Các bộ phim được đề cử tại Oscar lần thứ 95

SỰ CẠNH TRANH CỦA NHỮNG TÁC PHẨM NỔI BẬT

Nếu đã theo dõi những lễ trao giải nổi bật liên quan đến phim ảnh trong năm nay như BAFTA, Quả Cầu Vàng…, chúng ta có thể nhận thấy, hạng mục Phim xuất sắc nhất tại các lễ trao giải này thuộc về những tác phẩm khác nhau. Trong khi The Fabelmans của Steven Spielberg được Hiệp hội báo chí nước ngoài ở Hollywood vinh danh ở hạng mục này tại Quả Cầu Vàng, bộ phim đề tài chiến tranh nói tiếng Đức – All Quiet on The Western Front – lại được xướng tên trong hạng mục Phim xuất sắc nhất tại BAFTA. Chiến thắng này của đạo diễn Đức Malte Grunert là bất ngờ lớn, khi trước đó, The Banshees of Inisherin và Everything Everywhere All at Once mới là 2 cái tên được dự đoán là sẽ vinh dự nhận được giải này.

Lễ trao giải SAG của Nghiệp đoàn Diễn viên Màn ảnh nổi tiếng với những “dự đoán” Oscar chuẩn xác, và năm nay, Everything Everywhere All At Once của bộ đôi The Daniels đến từ hãng phim độc lập A24 đã giành chiến thắng cao nhất ở hạng mục Ensemble Cast in a Motion Picture. Điều này có thể được xem là dự báo cho việc bộ phim sẽ làm nên nhiều kỳ tích tại Oscar năm nay. 

Như vậy, từ các giải thưởng phim ảnh lớn, có thể thấy những bộ phim trên đều có triển vọng nhận được những giải thưởng quan trọng tại Oscar 2023. Bên cạnh đó, nhiều ý kiến cũng cho rằng tác phẩm The Banshees of Inisherin của Martin McDonagh hoặc TÁR của Todd Fields cũng có thể giành chiến thắng ở các hạng mục quan trọng. 

Tuy nhiên, hạng mục diễn xuất tại các lễ trao giải gần đây lại có nhiều sự tương đồng về người thắng giải. Trong lễ trao giải Oscar sắp tới, dù hạng mục Nữ diễn viên chính xuất sắc có đến 5 đề cử, nhưng mọi sự chú ý dường như chỉ đổ dồn vào hai cái tên lớn là Cate Blanchett và Dương Tử Quỳnh nhờ vào những vai diễn nổi bật của họ trong TÁR và Everything Everywhere All at Once. Trong khi Blanchett tạo được thiện cảm ở các giải thưởng mang tính hàn lâm như BAFTA, Critic’s Choice, thì những ngày này, Dương Tử Quỳnh đang gây được ấn tượng lớn tại SAG. Nếu Blanchett chiến thắng tại lễ trao giải Oscar lần này, cô sẽ có tượng vàng thứ 3 sau The Aviator và Blue Jasmine, sánh ngang với các thành tích của nhiều huyền thoại.

Dương Tử Quỳnh và Cate Blanchett là hai cái tên nổi bật tại Oscar lần thứ 95

Dù tỉ lệ chiến thắng vẫn đang nghiêng về Blanchett, thế nhưng nhiều khán giả cũng đang hy vọng Dương Tử Quỳnh sẽ được vinh danh sau hơn 5 thập niên cống hiến hết mình. Bên cạnh diễn viên gạo cội gốc Malaysia, Jamie Lee Curtis và Quan Kế Huy cũng có triển vọng giành chiến thắng ở hạng mục Nam – Nữ Diễn viên phụ xuất sắc, khi cả 2 đã được xướng tên nhiều lần trong các lễ trao giải quan trọng trước đó.

Ở hạng mục Nam diễn viên chính xuất sắc nhất, Brendan Fraser dường như không có đối thủ với màn trở lại trong phim The Whale. Tuy Quả Cầu Vàng trước đó vinh danh Austin Butler trong phim Elvis, thế nhưng chiến thắng này có vấn đề lớn nằm ở đời tư, khi Brendan đã không còn mặn mà với HFDA vì nam diễn viên đã từng bị quấy rối bởi một thành viên của hiệp hội này. Với màn trở lại huy hoàng, Brendan Fraser gần như nắm chắc chiến thắng sau 2 thập niên vắng bóng.

Thế giới văn hóa

Oscar 2022: "Người tí hon" thắng "gã khổng lồ"

NHỮNG ĐIỀU ĐÁNG TIẾC

Không chỉ được đánh giá là một năm không có quá nhiều tác phẩm xuất sắc trong khi các đạo diễn lớn thì lại “ngã ngựa”, Oscar cũng đang vấp phải những tranh cãi lớn từ bảng đề cử. Theo đó, hai hạng mục quan trọng là Phim hay nhất và Đạo diễn xuất sắc nhất hoàn toàn vắng bóng nữ giới. Trong số 10 đề cử của Phim hay nhất, chỉ có Women Talking của nữ đạo diễn Sarah Polley và nữ minh tinh Frances McDormand tham gia sản xuất được gọi tên. Ở hạng mục Đạo diễn thì còn tệ hơn khi không có đề cử của bất kỳ đạo diễn nữ nào sau hai thành công liên tiếp của Chloé Zhao vào năm 2021 và Jane Campion vào năm 2022.

Ảnh: The Movie Database

Trên thực tế, không thiếu tác phẩm của các nhà làm phim nữ đủ xuất sắc để được chọn vào danh sách đề cử trong năm nay. Theo đó, The Women King, She Said, Aftersun, Till và Women Talking đều là những cái tên vô cùng xứng đáng. Nếu thay đề cử có phần khó hiểu là Elvis của Baz Luhrmann thành một trong các bộ phim trên thì có lẽ sẽ hợp lý hơn. Bởi lẽ, như một quy luật bất thành văn, mỗi năm sẽ có 1 bộ phim tiểu sử được đưa vào danh sách đề cử, và sự góp mặt của Elvis dường như để tuân theo quy luật này. 

Ngoài các hạng mục kể trên, sự góp mặt của Andrea Riseborough và Michelle Williams trong đề cử Nữ diễn viên chính cũng gây khó hiểu. Khi danh sách đề cử được công bố chính thức, dư luận đã phản ứng mạnh đến mức Viện Hàn Lâm phải đưa ra lời giải thích vì sao Riseborough với phim To Leslie lại được nhắc tên, bởi lẽ diễn xuất của cô được đánh giá là không quá ấn tượng. Michelle Williams trong The Fablemans của Steven Spielberg cũng không hẳn là một vai nữ chính, nên việc góp mặt của cô vào danh sách này cũng khiến khán giả hoài nghi, trong khi đó minh tinh Viola Davis với màn thể hiện nữ chiến binh châu Phi ấn tượng trong The Women King thì lại vắng bóng.

Hạng mục Phim nước ngoài cũng tạo nhiều sự nuối tiếc khi RRR đến từ Ấn Độ và Decision to Leave đến từ Hàn Quốc đã không được gọi tên. Nếu RRR được coi là sự đột phá của Tollywood với các tác phẩm nói tiếng Bengali và tiếng Telugu, thì Park Chan Wook những tưởng là cái tên quen thuộc với Oscar, lại không xuất hiện. Lý giải cho điều này, nhiều người cho rằng ngôn ngữ điện ảnh đậm tính Đông Phương của Decision to Leave có thể là thứ cản trở tác phẩm tiến đến danh vọng, dù trên thực tế bộ phim này đã nhận được nhiều sự quan tâm ở thị trường châu Âu qua các Liên hoan phim lớn như Cannes. Các phim kinh dị như Bones and All của nhà làm phim Call me by your name hay NOPE của Jordan Peele cũng mất tích hoàn toàn, đặt ra nghi vấn về sự thủ cựu của Viện Hàn Lâm.

Ảnh: The Movie Database

NHỮNG MÀN HỘI NGỘ

Mặc cho có nhiều tranh cãi, Oscar năm nay cũng chứng kiến sự tái hợp của nhiều tên tuổi xuất sắc. Theo đó Quan Kế Huy, Brendan Fraser và Steven Spielberg đã có dịp hợp tác một lần nữa sau các phần phim Indiana Jones và Encino Man mà họ đã từng tham gia vào 2 thập niên trước. Bên cạnh đó, chúng ta cũng được chứng kiến sự tái hợp của bộ đôi Dương Tử Quỳnh và Jamie Lee Curtis – những nữ minh tinh có sự nghiệp cống hiến vô cùng lâu dài, nhưng lại chưa được nhìn nhận một cách xứng đáng.

Quan Kế Huy và Brendan Fraser hội ngộ sau hơn 30 tại Critics Choice Awards

Những cái tên Châu Á cũng trở nên nổi bật trong năm nay. Bên cạnh Quan Kế Huy và Dương Tử Quỳnh, Hong Chau và Stephanie Hsu cũng được đề cử ở các hạng mục Nữ diễn viên phụ. Như vậy, nối tiếp thành công của Parasite, Minari và Drive My Car, điện ảnh châu Á năm nay tiếp tục có bước phát triển, tuy không nằm trong hạng mục lớn là Phim hay nhất và Phim nói tiếng nước ngoài hay nhất, nhưng điều này cũng mang ý nghĩa rất lớn, góp phần lan tỏa những giá trị Á Đông ra thế giới.

Từ trước đến nay Oscar vẫn công nhận các tác phẩm điện ảnh đến từ châu Á nhưng vẫn chưa thật sự có nhiều đề cử nào nổi bật dành cho các diễn viên gốc Á. Tuy nhiên, lễ trao giải năm nay đã có sự thay đổi. Trước đó, Ngọa hổ tàng long hay Parasite tuy có thành tích ấn tượng, thế nhưng không có bất cứ diễn viên bản địa nào của các tác phẩm này được đề cử. Đây từng được coi là sự ghi nhận chưa trọn vẹn, nhưng hy vọng rằng trong những năm sau này, các tác phẩm và diễn viên châu Á sẽ gây tiếng vang lớn.

Tuy vậy, dù giành được 4 đề cử năm nay về cho châu Á, Everything Everywhere All At Once hay The Whale cũng vẫn là các bộ phim nói tiếng Anh và được sản xuất tại Hollywood. All Quiet On The Western Front làm nên lịch sử nhưng vẫn không có đề cử về mặt diễn xuất cho diễn viên bản địa, dù cho trong trong tiêu chí của Viện Hàn Lâm không hề đề cập đến các ngôn ngữ mà diễn viên sử dụng.

Như vậy, có thể thấy rằng dù vẫn tồn tại khá nhiều tranh cãi, Oscar lần thứ 95 cũng đã có những sự thay đổi nhất định, từng bước tôn vinh sự đa dạng trong các hạng mục đề cử. Không chỉ giới hạn ở châu Á hay các vấn đề có liên quan đến sắc tộc, việc Viện Hàn Lâm chú ý hơn đến các diễn viên bản địa trong phim nói tiếng Anh ít nhiều cũng đóng vai trò tiền đề cho sự phát triển của những tác phẩm độc đáo sau này.