sĩ Emil Foley trong bộ phim An Officer and a Gentleman, ông đã chiến thẳng giải Oscar cho Nam diễn viên phụ xuất sắc nhất, và trở thành diễn viên da đen đầu tiên giành chiến thắng trong hạng mục này.

6. Nam diễn viên da đen đầu tiên giành giải Nam diễn viên chính xuất sắc nhất

Ảnh: Amazon

Tại Lễ trao giải Oscar năm 1964, huyền thoại Sidney Poitier đã trở thành nam diễn viên da đen đầu tiên giành giải Nam diễn viên chính xuất sắc nhất, với vai diễn Homer Smith trong Lilies of the Field. Ông cũng là diễn viên da đen đầu tiên được đề cử cho hạng mục này tại Oscar năm trước đó cho vai diễn trong The Defiant Ones.

Xem thêm:

• 20 điều thú vị có thể bạn chưa biết về giải Oscar

• Chiêm ngưỡng nhan sắc cuốn hút của những mỹ nhân đoạt giải Oscar qua các thời kì

• Tro tàn rực rỡ: Tín hiệu đáng mừng của điện ảnh Việt

7. Diễn viên đầu tiên từ chối giải thưởng

Tuy là một giải thưởng danh giá bậc nhất thế giới, nhưng Oscar cũng đón nhận không ít những ý kiến trái chiều từ phía các diễn viên và nhà sản xuất. Sự cự tuyệt đình đám nhất lịch sử gọi tên George C. Scott, với hai lần từ chối giải thưởng Nam diễn viên phụ xuất sắc nhất cho vai diễn trong The Hustler (1961) và giải thưởng Nam diễn viên chính xuất sắc nhất cho vai tướng George S. Patton trong Patton (1970). 

8. Diễn viên khiếm thính đầu tiên chiến thắng

Ảnh: Twitter/ TCM

Marlee Matlin đã làm nên lịch sử tại Lễ trao giải Oscar năm 1987, nơi cô giành chiến thắng cho vai diễn trong Children of a Lesser God. Cô không chỉ trở thành người khiếm thính đầu tiên giành giải thưởng Nữ diễn viên chính xuất sắc nhất, mà còn là nữ diễn viên trẻ nhất giành chiến thắng cho hạng mục này ở tuổi 21.

9. Nữ đạo diễn đầu tiên giành giải Đạo diễn xuất sắc nhất

Ở hạng mục Đạo diễn xuất sắc nhất, có 3 người phụ nữ đã để lại dấu ấn quan trọng cho lịch sử điện ảnh thế giới. Trong đó, nữ đạo diễn đầu tiên chiến thắng hạng mục này là Kathryn Bigelow với tác phẩm để đời The Hurt Locker tại Oscar 2009. Sau chiến thắng của Kathryn Bigelow, những nữ đạo diễn từ khắp thế giới được truyền cảm hứng mạnh mẽ. Tiếp nối bà là Chloé Zhao với tác phẩm Nomadland vào năm 2021 và Jane Campion với The Power of the Dog vào năm 2022. Cho đến nay, họ là 3 người duy nhất giành chiến thắng trong tổng số 7 người phụ nữ từng được đề cử.

10. Phim hoạt hình đầu tiên được đề cử cho Phim xuất sắc nhất

Ảnh: IMDb

Trong danh sách các giải thưởng của Oscar, phim hoạt hình có hạng mục đề cử riêng cho Phim hoạt hình xuất sắc nhất. Tuy nhiên, đối với những tác phẩm xứng đáng, họ vẫn có thể được đề cử trong các hạng mục lớn hơn như Phim xuất sắc nhất. Đến nay, điều này chỉ xảy ra ba lần, và tác phẩm hoạt hình đầu tiên được đề cử cho hạng mục này là Beauty and the Beast của Disney năm 1992. Điều đáng chú ý là vào năm đó, Viện Hàn Lâm chỉ công bố 5 ứng cử viên cho giải thưởng này, và Beauty and the Beast đã chiến thắng hàng ngàn bộ phim khác để nằm trong danh sách ít ỏi ấy. Mặc dù không giành chiến thắng, bộ phim đã tạo nên một tiếng vang lớn trong lịch sử trao giải Oscar và chứng minh giá trị nghệ thuật của mình.

11. Phim nước ngoài đầu tiên giành giải Phim xuất sắc nhất

Trong 20 năm đầu tiên tổ chức Oscar, giải Phim xuất sắc nhất đều trao cho các bộ phim đến từ Mỹ. Lịch sử thay đổi vào lễ trao giải Oscar năm 1949 khi bộ phim chuyển thể Hamlet của đạo diễn Laurence Olivier nhận được giải thưởng danh giá này. Bộ phim được quay ở Anh, khiến tác phẩm này trở thành bộ phim đầu tiên không đến từ Mỹ đã giành được giải thưởng. Kể từ đó, nhiều bộ phim đến từ các quốc gia khác bắt đầu được đề cử và giành chiến thắng, khiến Oscar chính thức mở ra hạng mục Phim nước ngoài hay nhất vào năm 1956, ghi nhận nỗ lực và giá trị của các bộ phim đến từ khắp nơi trên thế giới.

Thế giới văn hóa

Những thương hiệu anime đình đám chuẩn bị đổ bộ phòng vé Việt

12. Phim không nói tiếng Anh đầu tiên giành giải Phim xuất sắc nhất

Ảnh: IMDb

Bộ phim Hàn Quốc gây chấn động màn ảnh của đạo diễn Bong Joon Ho, Parasite, đã làm nên lịch sử tại Oscar 2020. Tổng cộng, Parasite giành được 4 tượng vàng quan trọng của Oscar, bao gồm Phim xuất sắc nhất, Đạo diễn xuất sắc nhất, Kịch bản gốc xuất sắc nhất và Phim quốc tế xuất sắc nhất. Vốn không phải là bộ phim quốc tế đầu tiên giành được những giải thưởng quan trọng này, nhưng Parasite là bộ phim không nói tiếng Anh đầu tiên và cũng là bộ phim châu Á đầu tiên làm nên huyền thoại. Cơn sốt Parasite không chỉ mở đường cho nền điện ảnh Hàn Quốc mà còn thúc đẩy nền điện ảnh quốc tế nói chung trước một đấu trường danh giá như Oscar.