Bộ môn nghệ thuật khứu giác không chỉ là cách thức để con người nhận ra mình “còn sống”, mà còn giúp chúng ta soi thấu tâm trạng mình thông qua mùi hương. Thú vị hơn, bộ môn giàu thẩm mỹ này không đẹp đơn độc, kiêu ngạo, ích kỷ. Các nguyên liệu dệt nên các bộ môn nghệ thuật khác như âm nhạc, nhiếp ảnh, kịch nghệ, ballet… cũng có tâm hồn, nhịp thở. Và chỉ bằng hành vi hít ngửi, mùi hương ngay lập tức đưa bạn đến những bầu trời nghệ thuật kế cận.

BALLET

Ra đời tại Ý và có lịch sử phát triển huy hoàng xuyên suốt châu Âu, ballet có âm nhạc, có hình thể, có diễn xuất, có sân khấu, có múa. Vậy, thâu tóm ballet vào trong một lọ nước hoa liệu có quá “tham vọng”?

Nổi tiếng nhất, có lẽ phải kể đến Iris Prima của Penhaligon’s. Để in dấu ballet vào lọ nước hoa Iris Prima, nhà hương Penhaligon’s đã dành một khoảng thời gian để chiêm nghiệm đời sống thực của những nghệ sĩ múa ballet thuộc đoàn Ballet Quốc gia Anh. Trên sân khấu, nghệ sĩ ballet có hình thể đẹp, động tác nho nhã, rung cảm tinh tế với âm nhạc cùng tâm trạng. Sau cánh gà, không lãng mạn và hào nhoáng thế, họ bền bỉ, tĩnh lặng và lý trí. Trang phục, da dẻ, những lớp son phấn trang điểm… được Penhaligon’s hương hóa bởi nốt hương diên vĩ. Diên vĩ mộc mạc lại đa diện, một mặt thơm da thịt “ẩm ướt”, một mặt lại bụi sáng khô ráo, khẽ khàng song sống động khi được khiêu vũ trên da dẻ người yêu hương.

Tại Paris có Repetto chuyên tâm tạo nên những đôi giày búp bê cùng trang phục ballet tuyệt đẹp. Cửa hàng – xưởng của Repetto tọa lạc giữa trái tim Paris, ngay sát nhà hát Opera Quốc Gia danh giá. Repetto chia sẻ cái đẹp của bộ môn ballet thông qua mùi hương mang chính tên mình, Repetto. Nếu Iris Prima của Penhaligon’s trắng trong tinh khiết thì Repetto là “cuộc sống màu hồng”. Mùi hương là nhịp điệu xuân thì, nhẹ tênh và lôi cuốn của hoa hồng, hoa anh đào, hoa cam và vani.

Sang đến nước Nga, quốc gia giỏi gìn giữ và phát triển ballet, chúng ta có tạo hương Diaghilev được thực hiện bởi nghệ sĩ điều hương lão làng Roja Dove. Diaghilev là nghệ sĩ ballet quan trọng, khiến bộ môn này có bước ngoặt rực rỡ khi ông “tiến hóa” động tác của nghệ sĩ ballet thời đó vốn chỉ chú trọng kỹ thuật lên một cấp độ mới, đẹp “kham khổ” hơn nhiều, chuyển động để khơi gợi cảm xúc, hay còn gọi là ngôn ngữ hình thể. Diaghilev có thể xem là mùi hương ballet hơn cả nhờ sự kết hợp cầu kỳ, nhuần nhuyễn và giàu có của vô vàn các nốt hương, đem lại cho chúng ta trải nghiệm thơm tráng lệ, không ngừng luân chuyển, bền bỉ xoay vần các nguyên liệu – các phong các đẹp mãnh liệt đến đáng ngạc nhiên. Diaghilev không chỉ là một mùi hương đẹp tương xứng với bộ môn ballet, mà còn là sáng tạo thơm đáng nhớ nhất của Roja Dove.

ĐIỆN ẢNH

Ngày nay, chúng ta thấy các nhà hương thời trang thân thiết với nhiều ngôi sao điện ảnh. Trong nhiều bộ phim, chúng ta còn nhận ra cả mùi hương của lọ nước hoa nhân vật chính khéo léo trưng dùng, dường như thơm phảng phất lan ra cả đời thực.

Thương mến nhau vậy, nên nhiều nghệ sĩ điều hương thích thú hương hóa những bộ phim nổi tiếng. Từ Ý, nhà hương độc lập UNUM “gây shock” với lọ hương But Not Today, lấy cảm hứng từ bộ phim hình sự đoạt giải Oscar Sự Im Lặng Của Bầy Cừu. Hoa trắng đại diện cho nhân vật nữ điều tra viên trẻ trung, cứng cáp song đa cảm. Da thuộc thuộc về nhân vật tù nhân – một nam nhân giỏi thao túng tâm lý người đối diện. Các nốt hương nghịch thuận, giao đấu rồi giao hòa, tạo nên không gian thơm phấn khích, ve vãn đến sởn gai ốc.

Tại Mỹ, nghệ sĩ hội họa, điêu khắc kiêm mùi hương Bruno Fazzolari sáng tạo nên Room 237, một mùi hương mang hơi hướng avant – garde “lạnh toát” đến ám ảnh. Room 237 là một căn phòng trong kiệt tác phim rùng rợn The Shining, đạo diễn bởi Stanley Kubrick với phần diễn xuất “mất ăn mất ngủ” của Jack Nicholsons. Căn phòng 237 là thử thách của mọi đứa trẻ với những bức tường tĩnh lặng, rèm tắm trắng bay phất phơ, lờ nhờ trong đó, lẫn với hơi nước, là bóng dáng một ai đó của muôn năm cũ đang hiện về… Mùi hương 237 thơm hương hoa lạ lẫm, sực lên mùi tê the ẩm ướt, lại thoảng hương gốm sứ kỳ lạ, vừa “nguy hiểm” lại vừa khéo lôi kéo.

Người Pháp có thể rất cổ điển, song đặc biệt cởi mở với nghệ thuật. Người Pháp yêu điện ảnh Pháp bởi sự trần trụi, bản năng, không chút che giấu song cũng yêu phong cách phim Hollywood hào hoa, thời trang, lấp lánh. Và Cinéma của YSL là mùi hương mang phong cách siêu sao Hollywood sang trọng, quý phái, tự tin là tâm điểm của mọi cuộc vui. Mùi hương đẹp hoàng kim từ phần thiết kế lọ nước hoa cho tới những nốt hương đồng điệu với tinh thần phái nữ như hạnh nhân, hoa trắng, mẫu đơn, vani.

Xu hướng & Cảm hứng

Những hương nước hoa Pháp dành riêng cho mùa Thu 2023

VÀ NHỮNG MÔN NGHỆ THUẬT KHÁC

Điêu khắc – kiến trúc đặc biệt được nhà hương Clive Christian để tâm và xây dựng thành công một series mùi hương dành cho bộ môn nghệ thuật này mang tên The Noble Collection – Bộ Hương Cao Quý. Nổi bật trong đó, lọ nước hoa lấy cảm hứng từ phong cách Art Deco có tên Blonde Amber thơm rực rỡ và sang trọng hợp hương lá thuốc lá, rượu rum, hoa trắng.

L’Orchestre Parfum là nhà hương độc lập Pháp sáng tạo mùi hương hoàn toàn dựa trên nguồn cảm hứng âm nhạc. Mỗi mùi hương là một loại nhạc cụ, một giai điệu, một điểm đến với nhiều va chạm cảm xúc. Thậm chí, L’Orchestre Parfum còn duy trì nhiều dự án âm nhạc phi lợi nhuận, mục đích gìn giữ và phát triển di sản – bộ môn nghệ thuật này. Những tạo hương nổi bật và giàu giai điệu của L’Orchestre Parfum phải kể đến là Flamenco Neroli dùng nốt hương thơm tung tẩy vô tư của hoa cam để mô tả giai điệu flamenco của Tây Ban Nha, Piano Santal dùng hương gỗ đàn hương trong trẻo và thanh lịch để mô tả thanh âm piano, Rose Trombone lấy độ “vang” mạnh mẽ của hương hoa hồng để mô tả tiếng kèn trombone vốn là đặc sản của nhạc jazz giàu ngẫu hứng.

Tinh hoa hội tụ, quay lại đại bản doanh nước hoa đương đại Paris, nhà hương lâu đời Guerlain sở hữu BST Exceptional Creation – Tạo Tác Kiệt Xuất tập hợp những mùi hương di sản của Guerlain liên kết cùng những nghệ sĩ đương đại toàn cầu để tạo nên những lọ nước hoa giới hạn, đặc biệt có giá trị sưu tầm, là kết tinh của nghệ thuật thơm với bộ môn pha lê, thêu thùa, trang sức, kim khí, hội họa.

Tất nhiên, không thể không nhắc đến bản thân mùi hương cùng tính “nghệ” của mình đã khiến thế giới trở mình, hít thở, hồi sinh, lên tiếng. Thậm chí, nhiều loại vật chất thơm “có hình không tiếng”, hoặc có hương song không thể chiếm đoạt.

Thế nào là có hình không tiếng, có hương không hoa? Chúng ta sẽ tiếp tục luận bàn ở những bài viết kế tiếp.