Lần đầu tiên trong lịch sử, năm phụ nữ da màu nắm giữ ngôi vị quán quân trong năm cuộc thi sắc đẹp hàng đầu nước Mỹ và thế giới. Kết quả này xuất hiện liên tục khắp nơi trên các phương tiện truyền thông, với câu hỏi liệu tiêu chuẩn cái đẹp đã thay đổi. Tuy nhiên, tiêu chuẩn cái đẹp trong từng cộng đồng, từng chủng tộc đã luôn luôn thay đổi. Từ thân hình màu mỡ chuyển sang săn chắc, từ làn da trắng muốt đến da ngăm khỏe mạnh, tùy thuộc vào quá trình phát triển kinh tế, văn hóa của cộng đồng ấy. Những chiến thằng này mang tầm ảnh hưởng đặc biệt ở đất nước “tự do” chính vì nạn phân biệt chủng tộc khủng khiếp từ ngày lập quốc, kéo theo là tàn dư chế độ trong ý thức hệ người dân đến tận ngày nay.

Đối với Vanessa Williams, người phụ nữ Mỹ gốc Phi đầu tiên đăng quang Hoa hậu Mỹ, chiến thắng không hề dễ dàng. Tôi được FBI bảo vệ, bị doạ giết, lính bắn tỉa được bố trí khắp nơi khi tôi về diễu hành tại quê nhà New York”. Cô còn lưu ý rằng thời điểm đó không cách hiện tại quá xa. Đó là năm 1983.

Vanessa sau đó trở thành ca sĩ, nhà thiết kế, diễn viên và quen thuộc với khán giả Việt Nam qua vai diễn trong Những bà nội trợ kiểu Mỹ.

Williams phải đối mặt với chống đối và bạo lực đơn giản vì cô đã đánh sập một trong những pháo đài thượng tôn chủng tộc kỳ lạ nhất: một cuộc thi sắc đẹp. Nhưng công chúng lập tức nghĩ đến cô khi Toni-Ann Singh đến từ Jamaica đăng quang ngôi vị Hoa hậu Thế giới 2019. Dù quan điểm của bạn về những cuộc thi sắc đẹp có thế nào, danh hiệu của Toni-Ann khiến cô trở thành một trong năm phụ nữ da đen giữ danh hiệu quán quân những cuộc thi sắc đẹp hàng đầu thế giới, bên cạnh Hoa hậu Mỹ 2019 Nia Franklin, Hoa hậu Thiếu niên Mỹ 2019 Kaliegh Garris, Hoa hậu Mỹ Cheslie Kryst và Hoa hậu Hoàn vũ 2019 Zozibini Tunzi.

Ảnh: Hoa hậu Toni-Ann (Essence)

Năm nay, phụ nữ da đen đã thực sự càn quét các cuộc thi sắc đẹp. Nhưng liệu năm 2019 có thể trở thành một cột mốc quan trọng? Liệu những cuộc thi sắc đẹp, một hệ thống cổ xưa buộc phụ nữ tuân theo một lý tưởng hạn chế, lạc hậu này thực sự là một tác nhân thay đổi?

Williams gọi những chiến thắng này là “một ví dụ tuyệt vời về vẻ đẹp và sự xuất sắc của người da đen”. Đầu tiên, cô nói, sự đa dạng hoá ở những đại diện sắc đẹp là một dấu hiệu lớn dẫn đến thay đổi. Chủng tộc của búp bê sẽ trở nên đa dạng hơn; người da màu xuất hiện nhiều hơn trên các phương tiện truyền thông; và nhiều cơ hội đạt được những điều không tưởng.

Thứ hai, những nữ hoàng da màu này bản thân họ cũng vô cùng đa dạng. Williams nói: “Kiểu tóc khác nhau, chất tóc khác nhau, màu da, sắc thái và hình dạng mắt, hình dạng cơ thể. Và thật tuyệt vời khi tất cả đều có thể được tôn vinh và chấp nhận. Những người phụ nữ này này là một sự phản ánh hoàn hảo vẻ đẹp người da màu”.

Ảnh: 5 hoa hậu thể hiện vẻ đẹp đa dạng trong chính sắc tộc da màu (iranstar)

Nhiều thứ đã thay đổi trong 36 năm kể từ khi Williams giành vương miện. Một cô gái 20 tuổi đến từ New York, Williams không chỉ là “một cô hoa hậu”, như cô viết trong cuốn sách “You have no idea”. Cô tham gia cuộc thi đầu tiên chỉ vì một vở kịch mà cô tham gia đã bất ngờ bị hủy bỏ. Bỗng nhiên cô rảnh rỗi và, như hầu hết các sinh viên đại học, cô ấy quan tâm đến giải thưởng học bổng của cuộc thi. Cô biết, cô thừa nhận, rằng cô có đủ tài năng để chiến thắng. Chỉ năm tháng ngắn ngủi sau đó, Williams đã đăng quang Hoa hậu Mỹ.

Ảnh: Vanessa William ngày đăng quang Hoa hậu Mỹ (syracuse.com)

Lớn lên trong môi trường phức hợp và đa văn hóa, như thành phố New York, khiến cô không được chuẩn bị trước sự phản kháng rộng với chiến thắng của mình ở nước Mỹ rộng lớn. Cô còn phải đối mặt với chỉ trích từ một số thành viên của cộng đồng da đen vì màu da sáng và đôi mắt xanh của mình. “Một số lời chỉ trích tôi nhận được là, ‘Ồ, cũng chẳng phải chiến thắng thật sự vì cô ta không đủ đen. Chà, cô ta có đôi mắt sáng, nên không tính được,’ mà thực ra là sự phủ nhận thành tích, trí tuệ và tài năng của tôi. “

Một thế hệ sau, sẽ thật thiển cận khi cho rằng ngay cả bây giờ những danh hiệu này cũng không có ý nghĩa gì. Từ Lupita Nyong’o đến Beyoncé, từ Lizzo đến Uzo Aduba, định nghĩa và đại diện của vẻ đẹp da màu cuối cùng cũng được mở rộng, thừa nhận và chấp nhận. Đặc trưng của người da màu không còn bị tàn nhẫn trưng bày như Sarah Baartman*, mà được tôn vinh và tán tụng. Phụ nữ da đen đang thành công trong chính môi trường tạo ra những bức tường hay tiêu chuẩn đã khiến họ im lặng quá lâu.

Ảnh: *Sarah Baartman là người phụ nữ nô lệ da đen bị đem ra trưng bày vì vòng ba quá khổ.

Ngoài ra, những danh hiệu này cho phép các quán quân mang thông điệp của họ đến với khán giả quốc gia hoặc quốc tế. Tuyên bố cuối cuộc thi của Tunzi, Hoa hậu Hoàn vũ 2019, là thông điệp mạnh mẽ đối với nhiều cô gái da đen trẻ tuổi đang theo dõi tại nhà trên toàn cầu. Kryst, Miss USA, và Harris, Miss Teen USA, đã quyết định rằng mái tóc xoăn tự nhiên là phụ kiện hoàn hảo cho vương miện mới của họ. Những hình ảnh này chắc chắn sẽ có tác động đến các cô gái da đen (và chàng trai) trẻ tuổi trên khắp thế giới.

Ảnh: Cheslie Kryst đăng quang Hoa hậu Mỹ 2019 với mái tóc xoăn đặc trưng.

Bí quyết khỏe và đẹp

Gợi ý 3 kiểu tóc đơn giản để dự tiệc từ nhà tạo mẫu tóc nổi tiếng

Đây cũng có thể là những khoảnh khắc phi thường đối với thế hệ cũ. Williams nói những khoảnh khắc tuyệt vời nhất là khi cô gặp những phụ nữ da đen lớn tuổi, một số người sẽ rơi nước mắt và nói: “Tôi chưa bao giờ nghĩ mình sẽ thấy ngày hôm nay”. Tới tận bây giờ, cô vẫn gặp những người phụ nữ trẻ nhớ đêm mà cô đăng quang và chia sẻ những câu chuyện của họ với cô. Nó chỉ là bằng chứng cho thấy những chiến thắng chớp nhoáng này có ý nghĩa và tầm quan trọng đến thế nào.

Ảnh: Hoa hậu Hoàn vũ 2019 Zozibini Tunzi cũng lựa chọn để mái tóc tự nhiên của mình.

Hi vọng rằng thế giới các cuộc thi sắc đẹp sẽ khắc phục các vấn đề về chủng tộc và giới tính thì không công bằng. Với những hỗn loạn và xấu xí tồn tại trên thế giới này, tôn vinh vẻ đẹp dưới mọi hình thức không có gì sai. Nhưng đại diện của chủng tộc là vấn đề quan trọng. Năm phụ nữ trẻ này chứng minh rằng con người có thể trẻ trung, tài năng, da đen và xinh đẹp. Bạn có thể trắng, đen, tự nhiên, thoải mái, bất cứ điều gì. Chiến thắng này là lời khẳng định mà rất nhiều người trong chúng ta xứng đáng được nghe.

Ảnh: Hoa hậu Thiếu niên Mỹ 2019 Kaliegh Garris là một vũ công tài năng đang theo học cùng lúc trường phổ thông và trường sân khấu điện ảnh.

Vì vậy, cuối cùng, tầm quan trọng của danh hiệu này có thể không thể hiện trong nhiều năm hoặc thậm chí nhiều thập kỷ. Như Williams nói, “Tôi hy vọng rằng tất cả những phụ nữ trẻ đã giành chiến thắng nhận ra rằng họ may mắn như thế nào khi có được cơ hội mà những người tiền nhiệm mang lại.”

Xem thêm:

ELLE Beauty Awards 2019: Hoa hậu H’Hen Niê giành giải Best Body

“Giải mã” phương pháp làm đẹp của hoa hậu Đỗ Mỹ Linh