Hiện nay, hành vi mua sắm thời trang “vô tội vạ” đang gây thiệt hại ngày càng nặng nề cho hành tinh. Trong tình hình hiện tại, có đến 90% lượng quần áo bị vứt đi khi chúng vẫn còn có thể được sử dụng tiếp, điều này gây ra những hệ quả tiêu cực đối với môi trường. Trong đó, chưa đến 1% lượng quần áo cũ được tái chế thành những bộ trang phục mới và 73% lượng áo quần bị đem đi đốt hoặc đưa vào các bãi chôn lấp. Sa mạc Atacama, Chile, nơi đang chứa hàng tấn quần áo thừa từ châu Âu, Mỹ và châu Á, là minh chứng rõ nhất của việc tiêu thụ thời trang quá mức và thói quen lãng phí trang phục.

Trong bối cảnh ngành công nghiệp thời trang đang được xem là một trong những nguyên nhân gây ô nhiễm ô trường, có rất nhiều sáng kiến và chiến dịch ý nghĩa được thực hiện với mục đích thay đổi thực trạng theo hướng tích cực hơn. Trong đó, việc phối hợp và kết nối những doanh nghiệp tư nhân hàng đầu cùng tham gia vì mục tiêu chung cũng là một phần quan trọng để tạo ra những thay đổi tích cực và mạnh mẽ.

Câu chuyện về sa mạc Atacama đã thực sự truyền cảm hứng sâu sắc đến Electrolux – một chuyên gia trong lĩnh vực chăm sóc quần áo và dẫn đầu trên hành trình hướng đến sự phát triển bền vững. Khi phát triển các công nghệ chăm sóc quần áo tiên tiến, nhẹ nhàng đối với các loại vải mà vẫn giữ được chất lượng, Electrolux đã đi theo hướng tiếp cận bền vững, vốn là giá trị cốt lõi của thương hiệu, với mục tiêu giúp áo quần tăng gấp đôi tuổi thọ và giảm một nửa tác động đến môi trường vào năm 2030. Đây là một thử thách tác động đặc biệt tích cực đến môi trường: chỉ cần kéo dài tuổi thọ của quần áo thêm 9 tháng, bạn có thể giảm tác động đến khí hậu từ 20 đến 30%, nhờ giảm lượng nước sử dụng và lượng rác thải ra.

Atacama là một hình ảnh ẩn dụ cho thấy mối quan hệ giữa chúng ta và thời trang đang thiếu bền vững, đồng thời, đây cũng là dấu hiệu cho thấy đã đến lúc chúng ta nên bắt đầu có thái độ nghiêm túc hơn về cách chăm sóc quần áo để kéo dài tuổi thọ của chúng.

Chỉ cần chậm lại một chút và quan sát kỹ lưỡng hơn, chúng ta có thể thấy được vẻ đẹp ẩn chứa bên trong những thứ mà người khác từ bỏ, thấy được báu vật đằng sau đống rác thải. Đó là lý do vì sao Electrolux, một thương hiệu bắc Âu, đã kết hợp với Rave Review, một thương hiệu xuất sắc khác từ Thụy Điển của 2 nhà thiết kế nổi tiếng với những sản phẩm, thiết kế thời trang up-cycle (thời trang tái chế) cao cấp được diện bởi Kylie Jenner và Emma Watson, để từ đó cho ra đời một bộ sưu tập được tạo nên hoàn toàn từ những bộ quần áo bị bỏ đi từ sa mạc Atacama. Kết quả của sự kết hợp này là bộ sưu tập khiến chúng tôi vô cùng ấn tượng và phấn khích.

Những cụm từ như “trách nhiệm”, “upcycling” mang ý nghĩa khác biệt với từng người. Chúng ta có thể thấy nhiều nhà thiết kế sử dụng những cuộn vải còn dư và gọi đây là hành vi “upcycle”, nhưng thật ra không hẳn như vậy. Thay vào đó, tái chế từ những trang phục đã bị vứt bỏ như sự kết hợp sau đây mới là thực sự hình mẫu để các nhà thiết kế tiếp cận đúng hơn cho khái niệm “upcycling”. Giải cứu những nguyên liệu bị bỏ đi để cải biến và làm cho chúng trở nên đẹp hơn. Livia Schuck, người đồng sáng lập và Giám đốc sáng tạo của Rave Review, cho rằng: “Tôi nghĩ, chúng ta đều cần thay đổi bằng cách này hay cách khác. Khi nói tới thời trang, thái độ trân trọng và bảo quản tốt những gì chúng ta đang có là cách dễ nhất để thay đổi”.

Sau khi được “giải cứu” từ sa mạc và vận chuyển về Stockholm, những bộ quần áo chọn lọc sẽ được giặt sạch, xử lý cắt rập; các nhà thiết kế sẽ sáng tạo nên những sản phẩm dựa trên các mảnh vải có sẵn. Sau đó, các bộ trang phục sẽ được nhuộm trong máy giặt với màu xanh lục và tím. Trong thiết kế này, cả hai nhà thiết kế muốn hướng đến sự không hoàn hảo của sản phẩm, tạo những đường nét sắc sảo để khiến chúng trông bắt mắt hơn.

Với mục tiêu ban đầu là truyền cảm hứng về tính bền vững và nâng cao ý thức bảo quản quần áo, bộ sưu tập này sẽ không được bán ra thị trường. Tuy nhiên, dự án này đóng vai trò như một sự thúc đẩy, khiến chúng ta đặt những câu hỏi về việc làm sao để bảo quản quần áo của mình tốt hơn.

Làm sao để kéo dài tuổi thọ tủ quần áo của bạn

Mặc dù những thay đổi mang tính hệ thống và luật pháp có thể giải quyết vấn đề, nhưng những thay đổi đó sẽ ý nghĩa hơn nếu có thể xuất phát từ chính bạn. Trên thực tế, hành vi của mỗi chúng ta đều có thể tạo ra những tác động vô cùng to lớn. Khi mỗi cá nhân bắt đầu thay đổi, chúng ta có thể phá vỡ những thói quen trước đó và đạt được những tiến bộ thực sự trong hành trình chống biến đổi khí hậu.

Khi bàn về việc bảo vệ hành tinh, ELLE đã cam kết góp phần hành động vì các vấn đề môi trường hằng năm thông qua các ấn phẩm Green issues, trang bìa, bài báo, sự kiện… Đó là lý do vì sao chúng tôi, cùng với sự đồng hành của Electrolux, xin chia sẻ những sáng kiến hữu ích giúp bạn khởi đầu hành trình tạo dựng nên tủ đồ cá nhân bền vững.

1. Chăm sóc kỹ lưỡng những bộ quần áo bạn có

Trung bình chúng ta chỉ mặc một bộ quần áo 10 lần và rồi vứt chúng đi hoặc không động đến nữa, dù chúng vẫn còn có thể sử dụng được. Việc làm cho những bộ quần áo bền hơn không chỉ giúp bạn tiết kiệm thời gian và tiền bạc, mà còn giúp giảm tần suất tiêu thụ và giảm khí thải nhà kính. Tất cả những điều trên đều bắt đầu từ những phương pháp giặt bền vững.

Đầu tiên, bạn nên giặt ít lại. Bạn yên tâm, chúng tôi không khuyến khích bạn mặc một bộ đồ chưa giặt nhiều ngày ở nơi công cộng đâu. Trừ khi bạn có thể thấy rõ vết bẩn hoặc quần áo trở nên bốc mùi, hãy cố gắng mặc bộ trang phục ít nhất 3 lần trước khi giặt.

Giảm lượng chất tẩy rửa và sử dụng nước giặt thay vì bột giặt: dùng ½ lượng bột giặt quy định với ½ cốc bột baking soda sẽ giúp gia tăng hiệu quả của bột giặt. Mẹo này sẽ giúp quần áo của bạn sạch hơn và giảm lượng khí thải nhà kính.

Thay đổi thói quen giặt giũ của bạn bằng cách hạ nhiệt độ nước giặt. Nếu tại châu Âu, nhiệt độ nước giặt ở mức 30ᐤC và thấp hơn là điều bình thường, lượng CO2 có thể tiết kiệm được từ việc hạ nhiệt độ nước giặt sẽ tương đương với việc giảm lượng khí thải từ 1,3 triệu chiếc xe hơi. Bà Vanessa Butani, Phó giám đốc phụ trách Nhóm Bền Vững của Electrolux cho rằng: “Bằng việc giảm nhiệt độ nước và chuyển sang dùng nước giặt thay cho bột giặt có thể tiết kiệm 50 kg khí thải CO2 trên mỗi thiết bị mỗi năm. Điều này sẽ tạo ra một tác động to lớn nếu hàng triệu khách hàng đều làm theo phương pháp này”.

2. Đầu tư vào những bộ trang phục bền vững, chất lượng cao

Không chỉ tạo ra ảnh hưởng tích cực cho hành tinh, con người và động vật, những bộ trang phục chất lượng cao thường có tuổi thọ cao hơn nhờ vào nguyên vật liệu tốt và quy trình sản xuất bền vững, từ đó giúp cho tủ quần áo của bạn có giá trị lâu dài hơn. Bên cạnh đó, hãy lưu tâm và đừng ngại đầu tư cho những bộ trang phục linh hoạt, đa chức năng và không chạy theo xu hướng. Bạn sẽ mặc chúng lâu hơn những bộ trang phục thời thượng. Khi có thể mặc những bộ trang phục yêu thích với thời gian dài nhất có thể, bạn đã góp phần giảm thiểu các chất thải không cần thiết ở các bãi chôn lấp và tạo nên những ảnh hưởng tích cực.

Hãy xem những bộ trang phục như tài sản của bạn: nếu chúng không còn vừa với bạn, bạn vẫn có thể bán chúng đi thông qua cửa hàng resale uy tín như Give Away Vietnam, Coco Dressing Room, Nghiện Đồ Cũ, Re.loved. Từ đó, những chiếc quần jeans ống rộng của thương hiệu Levi’s hay chiếc áo nỉ thêu nổi tiếng của Kenzo sẽ có cơ hội tìm được một người chủ mới nâng niu chúng như bạn đã từng.

3. Sửa lại những bộ trang phục yêu thích

Sửa chữa quần áo được xem là hành động thiết yếu để xây dựng ngành công nghiệp thời trang bền vững trong tương lai. Khi các thương hiệu bắt đầu giới thiệu dịch vụ này, bạn có thể tìm thấy các địa điểm sửa chữa và thay mới quần áo, nơi mang đến sức sống mới cho những bộ trang phục, giúp kéo dài tuổi thọ của chúng.

Bạn có thể tìm kiếm các địa điểm, cửa hàng sửa chữa quần áo uy tín trong khu vực bạn sinh sống. Chẳng hạn như tại Thành phố Hồ Chí Minh, bạn có thể đến Nhà May Phương Đình – một cửa hàng chuyên sửa đồ hiệu đẹp và uy tín với hai chi nhánh tại quận 3 và quận Phú Nhuận. Tại đây, bạn có thể làm mới chiếc những quần jean đã hỏng của mình với mức giá hợp lý. Ngoài ra, Hiệu may Tuấn Diệp cũng là một địa điểm bạn nên tham khảo nếu muốn làm mới những bộ trang phục hàng hiệu của mình. Cửa hàng cung cấp các dịch vụ sửa chữa các loại đồ jean, kaki, áo vest… giúp cho trang phục của bạn luôn trong tình trạng đẹp nhất để bạn sử dụng được bền lâu hơn. 

Các cuộc trao đổi về thời trang bền vững vẫn đang tiếp diễn. Chúng tôi hiểu rằng, để có thể phá vỡ những thói quen thường nhật cần sự nỗ lực của cả cộng đồng. Tuy nhiên, bằng việc bắt đầu thực hiện những hành động nhỏ nhưng thiết thực, bạn đã có thể tạo ra những thay đổi tích cực trong việc giảm thiểu tác động tiêu cực của ngành thời trang và thắp lên tia hy vọng mới cho tương lai của địa cầu. Những bộ trang phục bền vững nhất là những bộ trang phục mà chúng ta sở hữu. 

Tìm hiểu cách thức để làm cho trang phục bền đẹp hơn tại đây.