Đâu là chìa khóa cho làn da khỏe đẹp?
Điều gì sẽ xảy ra nếu bạn hiểu rằng chìa khóa cho làn da khỏe đẹp nằm ở vấn đề thời gian? Đồng bộ hóa nhịp sinh học chính là tìm về suối nguồn tươi trẻ. Hãy cùng ELLE đào sâu chủ đề này.
Chắc hẳn bạn đã quen thuộc với câu nói “giấc ngủ đáng giá ngàn vàng”. Vậy, đã bao giờ bạn nghĩ câu nói ấy ám chỉ về điều gì chưa? Giấc ngủ có nghĩa là nghỉ ngơi, nhưng không phải đối với làn da. Tương tự như bộ não luôn bận rộn lưu trữ thông tin mới và loại bỏ chất độc, làn da vẫn làm việc chăm chỉ suốt đêm. Là cơ quan lớn nhất trong cơ thể, làn da dành cả ngày để tự vệ trước các tác nhân bên ngoài như nắng, gió, nhiệt độ và ô nhiễm. Tuy nhiên, vào ban đêm, da sẽ chuyển sang chế độ tái tạo. Điều gì sẽ xảy ra nếu chúng ta có thể tăng cường quá trình tái tạo tự nhiên bằng cách đồng bộ hóa với nhịp sinh học của làn da và cung cấp đầy đủ dưỡng chất cần thiết? Đây chính là những gì giải pháp chăm sóc da theo nhịp sinh học mang lại.
ÁNH SÁNG VÀ NHỊP SINH HỌC
Nhịp sinh học của con người luôn được đồng bộ hóa bởi các yếu tố có thể điều chỉnh bên ngoài như nhiệt độ hoặc thực phẩm nạp vào cơ thể, nhưng trên hết là ánh sáng. Võng mạc cảm nhận ánh sáng và gửi tín hiệu đến não, nơi đồng hồ nội sinh sẽ đồng bộ hóa các chức năng trao đổi chất của các mô khác nhau dựa trên thời gian trong ngày. Điều này là yếu tố quan trọng đến mức ngay cả những người khiếm thị (không nhận thức được ánh sáng) vẫn có xu hướng bị rối loạn nhịp sinh học và gặp vấn đề về giấc ngủ. Nếu chúng ta sinh hoạt không theo nhịp sinh học tự nhiên, chẳng hạn như ăn khuya hoặc thay đổi giờ giấc ngủ, nguy cơ mắc bệnh tim mạch, béo phì và tiểu đường loại 2 sẽ tăng lên, đồng thời ảnh hưởng xấu đến làn da.
THEO ĐÚNG LỊCH TRÌNH
Theo Tiến sĩ Satchin Panda – chuyên gia về chu kỳ sinh học tại Viện nghiên cứu Sinh học Salk và tác giả của cuốn Mật mã sinh học (2018), thuật ngữ “circadian” xuất phát từ tiếng Latin “circa” (xung quanh) và “diem” (ngày). Định nghĩa này đề cập đến những quá trình sinh học xảy ra trong cơ thể trong khoảng thời gian 24 giờ. Những quá trình này bao gồm: sự thay đổi giữa thức/ngủ, sản xuất hormone, biến động nhiệt độ cơ thể, tuần hoàn máu, chuyển hóa tế bào và chức năng nhận thức (ví dụ, tốc độ phản ứng của chúng ta đạt đỉnh vào khoảng 3 giờ 30 phút chiều). Khái niệm này đã trở nên phổ biến hơn sau khi Giải Nobel Y học năm 2017 vinh danh 3 nhà khoa học Mỹ vì những phát hiện về cơ chế phân tử điều chỉnh chu kỳ sinh học, thúc đẩy phát triển cho nhiều nghiên cứu trong lĩnh vực này.
Tiến sĩ Satchin Panda cho biết: “20 năm trước, người ta tin rằng tất cả chức năng này đều được kiểm soát bởi cơ chế “đồng hồ chủ” nằm ở vùng hạ đồi (trung tâm não). Tuy nhiên, nghiên cứu đã chứng minh mỗi tế bào của cơ thể đều chứa một chiếc đồng hồ được lập trình để kích hoạt hoặc vô hiệu hóa hàng nghìn gen vào các thời điểm khác nhau suốt ngày và đêm”. Gần như tất cả các chức năng của cơ thể đều tuân theo nhịp sinh học và làn da cũng không là ngoại lệ. Da trải qua các giai đoạn khác nhau trong 24 giờ và phải đối phó với các rối loạn tiềm ẩn do lối sống hiện đại gây ra.
THỜI GIAN TỪ CHẠNG VẠNG ĐẾN RẠNG ĐÔNG
Từ 8 giờ tối đến 7 giờ sáng, làn da bắt đầu bị mất nước nhanh hơn, do đó cần tăng cường hydrat hóa da vào ban đêm và giảm tiết bã nhờn giúp lớp màng bảo vệ da dễ thẩm thấu hơn. Điều này có nghĩa là da dễ tiếp nhận các thành phần dưỡng da mà chúng ta sử dụng đều đặn lúc trước khi đi ngủ. Caroline Bertrand, Trưởng bộ phận Tài nguyên và Truyền thông Khoa học tại Sisley giải thích: “Khi đêm xuống, các gen đồng hồ bên trong tế bào da bắt đầu kích hoạt hàng loạt cơ chế sửa chữa và tái tạo”. Từ 8 giờ tối đến nửa đêm, cơ chế giải độc của da đạt đỉnh để làm sạch tế bào và mô. Từ nửa đêm đến 3 giờ sáng (thời điểm “vàng”), quá trình phân chia tế bào diễn ra, bao gồm việc tổng hợp collagen, a-xít hyaluronic và elastin. Cuối cùng, từ 11 giờ tối đến 4 giờ sáng, lưu lượng máu của da đạt đến mức tối đa, góp phần vào việc vận chuyển dinh dưỡng và loại bỏ độc tố.
VẬN ĐỘNG KHÔNG BAO GIỜ LÀ THỪA
Melatonin là loại hormone chịu trách nhiệm khởi động tất cả các cơ chế tái tạo này. Loại hormone này do não sản xuất để đáp ứng với bóng tối (do đó có tên là “hormone bóng tối”) gửi tín hiệu đến các thụ thể trên da giúp đồng bộ hóa chu kỳ sinh học và ngăn chặn các gốc tự do. Tuy nhiên, lối sống không cân bằng có thể làm suy giảm hormone này, gây ảnh hưởng đến quá trình tái tạo da. Đáng chú ý là serotonin, được tiết ra khi chúng ta tham gia vào hoạt động thể chất, là tiền thân của melatonin. “Do đó, thực tế là chúng ta ngủ ngon hơn khi tập thể dục”, Caroline Bertrand cho biết “và làn da cũng được hưởng lợi từ điều này”.
GIAI ĐOẠN PHỤC HỒI
Da được lập trình để tự phục hồi vào ban đêm, nhưng lối sống hiện đại đang làm mất đi nhịp điệu tự nhiên của nó. “Ngày dài và đêm ngắn hơn khiến chất lượng giấc ngủ kém hơn. Điều này sẽ ảnh hưởng đến khả năng tái tạo và phục hồi của da một cách tối ưu”, Armelle Souraud, Giám đốc Truyền thông Khoa học tại Chanel chia sẻ. Vậy giải pháp là gì? Phải tạo điều kiện thuận lợi cho việc tái đồng bộ làn da với đồng hồ sinh học của da, đồng thời khởi động lại các chu trình tái tạo và sửa chữa quan trọng cho làn da khỏe mạnh. Để giúp da đồng bộ hóa với chu kỳ sinh học và khởi động các chu trình tái tạo và sửa chữa quan trọng, Chanel đã sáng tạo Sublimage L’Extrait de Nuit. Đó là sự kết hợp tinh chất từ thảo dược có tính năng phục hồi với một loại chronopeptide tự nhiên giúp kích thích tổng hợp gen theo chu kỳ ngày đêm (đồng hồ ngoại vi) trong tế bào da. Caroline Bertrand nhấn mạnh: “Làn da của chúng ta biết phải làm gì, chỉ cần nhắc nhở một chút để nó hoạt động”. Thương hiệu Sisley cũng có cùng mục tiêu này. Sản phẩm Supremÿa La Nuit Le Grand Soin Anti-age của Sisley sở hữu công thức mạnh mẽ kết hợp các thành phần có nguồn gốc tự nhiên để thanh lọc da, tăng cường sản xuất melanin, tăng tổng hợp collagen và giúp tế bào tự sửa chữa. Kết quả là nền da có cảm giác mềm mịn, ngậm nước và rạng rỡ vào thời điểm chuông báo thức của bạn reo lên vào sáng hôm sau.
QUAY NGƯỢC THỜI GIAN
Lối sống thiếu cân bằng không phải là điều duy nhất làm thay đổi nhịp sinh học của da. Vào đầu năm 2024, Dior đã trình bày một nghiên cứu tại Hội nghị Thường niên Nghiên cứu Da liễu, chứng minh rằng 80% chất đồng bộ hóa nhịp sinh học trong lớp biểu bì bị thay đổi do tuổi tác, làm mất đi sự đồng bộ của “đồng hồ sinh học” da vào ban đêm. Để giải quyết vấn đề này, Dior đã ra mắt kem dưỡng với công thức Midnight Rosapeptide chứa chiết xuất mạnh mẽ từ hoa hồng Granville vào lúc nửa đêm. Sản phẩm giúp làn da căng mọng, rạng rỡ và sẵn sàng phục hồi tốt hơn sau những tác động hằng ngày. Vậy sau những đêm mất ngủ thì sao? Bạn có thể thức dậy mệt mỏi, nhưng làn da vẫn giữ được vẻ tươi trẻ. Để bổ sung năng lượng bị cạn kiệt, thương hiệu Carita của Pháp đã phát triển công thức Biotech Gold 24K. Đây là một vi sinh vật có “siêu năng lực” tăng mức ATP (adenosine triphosphate) ở lớp hạ bì thường bị mất đi theo thời gian, kết hợp với niacinamide làm tăng khả năng sinh học lên đến 78%.
Các thương hiệu mới nổi như Rise Serum của 4AM hay kem chống lão hóa ban đêm Secret Nocturne của Klytia cũng là những gợi ý tuyệt vời cho một chu trình làm đẹp theo nhịp sinh học. Làn da hoàn hảo mà bạn luôn mơ ước có thể gần hơn bạn nghĩ!
TỐI ƯU HÓA NHỊP SINH HỌC
- Ăn trong khoảng từ 8 giờ sáng đến 8 giờ tối, hạn chế ăn tối và ăn vặt.
- Trước khi đi ngủ, không nên sử dụng điện thoại thông minh vì ánh sáng xanh có thể hạn chế hiệu quả sản sinh melatonin. Thay vào đó, hãy đọc sách giấy để duy trì sản sinh hormone tự nhiên.
- Duy trì chế độ ngủ đều đặn trong tuần để hạn chế nguy cơ “jet-lag xã hội”. Thời gian ngủ lý tưởng nhất là từ 7 đến 9 tiếng mỗi đêm.
- Cân nhắc thích ứng lối sống với chu kỳ ánh sáng của từng mùa để tối ưu hóa sức khỏe.
Sisley Supremya At Night The Supreme Anti-Aging Skincare: Với chất kem mềm mại và nhanh thấm, sản phẩm mang lại hiệu quả tối ưu cho làn da căng mọng mỗi buổi sáng.
Chanel Sublimage L’Extrait de Nuit: Với các thành phần hoạt tính ở hàm lượng cao, công thức cải tiến của sản phẩm giúp trẻ hóa và tăng cường cơ chế phục hồi tự nhiên của da.
Dior Prestige Le Baume de Minuit: Phiên bản mới của Rosapeptide tăng cường các chất đồng bộ hóa nhịp sinh học của da và quá trình tái tạo da, làm tăng hiệu quả dưỡng da gấp đôi vào ban đêm.
Carita Rejuvenic Night Balm: Với sự kết hợp của các hoạt chất mạnh mẽ, vitamin có đặc tính chống lão hóa và các khoáng chất khác nhau, dầu dưỡng có tác dụng mang lại độ săn chắc, mềm mại, đều màu và sáng bóng cho làn da.
Noble Panacea Chronobiology Sleep Mask: Mặt nạ ngủ cao cấp được thiết kế để tối ưu hóa và hoạt động đồng bộ với nhịp sinh học tự nhiên của da vào ban đêm, kích hoạt quá trình tái tạo và tự sửa chữa.
Kem chống lão hóa ban đêm Klytia Secret Nocturne: Klytia là một thương hiệu mỹ phẩm của Pháp với sự đổi mới trong việc kết hợp cơ chế tác động nhịp sinh học vào các sản phẩm chăm sóc da của mình. Tất cả các thành phần hoạt tính đều là 100% thuần chay, có tác dụng giúp bạn thức dậy với làn da ngậm nước, mịn màng hơn.
Chuyển ngữ: BAT
Ảnh: Christine Kreiselmaier
Stylist: Marian Nachmia
Trang điểm: Sarah Jagger
Làm tóc: Tarik Bennafla
Người mẫu: Lisa Frattani (Titanium Management)