Nhân dịp sinh nhật lần thứ 64 của Vương Gia Vệ (17/7), hãy cùng ELLE điểm lại một số bộ phim Hồng Kông nổi bật đã đưa tên tuổi của ông vượt ra khỏi mọi biên giới.

1. As Tears Go By (1988)

Ảnh: TMDB

As Tears Go By (tựa Việt: Vượn Giác Ca Môn) là bộ phim đầu tiên đánh dấu thời điểm Vương Gia Vệ theo đuổi con đường đạo diễn sau một thời gian dài làm biên kịch phim cho đài TVB. Trên thực tế, As Tears Go By không được giới chuyên môn đánh giá cao dù nó đạt được thành công về mặt doanh thu bởi cốt truyện chỉ xoay quanh giới xã hội đen – một đề tài khá phổ biến mà nhiều tựa phim khác có thể làm tốt hơn lúc bấy giờ. 

Tuy nhiên, As Tears Go By có vai trò rất lớn trong việc định hình phong cách làm phim của Vương Gia Vệ, dẫn đến sự thành công bùng nổ của huyền thoại Days of Being Wild. Ngoài những phân cảnh bạo lực như đề tài mà phim phản ánh, Vương Gia Vệ đã thể hiện quan điểm làm phim của mình thông qua câu chuyện tình cảm giữa Hoa (Lưu Đức Hoa) và Nga (Trương Mạn Ngọc), và Hoa với đàn em Ruồi (Trương Học Hữu).

2. Days of Being Wild (1990)

Ảnh: gatewayfilmcenter

Đánh dấu sự xuất hiện rõ rệt chủ nghĩa lãng mạn của Vương Gia Vệ sau bộ phim đầu tay, có thể xem Days of Being Wild (tựa Việt: A Phi Chính Truyện) là cú hít ghi “lão đại” vào danh sách những đạo diễn Hồng Kông xuất sắc với Giải thưởng Điện ảnh Hồng Kông (HKFA). Phim cũng có sự góp mặt của những diễn viên tên tuổi như Trương Quốc Vinh, Trương Mạn Ngọc, Lưu Gia Linh, Lưu Đức Hoa, Trương Học Hữu, Lương Triều Vĩ.

Khắc họa Hồng Kông buồn bã và trầm uất vào những năm 60 thông qua các phân cảnh tinh tế đầy sức gợi, phim không quá tập trung khai thác tiểu tiết mà chú trọng thể hiện diễn biến tâm lý của nhân vật. Vương Gia Vệ đã tạo ra một Húc Tử (Trương Quốc Vinh) sành sỏi, tự tin với việc tán tỉnh người khác và cũng dễ dàng vứt bỏ họ. Thế nhưng, sâu thẳm trong sự đểu cáng đó, Húc Tử đã sống một cuộc đời vị kỷ nhưng mờ mịt, vô định. Anh ta không biết mình thật sự muốn gì, cần gì, và cứ thế bỡn cợt đến những giây phút cuối cùng trong kết cục của mình. Đây cũng là nhân vật biểu tượng mà Vương Gia Vệ chọn để mô tả về một bộ phận thanh niên Trung Quốc chìm trong “căn bệnh” đương thời.

———

“Tôi từng tin rằng có một loài chim không chân bay mãi bay mãi và chỉ dừng chân đúng một lần, đó là khi nó chết. Thế nhưng, nó chẳng đi được đến đâu, bởi nó đã chết từ khi được sinh ra” – Húc Tử (Days of Being Wild).

3. Chungking Express (1994)

Ảnh: themoviedb

Chungking Express (tựa Việt: Trùng Khánh Sâm Lâm) có thể được xem là bộ phim nhẹ nhàng nhất của Vương Gia Vệ với chất liệu là những biến động mang tính thời đại của Hồng Kông lúc bấy giờ, trên nền nhạc organ của Michael Galasso.

Bộ phim nói về hai tuyến nhân vật riêng biệt sau khi chia tay. Một bên là câu chuyện của cảnh sát Hà Chí Vũ (Kim Thành Vũ) với May – bạn gái anh, họ đã chia tay nhau trong ngày Cá Tháng Tư. Hà Chí Vũ luôn hy vọng đó là một trò đùa và cho mình một tháng để mong rằng cô sẽ đổi ý bằng cách đi mua những hộp dứa hết hạn cho đến ngày 1/5 – sinh nhật anh, nhưng cuộc tình này khép lại bằng một giọng đàn ông xa lạ vang lên ở đầu dây bên kia trong cuộc gọi cuối cùng. Ở tuyến nhân vật còn lại, viên cảnh sát không tên số 633 (Lương Triều Vỹ) luôn có thói quen mua salad cho bạn gái, đến khi anh quyết định đổi món thì cô gái lại ruồng bỏ anh. Như một cơ chế tự an ủi sau chia tay, anh quyết định không đọc thư của bạn gái cũ và bắt đầu nói chuyện với những đồ vật trong nhà. Nhưng sau đó, tương lai của anh lại được gợi mở với Phi (Vương Phi) – một cô gái yêu thầm anh đã lâu.

Từ hai câu chuyện tách biệt, Vương Gia Vệ đã tài tình phản ánh nỗi cô độc của thế hệ trẻ Hồng Kông trong những đô thị đầy tòa cao ốc choáng ngợp.

Thế giới văn hóa

7 bộ phim ngắn Hoa ngữ hay nhất dành cho người bận rộn

4. Ashes of Time (1994)

Ảnh: videobuster

Lấy cảm hứng từ tiểu thuyết Anh hùng xạ điêu, Ashes of Time (tựa Việt: Đông Tà, Tây Độc) là một nét chấm phá khác biệt của Vương Gia Vệ so với hai bộ phim ấn định phong cách của vị đạo diễn này: Days of Being Wild và Chungking Express.

Mặc dù Ashes of Time gặp phải thất bại nặng nề về mặt doanh thu vì nội dung phim bị đánh giá là khó hiểu, nhưng nếu đào sâu, phim vẫn truyền tải thông điệp về nỗi sợ bị từ chối và bỏ rơi như cách Vương Gia Vệ đã từng trải qua. Thậm chí, tác phẩm lần này còn thể hiện sự thay đổi về mặt nhận thức của ông, khi cho phim một kết thúc mở.

Xem thêm

• 6 tượng đài nhan sắc của điện ảnh Hồng Kông những năm 80-90

• 3 bộ phim điện ảnh về sự đồng cảm và các vấn đề sức khỏe tinh thần

• 8 bộ phim Hàn đáng xem sắp ra mắt vào tháng 7/2022

5. Fallen Angels (1995)

Ảnh: themoivedb

Tiếp nối những gì còn dang dở của Chungking Express, Fallen Angels (tựa Việt: Đọa Lạc Thiên Sứ) đã gom đủ những chất liệu kỳ quặc và quyến rũ của Vương Gia Vệ. Phim vẫn chia thành hai tuyến nhân vật, thể hiện sự tài tình của Vương Gia Vệ qua từng khung hình, góc máy, nhưng cốt truyện hoàn toàn tách biệt với Chungking Express. Bộ phim có sự góp mặt của Lê Minh, Lý Gia Hân, Kim Thành Vũ, Mạc Văn Úy, và cũng là bệ phóng cho Mạc Văn Úy trở thành gương mặt mới nổi bật.

6. Happy Together (1997)

Ảnh: themoviedb

Thường được nhớ đến là bộ phim phá cách của Vương Gia Vệ khi ông đưa mối quan hệ đồng tính vào phim – điều vốn được xem là nhạy cảm ở những năm 90 của thế kỷ trước, Happy Together không hề phản cảm mà còn khắc họa rõ nét câu chuyện tình buồn của Lê Diệu Huy (Lương Triều Vĩ) và Hà Bảo Vinh (Trương Quốc Vinh). 

Xoáy sâu vào bộ phim, ta thấy có rất nhiều yếu tố biểu tượng cộp mác Vương Gia Vệ. Trương Quốc Vinh tiếp tục vào vai một người chạy trốn khỏi tình cảm dù anh ta rất yêu đối phương. Họ đã cố gắng hàn gắn bằng chuyến đi đến Argentina nhưng đó cũng là chuyến đi đưa mối quan hệ này đến hồi kết thúc. Kết phim, Happy Together đã để lại cho người xem những nỗi buồn sâu sắc về nội dung và màu phim đầy hoài niệm.

7. In the Mood for Love (2000)

Ảnh: themoviedb

In the Mood for Love (tựa Việt: Tâm trạng khi yêu) chắc chắn là bộ phim bạn không nên bỏ qua khi nó được mệnh danh là tác phẩm kinh điển xuất sắc nhất của điện ảnh châu Á, truyền tải gần như trọn vẹn sự tinh tế và triết lý duy mỹ của Vương Gia Vệ. Không đánh đấm, không có băng đảng xã hội đen, cũng không có những tình tiết drama nặng nề, phim chỉ xoay quanh một người đàn ông tên Chu Mộ Văn (Lương Triều Vỹ) và người phụ nữ hàng xóm – bà Trương (Trương Mạn Ngọc). Họ tình cờ phát hiện vợ và chồng của mình là những kẻ phản bội. Sau những lần gặp gỡ, chia sẻ, họ bắt đầu yêu nhau, nhưng hoàn toàn không muốn ngoại tình như bạn đời của mình.

Xem thêm

• “Khóc cạn dòng sông” với 20 bộ phim tình cảm Âu Mỹ cảm động nhất

• Học cách vượt qua nỗi đau mất mát từ những bộ phim Hàn Quốc sâu sắc

• Top 10 bộ phim điện ảnh hay nhất năm 2021

8. 2046 (2004)

Ảnh: themoviedb

Đầu thế kỷ XXI, phim Hồng Kông dần đi vào giai đoạn thoái trào nhưng 2046 vẫn giữ được chất riêng và gặt hái được rất nhiều thành công tại giải Kim Tượng cũng như các giải thưởng điện ảnh thế giới. Phim kể về một nhà văn đi từ năm 2046 về quá khứ, anh viết về những con người ở thập niên 60 và viễn cảnh của cuộc sống năm 2046. Vẫn là nỗi cô đơn hiu quạnh bao trùm lên phim, những người trong 2046 đều bị day dứt bởi những câu hỏi của riêng mình mà chắc rằng họ đã nắm được câu trả lời. Ngoài chất liệu cô đơn trong tình cảm thường thấy ở phim Vương Gia Vệ, 2046 còn phản ánh lịch sử của Hồng Kông – khi năm 1997, Chính phủ Trung Quốc hứa sẽ không thay đổi Hồng Kông trong vòng 50 năm kể từ khi Anh trao trả lại Hồng Kông, và sẽ kết thúc vào năm 2046.

Thế giới văn hóa

6 bộ phim Hàn khiến bạn chỉ muốn đi du lịch ngay và luôn