CUỐN SÁCH DÀNH CHO TẤT CẢ
Được biết đến với một giọng văn gợi nhiều đồng cảm, John Green không phải cái tên quá đỗi xa lạ cùng nhiều hiện tượng xuất bản như Khi lỗi thuộc về những vì sao, Bầy rùa chồng chất, Đi tìm Alaska… Nhưng nếu những cuốn sách trên đều thuộc thể loại hư cấu thì Đánh giá kỷ nhân sinh lại là một cú vượt thoát ra khỏi đường biên với thể loại phi hư cấu, qua đó tìm thấy ý nghĩa không chỉ với cá nhân John Green mà còn đối với toàn thể nhân loại bằng nhiều hình tượng, từ sao chổi Halley, lịch sử tồn tại của con người, khả năng kinh ngạc của chúng ta cho đến hoàng hôn, mạng Internet…
Cuốn sách bắt nguồn từ một chuỗi podcast của chính John Green. Trong từng tập, ông sẽ chọn ra 2 chủ đề nổi bật có liên quan đến bản thân mình để phân tích cũng như tìm ra những thông điệp nhỏ nhưng ngồn ngộn giá trị. Cách ông “mổ xẻ” cũng rất mới lạ, có thể bắt nguồn từ những ký ức của bản thân hoặc được nhìn nhận dọc theo một lịch sử dài; có thể đến từ thơ ca, văn chương, âm nhạc, nghệ thuật nhưng cũng có khi được khởi phát từ mắt thấy tai nghe… Trong mỗi chủ điểm, ông sẽ lý luận và đánh giá chúng trên một thang điểm gồm có 5 sao như cách con người rất thường làm trong kỷ nguyên này.
Và bởi không phải là một tác phẩm lược sử, những đánh giá của John rất khác biệt. Mặc dù các đánh giá đến từ những trải nghiệm cá nhân, nhưng qua đôi mắt trải đời, óc hài hước và sự quan sát tinh tế của tác giả, nhiều độc giả có thể tìm thấy chính bản thân mình trong các câu chuyện. Đó cũng đồng thời là giá trị lớn nhất của cuốn sách này. Green không thủ cựu mà rất cởi mở đón nhận sự vật, sự việc ở nhiều góc độ. Ông không hẳn là triết gia bi quan mà là một kiểu người gần với khắc kỷ, dẫu trong bóng đêm bạo tàn vẫn hy vọng vào con người dù họ vẫn còn biết bao khuyết điểm.
BÀI LIÊN QUAN
NHỮNG KHÍA CẠNH CON NGƯỜI
“Kỷ nhân sinh” là một thuật ngữ dùng để chỉ kỷ nguyên hiện tại, khi Homo Sapiens định hình ngày càng sâu sắc trạng thái của hành tinh. Nhưng thay vì những tác động tích cực, các vấn đề gắn liền với “kỷ nhân sinh” lại đang diễn ra theo hướng ngược lại, từ biến đổi khí hậu, ô nhiễm đại dương cho đến phân biệt chủng tộc, vấn nạn di dân, bạo lực chiến tranh… Tuy là người tương đối tích cực, Green không thể phủ nhận hiện thực nói trên.
Tuy nhiên, không chỉ có những tương tác mang tính một chiều, đôi khi, ẩn trong một điều tưởng như tồi tệ, tác giả lại nhìn thấy sự tích cực. Trong mục Tìm người lạ qua Google (mà ông cho 4 sao), Green đã nêu bật thực trạng về việc dữ liệu cá nhân đang bị lạm dụng bởi những “ông lớn công nghệ” ra sao, nhưng cũng qua đó cho thấy tiềm năng kết nối của “kho dữ liệu” này khi giúp chúng ta tìm thấy được nhau, gắn kết với nhau. Ông cũng nhắc đến cảm giác bất ngờ của định mệnh (với 5 sao) dù có đôi khi nó khiến ta gục ngã bởi sự thay đổi, nhưng nếu kiên trì, luôn không từ bỏ và có lòng can đảm, sức mạnh nội tại sẽ giữ ta lại với quỹ đạo này… Nhờ những khám phá tích cực này, Green giúp chúng ta nhìn cuộc đời một cách nhẹ nhàng hơn.
Trước một kỷ nguyên đầy biến động. Green vẫn bày tỏ niềm tin nơi con người. Họ không chỉ thông minh trong việc tồn tại trước một thế giới mà bản thân không ngừng phá hủy rồi lại dựng xây, mà còn là một giống loài có được khả năng vượt qua nghịch cảnh bằng lòng biết ơn, sự đồng lòng cũng như bài học đúc rút từ quá khứ. Con người tuy nhiều khuyết điểm nhưng vẫn là giống loài ẩn chứa không ít sự đẹp đẽ. Qua đó, tác giả hy vọng rằng, khi nhắc đến “kỷ nhân sinh” trong tương lai gần, “dấu chân” tàn phá mà con người để lại sẽ phai mờ dần, thay vào đó là những tác động tích cực ngày càng bừng nở.
Nhóm thực hiện
Bài: Ngô Minh
Ảnh: Tư liệu