Là một trong những nhà làm hương lâu đời nhất thế giới, đã từng chế tác nước hoa cho Napoleon III và hoàng hậu Eugénie  cũng như nhiều nhân vật hoàng gia lừng lẫy khác, không ai có thể nói về nghệ thuật mùi hương xác đáng bằng Guerlain. Ra đời từ năm 1828, trải qua bao thăng trầm lịch sử, Guerlain vẫn là nhà điều hương và mỹ phẩm tượng trưng cho Paris. 

Năm 2005, nhà Guerlain cho ra đời bộ sưu tập nước hoa cao cấp L’Art & La Matière nơi nguyên liệu thô trở thành linh hồn trong các tác phẩm hương thơm. Sở hữu những nguồn cung nguyên liệu tinh tuyển từ khắp nơi trên thế giới trong gần 200 năm qua, Guerlain – hơn ai hết, biết rõ vật liệu của mình dù đó là hổ phách, trầm hương, đàn hương, vanilla, huệ tây hay 1200 nguyên liệu thô khác. Thierry Wasser – cái mũi đời thứ 5 của Guerlain và là người duy nhất nắm giữ vị trí này mà không phải từ dòng họ Guerlain, đã cùng trò chuyện với ELLE Việt Nam khi Guerlain giới thiệu 2 sáng tạo chủ điểm trầm hương từ L’Art & La Matière: Cherry Oud và Oud Nude. 

Thierry Wasser là cái mũi đời thứ 5 của Guerlain – nhà hương hoàng gia Pháp.

Thưa ông, tại sao lại là trầm hương? 

30% thời gian của tôi là đi đến những vùng đất khác nhau trên khắp thế giới để tìm tòi, thu mua, xử lý nguyên liệu ngay tại chỗ. Tôi đi đến những vùng đất mà để đến được đó cần dùng cả máy bay, xe hơi, đi thuyền, đi bộ và rồi leo núi. Trầm hương của chúng tôi được nuôi trồng bền vững, thu hoạch bằng tay trong một quy trình nghiêm cẩn về thời gian trong một khu rừng của Bangladesh, nơi tiếp giáp biên giới bang Assam Đông Bắc Ấn Độ, tinh dầu trầm thoảng mùi gỗ lại phảng phất da thuộc nhuốm những sắc thái động vật ma mị. Chúng tôi biết rõ nguồn nguyên liệu của mình, có được sự ổn định lâu dài và nắm rõ kỹ thuật chiết xuất.

Trầm hương là nguyên liệu không mới trong thế giới nước hoa. Guerlain có cách hiểu và diễn giải mới mẻ nào cho nốt hương này?

Người ta thường coi trầm quá nghiêm túc. Còn chúng tôi làm nước hoa tựa như đang dàn dựng một vở kịch trên sân khấu. Nơi đó, nguyên liệu thô là nhân vật chính, rồi sẽ có những vai phụ. Ta sẽ biến hóa thế nào, biên kịch, hóa trang, ánh sáng sẽ biến đổi thế nào để kể câu chuyện này? Những thay đổi đó làm nên các sắc thái khác nhau cho mùi hương. Nếu chỉ có nguyên liệu không thôi, thì đó chỉ là một lọ tinh dầu. Chính phần dàn dựng, biến hóa, kịch tính mới biến nguyên liệu thành tác phẩm, nhờ thế mà ta mới gọi là bộ sưu tập L’Art & La Matière. Oud Nude trong suốt mơn man da thịt còn Cherry Oud thì tinh nghịch, vui tươi, phá phách. Người ta thường nghĩ trầm đen thẫm, đặc quánh. Nhưng ở thể nguyên sơ, trầm sẽ lộ diện những nét mong manh. Với Oud Nude, trầm được đặt dưới ánh sáng mới, đặt đối lập với những nốt gỗ sáng tươi để làm bừng lên sự rạng rỡ dịu dàng. Nếu Oud Nude đại điện cho một sắc màu, tôi nghĩ đó sẽ là sắc nude trong những tác phẩm điêu khắc của Constantin Brâncuși. Mấy ai nghĩ đến việc kết hợp trầm hương với cherry chín đỏ? Cherry Oud là người phụ nữ không quá đặt nặng bản thân, cô ta vui tươi và bất ngờ. Trầm hương tối sẫm đặt cạnh cherry đỏ mọng, tâm điểm là hoa hồng Thổ Nhĩ Kỳ ngào ngạt mùi mật ong. Nếu Cherry Oud là một sắc màu, đó sẽ là sắc đỏ bóng bẩy của Jeff Koons. 

ELLE Việt Nam tại sự kiện ra mắt Shades of Oud tại Đông Nam Á.

Theo tôi, những mùi hương Sắc Thái của Trầm này khắc họa các mặt đối lập của xúc cảm và vật liệu. Ông có nghĩ vậy không?

Nếu nói về sự đối lập của chất liệu, trong 29 mùi của BST này có một sáng tạo đại diện: Néroli Outrenoir. Hoa cam trắng muốt chìm sâu vào trà đen bốc khói, như ánh sáng và bóng tối đặt cạnh nhau. Hương thơm này khiến tôi liên tưởng đến những bức vẽ đen tuyền, “đen hơn cả màu đen” của Pierre Soulages. Ánh sáng tương tác với những mảng màu đen tạo ra chuyển động, trong dày đặc bóng tối le lói tia sáng trong suốt. Hoa cam của chúng tôi được hái tay từng bông và chưng cất ngay tại chỗ ở Nabeul, Tunisia. Hoa cam đã xuất hiện trong nước hoa nhà Guerlain từ những ngày đầu sơ khai, trong chính chai Eau de Cologne Impériale ra đời năm 1853. 

Nghệ thuật đã luôn là nguồn cảm hứng cho các thế hệ gia đình Guerlain. Jacques Edouard Guerlain đam mê hội họa trường phái ấn tượng. L’Heure Bleue chính là nước hoa được vẽ dưới các thủ pháp của hội họa ấn tượng. Shalimar hay Mitsuoko đều có nguồn gốc từ các tác phẩm văn học. Trong L’Art & La Matière còn có Musc Outreblanc làm tôi nhớ đến những bức tượng của Rodin. Từ một tấm cẩm thạch trắng muốt, ta tạo được hình hài gì? Từ những lớp nguyên liệu thô trắng chồng lên trắng và lại trắng, ta tạo được mùi hương gì?

Nghệ thuật đã luôn là nguồn cảm hứng cho các thế hệ gia đình Guerlain.

Cuộc đối thoại về nuôi trồng và canh tác bền vững, về phát triển xanh đang nóng bỏng hơn bao giờ hết trong thế giới nước hoa. Quan điểm của Guerlain về vấn đề này như thế nào, thưa ông?

Đối với tôi, phát triển bền vững không đi ra khỏi mối quan hệ keo sơn giữa người với người. Chúng tôi mua hoa hồng, cam, vanilla từ những con người nhất định ở khắp nơi trên thế giới, tạo nên mối quan hệ anh em bạn bè từ nhiều năm nay. Chúng tôi mua cam từ một gia đình ở Ý suốt 5 thế hệ. Mua thủy tinh làm chai từ Pochet du Courval từ hơn 100 năm nay. Có gì bền vững hơn thế? Nhà Guerlain không thể làm tổn thương một chú ong nào nếu vẫn để logo hình ong. Bền vững không phải là lời nói hay phong trào mà với chúng tôi, đó là cách sống từ trước đến nay.

Xin cảm ơn ông.