Với những lý do cơ bản như không có môi trường sống, nạn săn bắt hoành hành hay khí hậu biến đổi, các loài động vật hoang dã đang từng ngày đối mặt với nguy cơ bị tuyệt chủng. Thông qua Danh sách đỏ của Liên minh Bảo tồn Quốc tế (IUCN), có tổng cộng 12 loài động vật hoang dã có nguy cơ tuyệt chủng cao. Trong số đó, một vài cái cái tên mà khi được nhắc đến, bạn thậm chí còn không biết đến sự tồn tại của chúng.
1. Đười ươi Bornean
Khác với các anh em thuộc giống loài Sumatra, các chú đười ươi Bornean chỉ xuất hiện với số lượng rất ít tại hòn đảo Borneo. Đặc điểm nhận dạng của loài động vật hoang dã này chính là gương mặt có phần to hơn cùng bộ râu thưa và ngắn hơn các loài đươi ươi khác. Vào tháng 7 năm ngoái, IUCN quyết định điền tên của loài đười ươi này vào Danh sách đỏ sau khi phát hiện dân số của chúng giảm tầm 60% tính từ năm 1950 đến nay. Bên cạnh đó, theo ước tính của tạp chí Scientific American, số lượng còn sót lại sẽ tiếp tục giảm khoảng 22% tính đến năm 2025.
Làm một cuộc điều tra, mọi người phát hiện nguyên nhân chính dẫn đến kết quả này chính là vì môi trường sống của chúng bị phá hủy. Phần rừng nơi các chú đười ươi Bornean sinh sống hầu hết đều được sử dụng cho mục đích trồng cây cao su công nghiệp, sản xuất dầu cọ và giấy. Nạn săn bắt trái phép cũng là yếu tố khiến cho giống loài này rơi vào nguy cơ bị tuyệt chủng. Các hiệp hội bảo vệ động vật hoang dã cũng rất vất vả trong nỗ lực nhân giống. Khác với các loài động vật có vú khác, đười ươi Bornean chỉ sinh nở trở lại sau 6 đến 8 năm kể từ kỳ mang thai gần nhất, khoảng thời gian quá dài để có thể duy trì giống nòi.
2. Pika
Với ngoại hình tròn trịa, cặp mắt to cùng đôi tai dỏng, Pika được ví von như “anh em họ hàng xa” của loài thỏ. Pika là loài động vật hoang dã sinh sống tập trung ở khu vực núi châu Á và Bắc Mỹ. Lần đầu tiên mọi người biến đến sự tồn tại của sinh vật đáng yêu này là vào năm 2014, khi một nhiếp ảnh gia người Trung Quốc phát hiện ra chúng đang kiếm ăn ở tỉnh Tân Cương. Ước tính, chỉ còn vỏn vẹn 1.000 con trên khắp thế giới. Khám phá thêm về “người bạn mới” này, mọi người phát hiện chúng thực chất đã xuất hiện vào năm 1983, tuy nhiên, số lượng Pika hiện nay đã giảm 70% kể từ thời điểm đó.
Sự biến đổi khí hậu đã tác động rất lớn đến đời sống của pika. Thay vì sinh sống ở đồng bằng, chúng phải rút lui về các vùng núi để có môi trường sống phù hợp hơn, khiến cho việc tìm kiếm thức ăn trở nên khó khăn. Bên cạnh đó, ô nhiễm môi trường cũng làm cho loài động vật hoang dã này khó thích nghi với đời sống thực tại.
3. Rái cá lớn
Ngay từ cái tên, chúng ta có thể hình dung được sự to lớn của loài rái cá này. Sở hữu kích cỡ vượt trội với chiều dài có thể lên đến 2m, rái cá lớn tập trung xuất hiện ở khu vực Nam Mỹ. Trong quá khứ, chúng từng bị săn bắt vô tội vạ để lấy da và mặc dù hiện nay vấn nạn này đã được kiểm soát, môi trường nước nơi loài rái cá này sinh sống vẫn bị ô nhiễm nặng nề, dẫn đến việc chúng không thể kiếm ăn.
Con người được xem là đối tượng gây ra không ít phiền toái cho loài rái cá này. Trong khi các ngư dân liên tục quấy nhiễu môi trường sống, hoạt động khai thác vàng của các ông chủ lớn lại gây ra tình trạng ngộ độc thủy ngân cho chúng.
4. Báo Mãn Châu
Báo Amur là một trong các loài động vật hoang dã đang phải đối mặt với nguy cơ tuyệt chủng cao nhất. Sở hữu cơ thể nổi bật với hai gam màu vàng và cam đậm cùng hoạ tiết da báo điển hình, báo Amur có thể nặng đến 60kg cùng chiều dài thân xấp xỉ 5m. Ước tính, báo Amur có vận tốc chạy lên đến 37 dặm/giờ.
Hiện nay, báo Amur chỉ còn xuất hiện ở phía Đông nước Nga và hoàn toàn bị tuyệt chủng ở Trung Quốc, Peninsula. Theo tổ chức bảo vệ môi trường WWF, số lượng của loài báo này chỉ còn tầm 60 con.
5. Chồn sương chân đen
Loài động vật hoang dã này từng có số lượng cá thể rất lớn ở khu vực Bắc Mỹ, tuy nhiên, vì sự lây lan không thể kiểm soát của bệnh dịch hạch và nạn săn bắt mà chúng bị đẩy đến bờ vực tuyệt chủng. Vào năm 1987, tổ chức IUCN gọi chúng là giống loài “tuyệt chủng trong tự nhiên” nhưng may mắn thay, nhờ vào chương trình nhân giống của chính phú Mỹ mà cho đến nay, ước tính có khoảng 300 đến 400 con có cuộc sống hoang dã đúng nghĩa. Trong quá khứ, số lượng của chồn sương chân đen chỉ tầm 18 con.
6. Cáo Darwin
Loài cáo Nam Mỹ này được đặt tên theo nhà bác học Charles Darwin, người có công phát hiện ra chúng vào năm 1834. Cáo Darwin hiện nay được phát hiện ở hai khu vực chính gồm Công viên quốc gia Nahuelbuta và một hòn đảo thuộc Chile. Mối tương quan giữa loài cáo xám này với môi trường sinh thái vô cùng chặt chẽ. Chính vì lẽ đó, nếu chúng ta muốn bảo vệ chúng thì phải ra sức bảo vệ môi trường sinh thái xung quanh. Loài cáo này rơi vào nguy cơ tuyệt chủng vì môi trường sống bị đe doạ cũng như nạn săn bắt trái phép vẫn chưa được kiểm soát.
BÀI LIÊN QUAN
7. Tê giác Sumatra
Tê giác hai sừng Sumatra được tìm thấy ở một số quốc gia thuộc khu vực Đông Nam Á như Indonesia, Malaysia và Myanmar. Chúng dễ dàng được nhận diện thông qua phần lông dài, yếu tố giúp chúng giữ ấm cũng như tránh xa các loài côn trùng gây hại. Hiện nay, số lượng của loài tê giác này chỉ còn khoảng từ 220 đến 275 con. Vấn nạn săn sừng tê giác cho đến nay vẫn chưa được cải thiện, đây cũng là nguyên nhân chính dẫn đến sự tuyệt chủng của tê giác Sumatra.
8. Kền kền trắng
Kền kền trắng được tổ chức IUCN xem là loài động vật hoang dã có mức độ suy giảm giống nòi “thảm khốc” nhất. Hơn 99% dân số của loài chim này đã biến mất kể từ năm 1980. Nguyên nhân chính dẫn đến sự suy giảm này là vì chúng bị ngộ độc xác chết, nguồn thực phẩm quen thuộc của loài kền kền.
9. Tê tê
Tê tê là loài động vật hoang dã sống chủ yếu trong rừng và các đồng cỏ. Chúng sinh hoạt đơn lẻ và khi đêm xuống, tê tê sẽ dùng bộ “áo giáp” cứng cáp của mình để thực hiện những chuyến săn mồi. Được tìm thấy chủ yếu ở châu Á và châu Phi, tê tê đang phải đứng trước nguy cơ bị săn bắt của các tay thợ săn chuyên nghiệp. Theo đài CNN, mỗi năm có ít nhất 100.000 con bị bắt lấy thịt.
10. Sao la
Được tìm thấy lần đầu tiên vào tháng 5 năm 1992, Sao la thường được gọi với cái tên khá mỹ miều là “kỳ lân châu Á”. Dựa vào báo cáo từ WWF, Sao la là giống loài vô cùng quý hiếm, tổ chức này cũng chỉ trông thấy chúng được 4 lần trong môi trường tự nhiên. Sao la đực và cái giống nhau ở ngoại hình khi đều có hai chiếc sừng trên đầu và có những vệt trắng trên mặt khá giống với loài linh dương. Sao la chủ yếu sinh sống ở Việt Nam và Lào, tuy nhiên, hiện nay, số lượng Sao la đã bị giảm đáng kể vì hành động săn bắt của con người.
11. Cá heo Vaquita
Cá heo Vaquita nằm trong nhóm các loài họ cá voi đang có nguy cơ bị tuyệt chủng cao nhất trên thế giới. Đây được coi là loài cá heo sở hữu kích thước nhỏ nhất với chiều dài trung bình xấp xỉ 1,4m. Rất hiếm để mọi người có thể gặp loài cá này trong tự nhiên và đặc điểm duy nhất để nhận diện chúng chính là vòng tròn màu đen bao quanh hai mắt cùng phần đầu khá đặc biệt. Sự suy giảm của cá heo Vaquita dường như liên quan trực tiếp đến các thuyền săn bắt cá ở vịnh California từ năm 1993 đến 2007. Nhiều chính sách bảo vệ được đưa ra, thế nhưng tất cả đều bị “vô hiệu hoá” bởi lòng tham của con người.
12. Khỉ nhện đen Peru
Được tìm thấy chủ yếu ở miền Đông Nam Mỹ, số lượng khỉ nhện đen Peru đã giảm 50% trong suốt 45 năm qua. Loài động vật hoang dã này sống tập trung ở các khu rừng nhiệt đới và nguồn thức ăn chính là hoa quả. Như các giống loài kể trên, khỉ nhện đen Peru cũng bị tác động bởi nạn săn bắt và thiếu hụt môi trường sống.
—
Xem thêm:
Nguyễn Thu Huệ – Bảo vệ môi trường biển & lợi ích lâu dài
10 “việc nhỏ mình làm” để bảo vệ môi trường
Nhóm thực hiện
Lược dịch: Đào Dreamer (Nguồn Tạp chí Phái đẹp ELLE/Business Insider)
