Hành trình của mùi hương về phương Đông trỗi dậy
Còn nhớ, những năm đầu 2000 tại Paris, tôi có duyên gặp những nghệ sĩ điều hương châu Âu nổi tiếng. Lúc đó, mùi hương vẫn là thứ gì đó đặc biệt xa xỉ với tất cả chúng ta. Nước hoa niche – indie, hay còn gọi là hiếm – độc lập, lại càng tôn quý và khó tìm. Người châu Âu biết đến nhánh nước hoa này đã ít ỏi, người châu Á tìm đến Paris để trải nghiệm một thế giới thơm hoàn toàn tách biệt lại càng khiến cho phương tây ngạc nhiên xen lẫn… dè chừng.
Thời điểm đó, công việc biên soạn mùi hương cao cấp dường như là đặc quyền và trách nhiệm của giới nghệ sĩ châu Âu, không dính dáng liên can gì đến người châu Á. Ngưỡng mộ bộ môn nghệ thuật thứ 8 đến cuồng nhiệt, tôi đặt câu hỏi với một nữ nghệ sĩ điều hương Pháp có tiếng tăm ở thời điểm đó rằng tôi cũng muốn bắt đầu công việc điều hương như cô, liệu tôi có thể? Châu Âu đáp lại châu Á như sau: “Bạn không thể! Việc điều hương gắn bó với chúng tôi nhiều thế hệ, chúng tôi truyền lại cho nhau cả kiến thức lẫn đam mê. Đó là chưa kể những mùi hương bạn đang ngửi đều rất cao cấp, bạn cần có tài chính mạnh cùng các mối quan hệ để có thể sở hữu nguyên liệu quý hiếm rồi mới có thể tạo ra những lọ nước hoa chất lượng vậy. Tóm lại, bạn không thể”.
20 năm trôi qua, thế giới biến chuyển không ngừng, thời gian chứng minh mọi nhận định chỉ mang tính tương đối. Paris, London hay New York từng là nàng thơ của thế giới thơm, giờ đây, các địa danh châu Á trở thành điểm đến không thể cưỡng lại đối với những nhà giả kim. Thú vị hơn, không cần đợi các nhà điều hương phương Tây hương hóa châu Á, thế hệ nghệ sĩ điều hương của chúng ta chính thức không còn là búp măng non, mà hoàn toàn lớn mạnh, sáng tạo nên những phẩm hương khiến cả thế giới bất ngờ và thán phục.
Thái Lan tâm điểm á châu
Tại sao lại là Thái Lan mà không là Hàn Quốc vốn cực giỏi “khuếch trương”, bậc thầy marketing gây sự chú ý?
Ngành điều hương Thái Lan phát triển mạnh mẽ và chất lượng. Từng có thời kỳ, cả châu Á, đặc biệt là Việt Nam “lặn lội” qua Thái mua tinh dầu để tự mình “thí nghiệm” pha chế mùi hương. Hiện tại, Thái Lan đi đầu châu Á. Các nghệ sĩ Thái không chỉ biết đoàn kết để tạo nên những hội nhóm điều hương giàu màu sắc và trải nghiệm, sự gắn bó này đồng thời nâng đỡ thế hệ điều hương trẻ có cơ hội cùng phát triển và lan tỏa giá trị riêng. Nhiều thương hiệu nước hoa Thái thoát mác local – địa phương, họ hội tụ rung động nghệ thuật lẫn thị trường, tạo ra nhiều mùi hương thành công cả đôi đường, điều mà ngành công nghiệp mùi hương Hàn Quốc chưa thể đạt được.
Nổi bật và tiêu biểu là Parfums Dusita. Một cách chuyên nghiệp, bài bản và đi trước thời đại, thay vì tạo dựng danh tiếng tại quê nhà, nữ nghệ sĩ Pissara Umavijani đến Paris, và xây dựng thành công thương hiệu nước hoa cao cấp của chính mình. Parfums Dusita, ý nghĩa Các Tầng Hương Thiên Đường, ra đời năm 2016, chưa kịp quảng cáo hay kết nối với các KOL, đã “thôi miên” cả châu Âu old – fashioned “bảo thủ” và “khó tính”. Các tiệm hương danh tiếng mau chóng tìm tới Dusita. Các quầy trưng nước hoa không kịp thỏa mãn cơn khát hương thơm Thiên Đường của người yêu hương sành sỏi. Ngay trong năm 2016, các mùi hương của Dusita do Pissara biên soạn “cháy hàng” khắp châu Âu, đồng thời được quy đổi ra nhiều giải thưởng mùi hương cao quý. Cho tới thời điểm hiện tại, 8 năm sau đó, Pissara đã kiến tạo 16 lọ hương Thiên Đường, đáng kể như Moonlight In Chiangmai mô tả đêm trăng xứ núi miền cố đô Siam tĩnh mịch, với hoa thơm gỗ lạ thỏ thẻ thanh âm bình an và hạnh phúc; Cavatina chủ điểm lan chuông may mắn là mùi của những ngày Hè sống động, nhẹ nhõm, nhàn tênh; Anamcara bất ngờ và chân thật hương trà – hoa – quả thơm lôi cuốn, trẻ trung, lấp lánh…
Đồng vinh danh, nhà hương Tada Parfumeur tỏa sáng khắp châu Á lan sang châu Âu, năm rồi thực hiện mùi hương Trà sen dành riêng cho người yêu hương nước Việt; tiệm hương Rebellion tại trung tâm Bangkok tập hợp nhiều nhà hương quốc tế chất lượng song song các nghệ sĩ quốc nội tài năng.
Việt Nam đầy hứa hẹn
Đúng nghĩa bé hạt tiêu, nhỏ mà có võ, Việt Nam những năm qua là một trường hợp mới lạ và hiệu quả đối với các thương hiệu nước hoa cao cấp quốc tế. Các nghệ sĩ mùi hương phương Tây nhiệt tình ghé qua rồi thăm lại Việt Nam nhiều lần, một phần bởi vẻ đẹp đa sắc diện nơi đây, phần nữa quan trọng không kém: sức mua sắm mạnh và tinh tế của người yêu hương nước Việt.
Người Việt trong năm 2024 chính thức được ghi danh trong thế giới mùi hương quốc tế. Nghệ sĩ điều hương
Trương Chiêu Sỹ cùng Sylhouette Parfums, thương hiệu nước hoa độc lập của mình, mới được trao giải thưởng Art & Olfactive 2024 cho tạo hương Molotov Cocktail. Khác với giải FIFI vốn đề cao các mùi hương hợp thời, giải Art & Olfactive chú trọng tính trải nghiệm và sáng tạo của giới điều hương.
Gây tiếng vang đồng thời cả trong lẫn ngoài nước ngay trong năm 2024 là thương hiệu nước hoa 100% thuần Việt D’Annam khai thác văn hóa Việt. Chương đầu, Enchanting Vietnam, Nước Nam Diệu Kì, gồm 8 tạo hương ngợi ca vẻ đẹp Việt. Tạo hương Phở Breakfast “dữ dội” không kém những cuộc tranh luận “vĩnh cửu” trong các hội nhóm ẩm thực – văn hóa khắp các mạng xã hội; White Rice thơm mộc mạc, cân bằng nốt hương gạo trắng nước trong. Ngoài ra, Vietnamese Coffee chủ điểm cà phê lọt vào tới vòng chung kết giải Art & Olfactive. Chịu trách nhiệm sáng tạo các mùi hương D’Annam là nghệ sĩ điều hương Ngô Nguyễn Việt Anh. Các tạo hương D’Annam không chỉ được yêu thích tại Việt Nam, những tiệm hương danh tiếng và kỹ tính toàn cầu cụ thể như Lucky Scent ở Mỹ thường xuyên rơi vào tình trạng cạn kiệt nước hoa D’Annam.
Tiếp tục dạo quanh châu Á, Malaysia với nhà hương nghệ – độc Euphorie tập hợp những tạo hương chất và hiếm liên tục được giới sưu tầm mùi hương quốc tế săn lùng. Nhật Bản với Parfum Satori hài hòa và gợi hình, Đài Loan với Pan Seven là trà sư kiêm nghệ sĩ điều hương “chuyên trị” các tạo hương chủ điểm trà…
Và bạn đã sẵn sàng tái khám phá châu Á thơm thơ?
Bài: CHQCQ
Ảnh: Tư liệu