Những năm gần đây, xu hướng làm đẹp thế giới và ở Việt Nam đang có sự chuyển dịch từ các sản phẩm dưỡng da thông thường sang những thành phần mang hoạt tính điều trị mạnh mẽ – hay còn gọi là “treatment” (điều trị). Ưu điểm của các dòng sản phẩm treatment là đem lại hiệu quả giải quyết các vấn đề da như mụn, nám, lão hóa, nếp nhăn… nhanh chóng. Trong số đó, Retinol là thành phần được giới chuyên môn đánh giá cao về hiệu quả và phù hợp giải quyết nhiều vấn đề da.
RETINOL LÀ GÌ VÀ CÔNG DỤNG CỦA RETINOL
Retinol là dẫn xuất của vitamin A – loại vitamin đóng vai trò quan trọng trong chu trình tái tạo và sửa chữa tế bào. Trong các sản phẩm chăm sóc da đường bôi, retinol thường được biết đến với hai công dụng chính: giảm sự hình thành nếp nhăn và hỗ trợ điều trị mụn.
Xét về khả năng chống lão hóa và làm đầy các nếp nhăn, Retinol hoạt động bằng cách kích thích quá trình tái tạo tế bào và nhờ thế nhiều tế bào mới sẽ được sinh ra. Những tế bào non trẻ từ lớp đáy di chuyển lên trên bề mặt da, giúp da tươi trẻ và giảm đi các dấu hiệu lão hóa. Bên cạnh tái tạo tế bào và tổng hợp keratin ở tầng biểu bì, Retinol còn làm vững cấu trúc protein có trong sợi collagen và elastin. Theo thời gian, lượng protein của keratin trên da trở nên lỏng lẻo và mất nước nhiều hơn. Retinol đóng vai trò sửa chữa lại cấu trúc protein của keratin, giúp keratin dần có độ đàn hồi trở lại. Thế nên, giới bác sĩ và chuyên môn đánh giá retinol là thành phần vàng trong việc điều trị và chống lão hóa.
Đối với tình trạng mụn, Retinol kiểm soát mụn bằng cách bình thường hóa quá trình sừng hóa (hay nói cách khác là giảm lượng tế bào chết sản sinh mỗi ngày) và ổn định tuyến dầu. Dầu thừa sản xuất vượt mức bình thường nhưng không thể thoát ra ngoài vì ở phần miệng của lỗ chân lông đã bị tế bào chết bịt tắc, thế là mụn sẽ hình thành. Khi retinol ổn định được tuyến dầu, hạn chế lượng tế bào chết thì mụn cũng dần thuyên giảm.
BÀI LIÊN QUAN
PHÂN BIỆT CÁC DẪN XUẤT KHÁC NHAU CỦA RETINOL
Retinol là danh từ chung, nhưng hoạt chất này có rất nhiều dẫn xuất khác nhau. Cụ thể là:
- Retinoid: Đây là thuật ngữ chung để nói đến các lớp phân tử liên kết với các thụ thể acid retinoic – Tiến sĩ Bác sĩ Hadley King, Giảng viên Lâm sàng về Da liễu tại Đại học Y Weill thuộc Đại học Cornell giải thích. Thường các sản phẩm có chứa Retinoid nằm ở các phác đồ điều trị nâng cao và cần có sự cho phép của bác sĩ.
- Tretinoin (hay còn gọi là Retin-A, Renova): “Đây là retinoid dạng bôi cần sự kê toa của bác sĩ. Ở dạng thức nhẹ nhất, tretinoin được dùng để chống lão hóa. Ở nồng độ cao hơn, hoạt chất này được dùng trong điều trị mụn” – Tiến sĩ King giải thích.
- Isotretinoin (hay còn gọi là Accutane): Đây là dẫn xuất của vitamin A dưới dạng đường uống vì ở dạng thức này Isotretinoin có tác dụng mạnh hơn đường bôi. Tiến sĩ – Bác sĩ Da liễu Natalie Yin – Trợ lý Giáo sư Da liễu tại Trung tâm Y tế Đại học Colombia cho biết: “Accutane thường dùng cho những làn da bị mụn nặng và có nguy cơ để lại sẹo cao”.
- Retinoic Acid: Tiến sĩ Bác sĩ Da liễu Debra Jaliman tại Thành phố New York (Mỹ) và hiện đang là Trợ lý Giáo sư Da liễu tại trường Y Mt.Sinai New York cho biết, Retinoic acid là thể hoạt tính của vitamin A khi hoạt hóa trên da. Thành phần này đóng vai trò quan trọng trong quá trình phát triển tế bào, kích thích sản xuất collagen & elastin, cải thiện tình trạng tăng sắc tố và da không đều màu. Những chế phẩm cần kê toa thường chứa retinoic acid, trong khi những sản phẩm không kê toa cần quá trình chuyển hóa gián tiếp để có thể chuyển hóa thành retinoic acid trên da.
- Retinol: Đây là dẫn xuất phổ biến nhất trong các loại mỹ phẩm chống lão hóa mà không cần sự kê toa của bác sĩ. Mặc dù tác dụng chậm hơn Retinoid kê đơn, nhưng Retinol được biết đến với khả năng đẩy nhanh quá trình thay mới tế bào, tăng cường sản xuất collagen và làm đều màu da.
BÀI LIÊN QUAN
- Retinaldehyde (hay Retinal): Đây là một trong những dẫn xuất mới nhất của Retinoid. Retinaldehyde là tiền chất trực tiếp của Retinoic acid – có nghĩa khi tiếp xúc với da hoạt chất này sẽ chuyển hóa thành vitamin A hoạt hóa. So với Retinol, Retinaldehyde chuyển đổi nhanh hơn 11 lần – và nhiều nghiên cứu cho thấy hiệu quả tương đương với Retinoic acid, nhưng lại ít gây phản ứng phụ hơn (Natalie Yin cho biết).
- Adapalene: Đây là dạng Retinoid tổng hợp hoạt động bằng cách kết hợp với các thụ thể retinoid có sẵn trong da. Nói cách khác, Adapalene không cần bước chuyển hóa thành Retinoic acid mà vẫn có thể hoạt hóa trên da. Ở nồng độ 0.1%, Adapalene là sản phẩm không cần kê toa và Tiến sĩ Hadley King chia sẻ: “Hoạt chất này phù hợp với những làn da nhạy cảm vì Adapalene giảm nguy cơ kích ứng hơn các loại Retinoid kê đơn khác và đem đến hiệu quả cho việc điều trị mụn. Đây là loại thuốc đầu tiên trong nhóm retinoid không kê đơn được bán để xử lý mụn”.
- Retinol ester: Đây là loại retinoid dịu nhẹ nhất trên da vì hoạt chất này phải cần đến ba lần chuyển đổi mới có thể hoạt hóa trên da. Chính vì vậy, Retinol Ester phù hợp với những người mới bắt đầu dùng retinol hoặc có làn da nhạy cảm, yếu và dễ kích ứng.
BÀI LIÊN QUAN
Kết
Lựa chọn dẫn xuất chỉ là một trong những tiêu chí để lựa chọn các sản phẩm có chứa Retinol. Ngoài dẫn xuất, giới làm đẹp còn quan tâm đến nồng độ phần trăm hoạt chất retinol cũng như những công nghệ tiên tiến để thành phần này hoạt hóa tốt nhất trên da. Ví dụ như nồng độ phần trăm càng cao thì hiệu quả trẻ hóa và trị mụn càng nhanh chóng cảm nhận được, tuy nhiên đi kèm thường thấy là da sẽ khô bong tróc và tấy đỏ. Công nghệ bọc – cụ thể là retinol sẽ được bao bọc bởi lớp màng bên ngoài – cũng giúp hoạt chất này ổn định hơn trên da.
Đối với những làn da đang bị kích ứng, có tiền sử sử dụng những thành phần lột tẩy độc hại (như corticoid) trong các sản phẩm không rõ nguồn gốc, đối tượng phụ nữ có thai (hoặc cả những người có ý định mang thai trong tương lai gần), phụ nữ đang cho con bú… cần hỏi ý kiến bác sĩ/ chuyên gia trước khi quyết định sử dụng sản phẩm có chứa retinol.
Nhóm thực hiện
Bài: Aaron Nguyen
Tham khảo: Murad, Webmd, Dermstore, The Skincare Edit
Ảnh: Tổng hợp
