Đó là mùa Hè mà cô sinh viên Mari vừa tốt nghiệp trường Cao đẳng Mỹ thuật ở Tokyo quyết định trở về thị trấn quê nhà mở cửa hàng đá bào. Lý do rất đơn giản: “Điều duy nhất mình có thể tự mãn trước mọi người, chắc chỉ có mỗi việc ăn bao nhiêu đá bào cũng không ngán mà thôi”. Vậy là Mari trở về với vùng biển Nishiizu, về với sở thích đơn thuần nhưng chắc chắn sẽ mang lại hạnh phúc, về với lối sống giản dị, bình yên bên khung cảnh đã gắn liền với tuổi thơ của cô. Đó cũng là mùa Hè Mari gặp Hajime.

Cô bé xinh xắn tựa thiên thần dù có một vết sẹo bỏng lớn trên mặt, thuần khiết như ánh trăng, suy nghĩ chín chắn hơn tuổi và ẩn chứa nhiều tâm sự. Mỗi ngày một chút, bên cạnh việc cùng nhau bán đá bào, Mari đưa Hajime đến từng góc nhỏ trong thị trấn biển một thời tấp nập, nay hoang vắng, điêu tàn. Cả hai cùng nhau nói về cuộc đời, về lòng người, về những kỷ niệm đã qua, về những vỡ lẽ mới mẻ… Nắp biển gói gọn trong một mùa Hè như thế!

Không có bất cứ yếu tố gay cấn, cao trào nào, mạch truyện chậm rãi, đều đều, yên bình và đầy chất thơ như chính cuộc sống và con người ở thị trấn biển xa xôi này. Nhưng dù chỉ là một lát cắt thời gian, mùa Hè năm ấy vẫn chỉ đến một lần và không bao giờ trở lại – mùa Hè đã thay đổi Mari và Hajime mãi mãi.

Đối với Mari, đó là hành trình “trở về”, bắt đầu từ quyết định về quê bán đá bào và kết thúc bằng sự trở về với những giá trị cốt lõi của bản thân. Phải trở về, Mari mới nhận ra thị trấn quê nhà nay đã tàn tụi đi nhiều. Nơi đây từng là trung tâm du lịch với vùng biển trù phú, những khu mua sắm sầm uất, du khách nhộn nhịp đến rồi đi… Nhưng giờ đây mọi thứ đã không còn. Cô không ngừng tự hỏi điều gì đã khiến cho quê nhà trở nên như vậy, và kết luận, người ta thay đổi tất cả chỉ vì tiền. Du lịch không đi kèm với bảo tồn đã phá hủy một xứ sở từng là thiên đường. Mari không thể che giấu sự tiếc nuối về những điều quá vãng. Mỗi nơi Mari đưa Hajime đến, cô đều kể về một thời vàng son, ký ức hiện về mỗi ngày một chút. Để rồi, cô nhận ra, những gì còn sót lại chính là khung cảnh bao la từ trên mỏm đá nhìn xuống mặt biển lấp lánh, là làn nước phát quang trong đêm hay ngôi đền ẩn trong khu rừng trên núi… Những gì gắn bó với thiên nhiên sẽ không bao giờ thay đổi. Mari hiểu rằng cô nhỏ bé như thế nào trước đất trời. Không cần làm điều gì lớn lao, cô chỉ muốn sống một cuộc sống giản dị, trọn vẹn, cùng với quán đá bào từng chút, từng chút một tô điểm cho quê hương.

“Tiếng loa sơn phết lên màn đêm”, dáng ngủ của Hajime “nhỏ nhắn, trắng tinh như một nắm đường cát” hay trong trí nhớ của Mari, thị trấn này từng “mang đến cảm giác có thể chạm vào từng hạt náo nhiệt căng mọng”… Ngôn từ của Banana gợi hình, gợi cảm như thế đấy!

Trải nghiệm

[Review sách hay] Một cuốn sách về chủ nghĩa tối giản

Đối với Hajime, mùa Hè bên cạnh Mari chính là hành trình chữa lành những mất mát và tổn thương trước sự ra đi của bà ngoại. Từ một cô bé đầy ẩn ức và thường che giấu nỗi đau, Hajime dần mở lòng, đón nhận những trải nghiệm mới mẻ, lắng nghe những lời kể về “vùng đất ngày xưa” của Mari và chịu nói ra những suy nghĩ chôn giấu trong lòng bấy lâu. Hajime rốt cuộc cũng hiểu rằng, mọi thứ sẽ thay đổi, nhưng tình yêu của em và bà sẽ vẫn còn mãi. Khi em chấp nhận những biến đổi trong cuộc sống và tìm thấy niềm vui ở đó, là khi “nắp biển” đóng lại một cách trọn vẹn.

Trong Nắp biển, Banana đã giảm bớt cái mỹ học thường thấy, nhưng dù có kể đời giản dị đến mấy, chất thi vị trong những ngôn từ giàu sức gợi hình, vẻ đẹp của bầu trời, đụn mây, đám lá, ánh nắng trên biển… vẫn hiện lên như tranh, như thơ, như những thước phim điện ảnh chỉn chu và được trau chuốt kỹ lưỡng đúng với tính cách con người Nhật Bản.

Mở đầu cuốn sách là ca khúc Nắp biển: “Ai là người bước lên từ biển, trên bãi biển một ngày Hạ tàn. Người cuối cùng ấy đã trở về nhà mà không đóng nắp biển. Vì vậy mà biển cứ mãi mở toang”. Sự mênh mông của biển cũng chính là sự mênh mông trong lòng người. Những vấn vương, tiếc nuối, oán giận, buồn đau, trăn trở, hoang mang… khi trở nên thông suốt, sẽ chỉ còn bình yên, tựa như đã có người “đóng nắp” lại vậy. Và mùa Hè của Mari và Hajime đã kết thúc như thế: “Năm nay chị em mình đã đóng nắp biển thật cẩn thận rồi”.

—

Xem thêm:

[Review sách hay] Yêu một cô gái Việt – Hành trang tình yêu

[Review sách hay] Tiếng Chim Hót Trong Bụi Mận Gai – Bản tình ca táo bạo về một nỗi đau tuyệt vời